Hst 5 bewegen

• Nask
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 5. Bewegen

Hoofdstuk 5. Bewegen

5.1 Bewegingen vastleggen

Doelen

Aan het einde van de les kan ik:

- vertellen op welke twee manieren je een beweging kunt vastleggen

- uitleggen hoe een stroboscopische foto gemaakt wordt en wat daar voor nodig is

Hoofdstuk 5. Bewegen

5.1 Bewegingen vastleggen

Bewegingen

Je kun een beweging vastleggen op twee manieren:

1. 
   
   
   
   
   Op welke manier kun je nauwkeuriger iets zeggen over de snelheid van het bewegende voorwerp?

Beweging vastleggen

Door het bewegende voorwerp te filmen met een videocamera/telefoon

Beweging vastleggen

2. Door een stroboscopische foto te maken

Hoofdstuk 5. Bewegen

5.1 Bewegingen vastleggen

Met stroboscopische foto's  kun je beweging nauwkeurig vastleggen

Een afstand-tijdtabel en plaats-tijddiagram maken

Met de stroboscopische foto kun je een  afstand-tijdtabel  maken.

1.  Je moet dan wel weten hoeveel tijd er tussen de lichtflitsen zit én 
2. hoe groot de afstanden op de foto in werkelijkheid zijn.
3. noteer de gegevens in je  afstands-tijdtabel 
4. maak daarna eventueel een plaats-tijddiagram, (x,t)-diagram.

Hoe teken je een grafiek/diagram?

1.  Met potlood en geodriehoek.
2. x-as = horizontaal (is bij Nask vaak de tijd )
3. y-as = verticaal (de andere grootheid)
4. Logische schaalverdeling op beide assen 
5. Assen benoemen: grootheid MET eenheid!
6. Plaats stipjes per meetpunt.
7. Trek een vloeiende lijn door of langs de meetpunten.
8. Punten die duidelijk afwijken zijn waarschijnlijk meetfouten en sla je over.

Grootheden en eenheden

• Tijd: t in s
• Afstand: s in m
• Snelheid: v in m/s of km/h

Grootheid = wat je meet

Eenheid = waarin je de meting uitdrukt/geeft aan over welke grootheid het gaat

5.2 Constante snelheid en gemiddelde

Constante snelheid

• Bij constante snelheid is de snelheid op elk moment even groot

Gemiddelde snelheid

Weinig dingen bewegen continu even snel  (zie deze  snelheid-tijd grafiek) 
 A = auto trekt op, de snelheid wordt
steeds groter.

 B = de auto rijdt op cruise control,
de snelheid blijft een tijdje constant

C = hij remt voor het stoplicht, de snelheid
wordt snel kleiner, totdat hij stilstaat.

Omrekenen per grootheid

afstand -->   1 km = 1000 m

tijd -->  1 uur = 3600 s   

snelheid -->  m/s x 3,6 = km/h

4.2 Snelheid berekenen

Eenheden voor snelheid

• In verkeer eenheid km/h
• In natuurkunde eenheid m/s

Blz. 170

4.2 Snelheid berekenen

Gemiddelde snelheid berekenen

• In verkeer eenheid km/h
• In natuurkunde eenheid m/s

Blz. 170

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken 

zijn gemiddelde snelheid

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken

zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven:

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

 

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

Gevraagd: 

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

Gevraagd: gemiddelde snelheid = ?

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

Gevraagd: gemiddelde snelheid = ?

Formule: 

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

Gevraagd: gemiddelde snelheid = ?

Formule: gemiddelde snelheid = afstand : tijd

Rekenvoorbeeld

Een atleet loopt 100 meter in 10,8 seconden, bereken zijn gemiddelde snelheid.

Gegeven: afstand = 100 m,  tijd = 10,8 s

Gevraagd: gemiddelde snelheid = ?

Formule: gemiddelde snelheid = afstand : tijd

Berekening:

afstand - tijd grafiek

Deel A = snelheid wordt steeds groter. Object stond in het begin volledig stil

Deel B = snelheid blijft constant

Deel C = snelheid wordt steeds kleiner

Afstand-tijd tabel             en  

Afstand-tijd diagram

Tijd (s)	afstand (cm)
o	o
0,5	3
1,0	10
1,5	20
2,0	35
2,5	55
3,0	80