Nederland in opstand

• Geschiedenis
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Nederland in opstand

wat weten we nog van de vorige les?

lesdoelen

- aan het einde van de les kan je uitleggen wat geuzen zijn.

- aan het einde van de les kan je twee steden noemen die belegd waren door de Spanjaarden.

- aan het eind van de les kan je twee manieren noemen waarop de Spanjaarden steden probeerden te veroveren.

wat ging vooraf

- 1555 Filips word koning van Spanje en daarmee ook de gebieden in Nederland

- Filips wil iedereen katholiek hebben protestanten werden hard aangepakt. 

- edelen bieden een smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma.

- smeekschrift haalt niks uit bevolking komt in opstand waaruit meerdere bestormingen van kerken volgen (beeldenstorm). 

- generaal Alva neemt positie over van Margaretha.

- Opstand word met geweld teruggeslagen door generaal Alva, een gewapend conflict ontstaat

- protestanten massaal veroordeeld bijna altijd doodstraf.

Hoe nu veder?

- vele mensen vluchten naar buitenland zo ook Stadhouder Willem van Oranje 

- In Duitsland stelden Willem van Oranje een groot leger samen, Dit stelde hij samen door de soldaten zelf te betalen (huursoldaten)

- In 1568 was het zover Willen van Oranje viel de Spaanse Nederlanden aan. Groot succes blijft echter uit tot 1572 met de Inname van Den Briel. 

- hieraan hebben we 1 April te danken. 

Hulp voor Willem van Oranje

- watergeuzen. Protestanten die vochten vanuit zee.

name Den Briel in.  

-Burgers komen in opstand. Der is hoop door de overwinning op Den Briel.

80 jaar oorlog?

- we noemen de opstand tegen de Spanjaarden de 80 jarige oorlog. maar toch werd er zeker niet elke dag gevochten.

- Spanjaarden veroverden steden die de opstandelingen (geuzen) over de tijd weer terugveroverde. Dit was geen dagelijkse strijd zo duurde de Spaanse bezitting van Leiden meer dan een jaar.

- De Spanjaarden legden een tentenkamp en fort aan rondom om Leiden en lieten de burgers uithongeren tot een punt dat ze zich zouden overgeven.

Spaanse verover manieren

- Spanjaarden vallen de steden eerst aan in de overtuiging dat ze sterk genoeg waren.

- Als de stad te sterk is dan omsingelen ze de stad en hongeren ze de bevolking uit tot het punt dat ze zich zouden overgeven. Dit gebeurden bij Haarlem, Alkmaar en Leiden. Bij Alkmaar blijkt deze tactiek te werken aangezien de stad zich na 8 maand moet overgeven door voedselgebrek.

Spaans geweld vergroot succes.

- crisis in Spanje geld te kort, er word bezuinigd op het leger (soldaten niet betaald). Soldaten gaan plunderen om aan enig vorm van loon te komen.

- Waarschuwing, Alva liet in Haarlem meerderen mensen vermoorden als waarschuwing naar anderen steden dat ze zich niet moesten verzetten.

- Tegenovergesteld effect. De burgers zagen de Spanjaarden steeds meer als vijand door deze misdaden. 

welk geloof was belangrijk voor de Spanjaarden

1. katholiek
2. orthodox
3. protestant
4. jodendom

wat was een manier voor de Spanjaarden om een stad te veroveren. (twee antwoorden goed)

1. netjes vragen aan de burgermeester.
2. Door een stad uit te hongeren
3. door de stad direct aan te vallen.
4. onder de stadsmuur door graven.

wat gebeurde er nadat Alva in Nederland aankomt.

1. Protestanten geven zich over.
2. Alva word binnen een jaar vermoord.
3. Protestant sluiten zich aan bij Alva
4. Protestant vluchten naar buitenland.

zelfstandig werken

- maak opgave op pagina 151

- overleg mag met je buur man/vrouw maar hou het op normaal niveau.

- klaar? lees dan veder op pagina 152 en ga alvast aan de slag met de opgaven op pagina 153.

korte bespreking opdrachten

Herhaling lesdoelen 

- aan het einde van de les kan je uitleggen wat geuzen zijn.

- aan het einde van de les kan je twee steden noemen die belegd waren door de Spanjaarden.

- aan het eind van de les kan je twee manieren noemen waarop de Spanjaarden steden probeerden te veroveren.

Tips en tops