AF Het bewegingsstelsel deel 1

• afp
• MBO
• Studiejaar 1

Anatomie en fysiologie

Thema 8

Hoofdstuk 9

Bewegingsstelsel

Deel 1

Inhoud les

•  inleiding
  
•  skelet
  
•   botten
•   botverbinding

Waar denk jij aan bij het woord bewegingsstelsel?

9.1 Inleiding

- We bewegen de hele dag

- Ook als je stil zit; kloppend hart, ademen, knipperen ogen enz.

Alle bewegende delen ->

Botten, spieren en gewrichten vormen het bewegingsstelsel

 Skelet

Al je botten samen = je skelet

- Volwassen mens heeft er 206

- Een baby 350

Functies:

- Stevigheid en vorm

- Beschermt belangrijke organen

- Maak beweging mogelijk

- Zorgt voor aanmaak van bloedcellen

In de platte beenderen-.> bekken en borstbeen worden in het rode beenmerg bloedcellen aangemaakt

https:

Hoeveel botten heeft een volwassen persoon?

1. 205
2. 206
3. 207
4. 2008

En een baby?

1. 349
2. 350
3. 360
4. 355

Hoe kan het dat een baby meer botten heeft?

1. Baby's hebben meer kalk
2. Omdat een baby flexibeler is
3. Kinderen/volwassenen breken botten vaker
4. Groeien in de loop der jaren aan elkaar vast

Het skelet 

 Botten

Botten geven stevigheid aan je lichaam.

Bot is levend weefsel

Kan aangroeien, maar ook afsterven

 Botten

Opbouw:

Botvlies (periost) = vlies dat om de buitenzijde van het bot zit Inhoud botvlies:

Zenuwen, bloedvaten en lymfevaten

- Zenuwen in botvlies zorgen  voor gevoel

- Bloedvaten zorgen voor aanvoer voedings-

stoffen naar de botten

- Lymfevaten vervoeren lymfe

 Botten

Onder het botvlies ligt het botweefsel

2 lagen:

- Compact: erg hard, buitenste laag

- Sponsachtig: binnenste laag, met holtes

Botweefsel bestaat uit kalkzouten en collagene vezels

Leg uit: hoe kan het dat ouderen sneller een bot breken dan jongeren?

 Botten

Collagene vezels zijn buigzaam, elastisch.

Baby's meer collagene vezels en ouderen minder.

Aanmaak en afbraak bot

- Resorptie: aanmaak en afbraak van botten

3 belangrijke cellen die de botopbouw regelen

1. botcellen, osteocyten --> meten de druk van het bot

2. botvormende cellen, osteoblasten --> aanmaak van botweefsel

3. botafbrekende cellen, osteoclasten --> breken het bot weer af

 Botten

Soorten botten:

5 verschillende soorten

- pijpbeenderen: slanke botten met schacht en 2 uiteinden bv bovenbeen

- korte beenderen: lijkt een beetje op een kubus, dun laag compact bot bv handwortelbeentjes

- platte beenderen: plat uiterlijk, compact bot, geven bescherming bv schouderblad

- onregelmatige beenderen: onregelmatig. Bv de wervels

- sesambeenderen: botten in een pees, door druk of wrijving bv knieschijf

opbouw pijpbeen

 Botverbindingen

Botten zijn vaak met 1 of meerdere botten verbonden.

Sommige verbindingen beweeglijk, anderen niet.

Verbonden door:

- kraakbeen --> bv. tussen de ribben en borstbeen

- gewricht --> bv. knie

- naad --> bv. schedelbeenderen

 Botverbindingen

Gewrichten:

Beweegbare verbinding tussen twee of meer botdelen.

- gewrichtsuiteinden zijn bedekt met kraakbeen

- gewricht blijft stevig tegen elkaar aan door het gewrichtskapsel

- binnenvlies = gewrichtssmeer

- rond je gewrichten slijmbeurzen 

9.4 Botverbindingen

Zie opdracht 

 Botverbindingen

5 soorten gewrichten:

1. kogelgewricht

in  3 richtingen bewegen, bv schouder en heup

2. eigewricht 

kan om 2 assen(richting) bewegen, bv je pols buigen, strekken en klein beetje zijwaarts

3. zadelgewricht

kan om 2 assen bewegen, voor/achter en links/rechts bv je duim

4. scharniergewricht

alleen maar buigen en strekken, bv je elleboog. om 1 as bewegen

5. rolgewricht

om 1 as bewegen. 2 botdelen rollen over elkaar heen. bv ellepijn en spaakbeen

in ellepijp zit pi en dat is dus de kant van de pink

spaakbeen kant van de duim