VzVee - Koesignalen - les 1 Gedrag van koeien

• Melkveehouderij
• MBO
• Studiejaar 1

Gedrag van koeien

en koesignalen

Biologie dier 2

Wat hebben we tot nu toe gedaan?

• Anatomie
• Werking organen
• Weerstand en immuniteit
• Insleep en versleep
• Ziekteverwerkers (groepen!)

Biologie dier 2

Wat gaan we dit blok doen?

• Gedrag van koeien
• Koesignalen
• Scores
• Welzijn
• Koemonitor
• Antibioticagebruik 

WPO's: 

- WPO 2: koesignalen

- WPO 3: Scores

Deze les

- Weet je wat natuurlijk gedrag van koeien is

Wat is gedrag?

Gedrag

Gedrag is alles wat een dier of een mens doet als reactie op zijn omgeving. Dit kan zichtbaar zijn, zoals lopen of eten, of onzichtbaar, zoals nadenken of emoties voelen. Gedrag ontstaat door een combinatie van prikkels uit de omgeving en de behoeften of gevoelens van het dier of de mens.

Drinkende koe

Koe loopt naar de sloot. Wat is de prikkel?

Opdracht gedrag

Zie papier

max 30 min

Schrijf je antwoorden er bij

Daarna nabespreken

Natuurlijk gedrag

Vertoont een dier uit zich zelf

Doel: zich aanpassen aan de omgeving om te kunnen overleven

Het dier moet overleven als: 

- Individu (voer)

- Groep (sociaal)

- Soort (voortplanting)

Sociaal gedrag

Gedrag tussen dieren onderling

Rangorde (hiërarchie)

Communicatie door o.a.: 

- Dreigen

- Imponeren

- Geluiden

- Contact --> likken bij koeien

Samenlevingsvormen

Solitair --> tijgers

Paarvorming --> Zwanen

Gezinsvorming --> Wolven

Harem --> kippen

Matriarchale orde --> vrouw als baas --> varkens

Kudde --> koeien

Eetgedrag

Foerageergedrag --> gedragingen gericht op het verkrijgen van voedsel

Vaak ritmisch!

Synchronisatie 

--> nadeel: onderdanige dieren krijgen minder

Maternaal gedrag

Gedragingen van moederdier naar jongen, gericht op het verzorgen van de jongen

Genetisch bepaald

Essentieel voor de normale ontwikkelingen 

van het jong en voor het gedrag later

Voorbeeld: 

- Schoonlikken kalf

- Kalf laten drinken uier

- Jong aanstoten zodat het probeert overeind te staan

Prijzen (nov 2024)

naam	volle melk	halfvolle melk
Kalverliefde (bio)	2,29/L	2,19/L
Ah biologisch	1,39/l	1,35/l
Mijn melk (lely Orbiter)	1,99/l	nvt
AH melk	1,29/l	1,25/l
Campina	1,69/l	1,49/l

Voortplantingsgedrag

Gedragingen gericht op reproductie van de soort

Genetisch bepaald en beïnvloed door verandering daglengte en temperatuur

Bestaat uit verschillende fases

Slaap en rust gedrag

Gedrag gericht op het slapen en rusten

Koeien --> Rusten staand

Verschillende stadia!

- Ogen dicht, dommelen of lichte slaap (koe staand)

- Diepe slaap en REM slaap --> heel kort

Exploratiegedrag

Gedragingen gericht op het onderzoeken van de omgeving of soortgenoten

- Levert beelden van de omgeving op 

- Bv jonge dieren die spelenderwijs de omgeving verkennen

Comfortgedrag

Gedragingen gericht op het verzorgen van eigen huid, haren en veren

- Goede conditie lichaamsbedekking is levensnoodzaak

Negatief gedrag? 

Stereotype gedrag

Levert een beloning op --> endorfines komen vrij

Is niet nuttig

Kunnen ze leren van elkaar!

Stereotype gedrag

Wie kent een voorbeeld bij koeien? 

Bij droge koeien op de grup: weven een heel enkele keer. Verder valt het erg mee!

Apathisch gedrag

Zo veel stress dat een dier zich

niet meer kan aanpassen aan de 

situatie

Koesignalen

Een opdracht

• Werk in tweetallen - 20 minuten

• Bedenk wat koesignalen zijn, bespreek dat met elkaar
  
• Zoek samen een video op youtube aan de hand waarvan jullie goed kunnen uitleggen wat koesignalen zijn --> Zorg dat er minimaal 5 koesignalen te zien zijn. 
• Let op: de koe(ien) in het filmpje moet(en) bewegen!
• ZET GELUID UIT! JE KIJKT ALLEEN MAAR
• 
  

• Lever je filmpje (LINK) met daarbij  de 5 koesignalen + de juiste tijd in het filmpje waarin ze zichtbaar zijn (per signaal) in op Its Learning --> VzVee -- Lessen --> opdracht tijdens les 1

Koesignaal

Geen koesignaal

Dikte van de mest

Mest

Klauwen

Kale hakken

Uier

Bol uier

Welke koesignalen zie je op de foto?

Welke koesignalen zie je op de foto?

Welke koesignalen zie je op de foto?

Huiswerk

Komt op Its Learning (vanavond)

In Biologie Dier 2!!