2.1 Eerste Wereldoorlog - Oorzaken en aanleiding

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3,4

Leerdoelen

Je leert door welke oorzaken de 1e wereldoorlog uitbrak:

• Nationalisme

• Modern Imperialisme

• Bondgenootschappen

• Wapenwedloop

• Militairisme

Oorzaken van de Eerste wereldoorlog

2.1 Europa op weg naar oorlog

Opdracht

Maak een woordweb

1 Zet 'oorzaken Eerste Wereldoorlog' in het midden.

2 Lees 2.1.

Zet de begrippen (met uitleg) rondom het midden.

3 Plaats de begrippen in volgorde van belangrijkheid 

Begrippen

• Wapenwedloop
  
• Nationalisme
  
• Militairisme
  
• Bondgenoodschappen
  
• Modern Imperialisme
• Aanleiding = ...?...

Nodig:

• Boek H2 blz 40
• Schrift

Les 2

waarschuwing:

uitlegles!

Nationalisme

Oorzaak 1: nationalisme

Nationalisme is trots zijn op je eigen volk en land. 

Nationalisme kan ook zeer extreme kanten ontwikkelen: superioriteitsgevoelens, óns land is het beste land, andere landen zijn minder. 

Daarnaast kunnen nationalistische gevoelens ook voort komen uit wraak. Zo wilden vele Franse wraak nemen op de Duitsers omdat ze de oorlog van 1870/71 hadden verloren en als gevolg hiervan een Elzas-Lotharingen moesten afstaan aan Duitsland.

Frankrijk wil revanche op Duitsland voor het verlies van Elzas-Lotharingen in de Frans Duitse Oorlog.

Oostenrijk-Hongarije had te kampen met de toenemende nationalistische gevoelens in haar grote rijk.

Wilhelm II wilde Duitsland internationaal meer mee laten tellen.

Modern Imperialisme

Oorzaak 2: Het modern Imperialisme.

Hiermee wordt bedoeld dat West-Europese landen uit waren op het uitbreiden van het koloniale bezit. 

'Modern' slaat op het feit dat deze ontwikkeling zich vanaf de 2e helft van de 19e eeuw voordeed.

Wilhelm II wilde net als de andere machtige Europese landen een stuk van de koloniale taart in Afrika en Azië. Hierdoor ontstonden er spanningen met Frankrijk en Engeland.

Oorzaak 3: Bondgenootschappen

Het nationalisme zorgde voor spanningen. 

Landen wilden meer macht maar waren ook bang voor elkaar. 

Daarom gingen ze bondgenoten zoeken.

Nog voor WO I hadden Frankrijk, Engeland en Rusland de 'Triple Entente' gesloten. Zij zouden tijdens WO I de Geallieerden worden genoemd. De Duitsers hadden zich met Oostenrijk-Hongarije en Italië verenigd in de 'Driebond'. 

Bekijk de bovenstaande tekening goed en beantwoord dan de volgende vraag

Militairisme

Oorzaak 4: Militarisme

Militairen stonden in hoog aanzien:

• Militaire waarden als opofferingsgezindheid, vaderlandsliefde, eer en steun aan de keizer/koning speelden een grote rol;
  
• De militaire uitgaven van de landen bedroegen vaak meer dan de helft van het nationale inkomen;
  
• Regeringen waren vaak in handen van de militairen. 
  

Wapenwedloop

Gebruik hier eigen plaatjes

Oorzaak 5: Wapenwedloop

De Duitse Vlootbouw werd steeds meer een bedreiging voor de Engelsen Hoe groter de Duitse vloot werd, hoe bedreigender dit werd voor de Engelsen.

Directe aanleiding: Moord op Frans Ferdinand en Sophie

Je weet wat we met ‘De Loopgraven Oorlog’ bedoelen

Begrippen over het verloop

• Loopgraven
• Gifgas
• Slag om de Somme
• Totale oorlog
• Propaganda
• Censuur
• Wapenstilstand