4.5 Wie heeft de macht?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

De regering bestaat uit..

Wie is het staatshoofd?

Welke van de volgende taken heeft de Koning NIET?

1. Een handtekening zetten onder alle wetten.
2. Ons land vertegenwoordigen in het buitenland.
3. Overleg voeren met de minister-president.
4. De minister-president ontslaan.

Wat staat er in de miljoenennota?

Wat staat er in de rijksbegroting?

4.5 Wie heeft de macht?

Begrippen:

• Kabinetsformatie
• Compromissen
•  Regeerakkoord
• Coalitie
• Oppositie
• Motie
• Kabinetscrisis

4.5 Wie heeft de macht?

Doelen

• Je kunt de verhouding tussen                                    de regering en het parlement uitleggen.
• Je kunt uitleggen hoe je als burger invloed uit kunt oefenen.

• Je kunt verband leggen tussen kabinetsformatie, compromissen en regeerakkoord. 
• Je kunt de begrippen coalitie en oppositie uitleggen. 

4.5 Wie heeft de macht?

De regering en parlement

Ministers hebben veel verantwoordelijkheid.

De macht is verdeeld in 3 delen (Trias Politica):

1.  De wetgevende macht. (parlement)
2.  De uitvoerende macht. (regering)
3.  De rechterlijke macht. (openbaar ministerie/rechtbank)

Parlement wordt door de bevolking gekozen, de regering niet.

4.5 Wie heeft de macht?

De regering en parlement

4.5 Wie heeft de macht? (KGT)

kabinetsformatie

Het kabinet bestaat uit partijen die willen samenwerken.

kabinetsformatie        onderhandelingen om tot een kabinet te komen.

Er zijn veel compromissen nodig. Dit zijn afspraken, waarbij iedereen wat toe moet geven.

4.5 Wie heeft de macht? 

plannen maken

Bij het vormen van een regering moeten er veel plannen gemaakt worden, om uiteindelijk tot een regeerakkoord te komen.        planning voor de komende 4 jaren.

Hoe groter jou partij hoe meer macht, en dus uiteindelijk heeft de bevolking ook macht.

Maken:

Opgave 1 t/m 5 op bladzijde 94.

4.5 Wie heeft de macht? (KGT)

Coalitie en oppositie

coalitie         de partijen die samen de regering vormen.

oppositie        de partijen die niet in de regering zitten.

Problemen kunnen zelfs tot een kabinetscrisis leiden, dan moeten soms minisers of het kabinet aftreden.

4.5 Wie heeft de macht? 

samenvatting

Ministers hebben veel verantwoordelijkheid en ze moeten de

wetten uitvoeren. Ze hebben daarvoor veel macht.

Maar het parlement moet altijd eerst toestemming geven.

Het parlement kan ook het vertrouwen in het hele kabinet

opzeggen.

In Nederland heeft het parlement dus altijd het laatste woord.

Oppositie & coalitie:

Voor goedkeuring van wetsvoorstellen is een meerderheid in de Tweede Kamer nodig.

 

Meestal kan de regering daarvoor op steun rekenen van de coalitiepartijen.

Wetgeving:

Ministers (met hun ambtenaren) èn Tweede Kamerleden maken wetsvoorstellen.

De Tweede Kamer debatteert over het voorstel. Een meerderheid van de Tweede Kamer moet het voorstel goedkeuren.

Hierna gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer, die een laatste check doet.

Maken:

Maak alle opdrachten van paragraaf 4.5. Klaar? check of je alles van 4.4 af hebt, ga anders daar nog mee verder (tot en met 11!).