2.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Vrijheid en gelijkheid!

2.2 Napoleon

Herhalingsvragen §2.1

Herhaling: Wat is de beste omschrijving van het begrip absolutisme?

1. Konings wet is gewild
2. Gods wet is gewild
3. Gods wil is wet
4. Konings wil is wet

Herhaling: Waarin zit het verschil tussen 1e + 2e stand en de 3e stand?

1. Alleen belastingen
2. Privacy en belastingen
3. Privileges en belastingen
4. Principes en belastingen

Herhaling: Waaruit haalde men vóór de Verlichting kennis vandaan?

1. De Paus en filosofen
2. Filosofen, Bijbel en de Kerk
3. Griekse en Romeinse filosofen
4. Bijbel en de Kerk

Herhaling: Aan wie / wat had de koning volgens Rousseau zijn positie te danken?

1. Aan god
2. Aan de Kerk
3. Aan de derde stand
4. Aan het volk

Herhaling: Welk politiek idee kwam bij Montesquieu vandaan?

1. Trias Politica
2. Droit Devin
3. Deïsme
4. Vrijheid van wateren

Herhaling: Wat speelde behalve de Verlichting een belangrijke rol in het beginnen van de revolutie?

1. Misoogsten en belastingverhoging
2. Oprichting van Nationale Vergadering
3. Onthoofding van Lodewijk XVI

Nieuwe grondwet

september 1791

• Minder macht voor de koning
  
• De adel (2e stand) wordt verplicht belasting te gaan betalen
  
• Veel gehate belastingen worden afgeschaft
• Mensen die belasting betalen, krijgen kiesrecht voor de Nationale Vergadering
  
• Slavernij mag in koloniën blijven bestaan

Lodewijk XVI onthoofd

januari 1793

• De revolutionairen ontdekken een geheime briefwisseling tussen Lodewijk en de Oostenrijkse keizer (vraagt hem om hulp). Oordeel: "Hoogveraad!"
• De koning wordt ter dood veroordeeld en terechtgesteld in Parijs.
• In het buitenland wordt met afschuw gereageerd: "Moeten wat doen!"

Marie-Antoinette onthoofd

oktober 1793

• In oktober volgt ook de koningin, Marie Antoinette.
  
• Marie Antoinette werd door het volk enorm gehaat. Dit kwam vooral door haar afkomst (Oostenrijk), luxe levensstijl en de grote hoeveelheden geld die ze uitgaf aan haar hofhouding, kleding en sieraden.
  

De Terreur

1793-1794

• De macht in Frankrijk komt in handen van: radicalen Nationale Vergadering.
• Tijdens het Schrikbewind worden tienduizenden 'tegenstanders' van de Revolutie (ook gematigden) opgepakt en terechtgesteld.
• De leider was Robespierre. Schaft bijvoorbeeld koningschap af

Einde aan De Terreur

zomer 1794

• Er komt steeds meer weerstand tegen Robespierre en in juli 1794 wordt hij, samen met zijn handlangers, gearresteerd en onthoofd.

• De nacht voor zijn onthoofding, doet hij een mislukte zelfmoordpoging.
  

De Directoire

1795-1799

• Na De Terreur, en een korte burgeroorlog, willen de Fransen rust.
• De regering, de Directoire ('Directie'), van 5 directeuren heeft echter vooral te maken met economische tegenslagen en is erg zwak.
• Eigenlijk hopen veel Fransen dat één man het land gaat redden...

Staatsgreep van Napoleon

november 1799

• Het volk is blij met Napoleon, eindelijk weer rust en orde. Ook andere Europese landen zijn tevreden over Napoleon, willen ook dat rust wederkeert.
• Nationale Vergadering blijft bestaan, maar kiesrecht wordt afgeschaft. Napoleon kiest voortaan de leden.

Napoleon wordt dictator

1799-1804

• Napoleon schakelt tegenstanders uit en wordt dictator van Frankrijk.
• Hoewel hij veel te danken heeft aan de Franse Revolutie, heeft Napoleon niet zoveel met de idealen van de Revolutie. Draait veel maatregelen terug.
• Het volk heeft, door zijn overwinningen, toch veel vertrouwen in Napoleon.
  

Napoleon kroont zichzelf keizer   1804

• Nu Napoleon de absolute baas is van Europa, kroont hij zichzelf tot keizer.

• Na 15 jaar revolutie lijkt Frankrijk terug bij af: er is weer één man de baas.
  
• Is de Franse Revolutie voor niets geweest?

Tocht naar Rusland

juni 1812

• Napoleon had gehoopt dat Rusland een bondgenoot zou zijn. 
• Dat is niet zo, en Napoleon kan maar één ding doen: Rusland aanvallen!
• Hij verovert Moskou, maar de stad wordt door de Russen zelf in brand gestoken. Napoleon is verbijsterd. Er is haast geen voedsel te vinden.

Napoleons terugtocht

oktober 1812

• Rusland wordt de ondergang voor Napoleon.
• De Russische tactiek én gevreesde winter verwoesten zijn Grande Armée.
• Van de 680.000 soldaten, komen er uiteindelijk 40.000 terug in Frankrijk.

Verbannen naar Elba

1814

• Napoleon wordt in 1814 afgezet en verbannen naar het eiland Elba, maar hij weet te ontsnappen en Parijs te bereiken.
• De Fransen juichen hem toe als hij langsrijdt: Napoleon wordt opnieuw keizer

Slag bij Waterloo

1815

• Napoleon is nog 100 dagen keizer, daarna wordt hij verslagen door o.a. Engeland, Pruisen en de Nederlanden in de Slag bij Waterloo (België).
• Napoleon wordt opnieuw verbannen. Nu voorgoed.
• De rest van zijn leven zal hij doorbrengen op St. Helena (Atlantische Oceaan)

Napoleon sterft

1821

Napoleon sterft op 5 mei 1821 op 51-jarige leeftijd aan maagkanker. Dankzij hem:

• Verkeer: rechts rijden
  
• Burgerlijke stand: aangifte van geboorte en sterfte (Code Napoléon)
  
• Invoering van achternamen 
  
• Invoering van het metrieke stelsel (meters, kilometers)
  

Video

Clipphanger: Wie was Napoleon?

Begrippen uit deze les

• Grondwet
• Wet
• Terreur

Personen uit deze les

• Lodewijk XVI
• Marie-Antoinette
• Robespierre
• Napoleon

Jaartallen uit deze les

• 1791: Nieuwe grondwet
  
• 1792: Koning wordt afgezet
• 1793: Koning en koningin worden onthoofd 
• 1793-1794: De Terreur
• 1799: Staatsgreep Napoleon
• 1804: Napoleon kroont zichzelf tot keizer
• 1812: Tocht naar Rusland
  
• 1815: Slag bij Waterloo
  
• 1821: Napoleon sterft