Medicatieleer les 4 (oncologie)

• basiszorg
• MBO
• Studiejaar 2

Doel van deze les

Herhalen lesstof vorige les

Oncologie 

Je leert in deze les meer over de celgroei, oorzaak en behandeling van kanker

Oncologie

Celgroei

- De mens heeft miljoenen cellen

- Deze cellen kunnen delen, vermeerderen en doodgaan

- Een cel kan ontregelt raken (door bv. factoren van buitenaf)

- Hij kan ongeremd gaan delen en dan kan een tumor ontstaan

- Deze kunnen goed of kwaadaardig zijn

Heb je zelf/ of je naaste te maken gehad met kanker?

Oorzaken van kanker

- Kanker ontstaat vaak in één orgaan

- Dit noemen we de primaire tumor

- Als de kwaadaardige cellen loslaten kunnen ze via het bloed of de lymfe ergens anders terecht komen

- Als ze uitgroeien tot een nieuwe tumor, noemen we dat uitzaaiingen

- Soms ontstaat kanker in weefsels of cellen op verschillende plaatsen > leukemie of lymfeklierkanker

Hoe kan een zorgvrager met borstkanker, uitzaaiingen krijgen in de hersenen en longen?

Oorzaak van kanker

- Is niet bekend

- Komt vooral voor bij ouderen boven de 65 jaar

Factoren

- Erfelijke aanleg (bv. BRCA1 en 2 genen bij borstkanker)

- Virussen (bv. het hpv virus

- Chemische stoffen (bv. in medicijnen, asbest)

- Voeding en leefstijl (bv. roken)

De behandeling van kanker

- Preventie speelt een grote rol

Denk hierbij aan het vaccineren van meisjes (hpv), anti- rook campagnes, mammografie, ontlastingsonderzoek

https:

Wat is jouw taak als helpende?

Het verzorgen en begeleiden

- Zorgvragers zitten in verschillende stadia van de ziekte

- Ze hebben vaak specifieke lichamelijk aspecten

a. Vatbaar voor infecties

b. Te lage voeding- en vochtinname

c. Vermoeidheid

d. Pijn

e. Complicaties

Lichamelijke klachten

- slijmvliezen 

- zweertjes

- niet meer zweten

- moeheid

- misselijkheid

- haaruitval

- diarree of obstipatie

Psychische klachten

- hopeloosheid

- eenzaamheid

- angst

- woede

- bang voor de dood

Veilig werken met chemotherapie

- Er is altijd een risico (aanraking met afvalstoffen van de chemo)

-  Het kan op lange termijn schadelijk zijn. Dit kan op de volgende manieren:

- Via de huid (tablet in de handen of bed verschonen)

- Via de longen (door druppeltjes in de lucht bij het leegmaken van een po

- Via je darmkanaal (met 'besmette handen' eten)

- Werk hygiënisch, volgens protocol en laat de zorgvrager zoveel mogelijk zelf doen.

https: