3.5 Scoort de Nederlandse verzorgingsstaat goed?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Overheid, markt of particulier initiatief?

Internationaal zijn er grote verschillen tussen verzorgingsstaten
Socioloog Esping-Andersen hanteert de term: decommodificatie (mate waarin mensen marktonafhankelijk zijn). Hij komt met 3 typen verzorgingsstaten:

1. liberale verzorgingsstaten: veel ruimte voor de markt, lage overheidsvoorzieningen, beperkt zekerheidsstelsel, lage steun gericht op individu). Lage belastingen. Bijvoorbeeld: VS, VK, Canada.

2. Sociaaldemocratische verzorgingsstaten: kernwaarde gelijkheid. Veel overheidsbemoeienis en het meest uitgebreide stelsel van sociale rechten en voorzieningen. Hoge belastingen. Bijvoorbeeld: Zweden, Noorwegen, Finland, Denemarken

3. Conservatiefcorporatistische verzorgingsstaten: uitkeringen gericht op traditionele gezin, voorzieningen redelijk hoog niveau. Bijvoorbeeld: Duitsland, Frankrijk, Belgie, Spanje, Italie. 

Nederland?

• NL is moeilijk in te delen
• Naast sociaaldemocratische kenmerken (hoge uitkeringen en goede sociale voorzieningen) ook conservatiefcorporatistische kenmerken (b.v: beperkte verlofregeling mannen na geboorte, vrouwen werken deeltijd)
• Conclusie: Volgens Esping-Andersen is Nederland meer een hybride verzorgingsstaat

0

Welke verzorgingsstaat is het beste?

• Moeilijk te meten: BNP per hoofd van de bevolking (bron 5) is een gemiddelde en zegt niets over  de verdeling van die welvaart tussen de mensen!
• Armoede meten! Absolute cijfers (relateren aan primaire behoeften) of relatieve cijfers (relateren t.o.v. behoeften van zijn medemens).
• Conclusie: op basis van relatieve cijfers is armoede het grootst in liberale en mediterrane verzorgingsstaten.

Welke verzorgingsstaat is het beste?

• Verschillende typen verzorgingsstaten verschillen nauwelijks op het gebied van zorg en onderwijs (verheffingsfunctie).
• Belastingen zijn het laagst in liberale verzorgingsstaten
• Gelijkheid is het best gegarandeerd in de sociaaldemocratische verzorgingsstaten
• Welke verzorgingsstaat het beste scoort is moeilijk te zeggen en is afhankelijk van de functies die je centraal stelt en de waarden die je nastreeft!

Lees blz. 119 in je handboek. Waarom is in Duitsland ouderenzorg een kleinere kostenpost dan in Nederland?

Kun je nog een ander voordeel noemen van het Duitse systeem behalve dat het goedkoper is?

Als het gaat om de ouderenzorg in Duitsland, zien we dat de drie verschillende reguleringsmechanismen daarbij een rol spelen. Geef van elk reguleringsmechanisme een voorbeeld.

Lees de bron.
a. Op welk type verzorgingsstaten lijkt de kritiek van Dalrymple zich te richten?
b. Voor welk type zal hij een voorkeur hebben?

Hoe zou je in Nederland armoede 'absoluut' kunnen meten?