Verslikking/Verstikking bij baby's en jonge kinderen

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Verslikking en Verstikking

Inhoud les

Voorkennis

Úitleg verschil verslikking en verstikking

Handelen bij een baby

Handelen bij een kind

Lesdoelen

1. De student kan uitleggen wat het verschil is tussen verslikking en verstikking en hoe te handelen

2. De student kan de symptomen van een verslikking benoemen

3. De student weet te handelen bij een verslikking en verstikking van een baby en een kind.

Verschil tussen verslikking en verstikking

Er is een duidelijk verschil tussen verslikking en verstikking:

Verslikking: eten of drinken komt in de luchtpijp terecht

Verstikking: ernstige belemmering van de ademhaling

Wanneer een baby of kind zich verslikt, zal het huilen en heftig hoesten. Tussen het hoesten door kan het kind diep inademen, ook is het volledig bij bewustzijn. Bij verstikken ontstaat er benauwdheid, het kind kan niet huilen en beperkt hoesten, het bewustzijn is verminderd en het gelaat kleurt blauw. Verstikken kan diverse oorzaken hebben, zoals een voorwerp in de mond of keel.

Het lijkt net of baby stikt – oorzaken

Soms lijkt het alsof een baby stikt. Dit kan diverse oorzaken hebben. Bij verslikken komt voedsel of speeksel in de luchtpijp terecht. Soms gaat het hier echter om een voorwerp, bijvoorbeeld een kraaltje. Hoe ontstaat verslikken?

Het strottenklepje achter in de keel heeft een belangrijke functie. Tijdens het eten en drinken (slikken) sluit het de luchtpijp af. Wanneer het strottenklepje niet goed werkt, komt voedsel of vloeistof niet in de slokdarm maar in de luchtpijp terecht. Dit wordt vaak veroorzaakt door te snel eten, maar ook lachen of praten (huilen) tijdens het eten. Een van de grootste veroorzakers bij baby’s is reflux. Hierbij stroomt de maaginhoud terug de slokdarm in, met soms verslikken als gevolg.

Verstikking is ernstiger dan verslikking. Hierbij wordt de toegang van luchtwegen afgesloten. Dit ontstaat vaak als gevolg van een vreemd voorwerp in de luchtpijp. Ook vocht in de longen en gifgassen kunnen verstikking veroorzaken.

Baby stikt: symptomen

Het is niet altijd eenvoudig om verslikking en verstikking van elkaar te onderscheiden. Wanneer een baby zich verslikt, zal het huilen en hoesten. Het is bij bewustzijn en kan diep ademhalen. Verslikken kan wel overgaan in verstikken. Dit kan gepaard gaan met de volgende symptomen:

Kokhalzen

Hoesten

Piepende ademhaling

Stikkend geluid

Benauwdheid

Rode of blauwe huid (in gezicht) hebben

Bewusteloos

Kokhalzen en hoesten komt voornamelijk bij verslikken voor, maar kan overgaan in stikken.

Kan een baby stikken in slaap?

Het lijkt net of baby stikt, iets dat vooral overdag voorkomt. Dit heeft te maken met voeding of eventueel reflux. Kan een baby stikken in slaap? Het komt vrij weinig voor, maar blijft wel altijd een risico. Daarom is het belangrijk om bij een baby met reflux gebruik te maken van een anti reflux bedje. Dit is een bed dat onder een steile hoek omhoog staat. Met behulp van een speciaal kussentje wordt baby in een rechte positie gehouden. Het anti refluxbed mag alleen op doktersvoorschrift worden gebruikt.

In alle andere gevallen is er het baby reflux kussen of de speciale baby bed blocks. Deze zorgen ervoor dat baby met het hoofdje hoger ligt, wat het terugstromen van maaginhoud minimaliseert.

Refluxkussen

Wat te doen bij verslikking

Wanneer baby zeg verslikt, hoef je geen actie te ondernemen. Laat baby hoesten. Klop of sla niet op het ruggetje, hierdoor kan de hoestprikkel afnemen. Geef het kind niks te drinken en wacht af. Het is bij verslikking wel belangrijk om bij het kindje te blijven. Een verslikking kan namelijk overgaan in verstikking.

Eerste hulp bij verstikking

Een baby die hoest, kan ademhalen. In dit geval is er nog geen sprake van verstikking. Zodra baby stopt met hoest, het benauwd krijgt en een piepende ademhaling vertoont, spreken we van verstikking. Baby loopt rood of blauw aan en kan bewusteloos raken. Wat moet je doen?

Wacht enkele seconden af. Wanneer verstikking bij baby plots optreedt, kan dit binnen enkele seconden veranderen. Gebeurt dit niet, verleen dan Eerste Hulp:

-Leg de baby in buikligging op je onderarm

-Pak de kaaklijn van het kind vast (niet naar de keel grijpen)

-Zorg dat je baby met het hoofd iets naar beneden hangt

-Sla met de muis van de hand 5 keer tussen de schouderbladen van het kind

-Probeer hierbij de lucht naar boven te drukken

Lukt dit niet, leg baby dan op de rug en pas borstcompressie toe. Hierbij herhaal je bovenstaande stappen, maar dan aan de voorkant van het kind. Raakt baby bewusteloos, dan moet het gereanimeerd worden. Dit bestaat uit mond-op-mond beademing en borstcompressie. Ondertussen waarschuwt iemand de hulpdiensten.

Komt het vaak voor dat het net lijkt of baby stikt? Laat het nakijken door een kinderarts. Mogelijk is er sprake van reflux, of zijn er andere problemen.

Verslikking-Verstikking jonge kinderen

Wat zijn de symptomen van verstikking?

Als de luchtwegen helemaal zijn verstopt, treden de volgende symptomen op:

Ademnood

Paniek, waardoor iemand naar de keel grijpt

Hoesten, huilen of praten lukt niet meer

Gezicht kleurt blauw

Gezwollen gelaat

Uitpuilende ogen

Bewustzijnsverlies

Koude huid

Wat zijn de oorzaken van de verstikking?

Meestal komt verstikking voor door:

-Een vreemd voorwerp in de luchtpijp

-Wurging

-Gifgassen in de longen

-Vocht in de longen

Wat te doen bij verslikking en verstikking bij een kind?

1. Sta of kniel achter het zittende of staande kind of neem hem op schoot.

2. Sla met de hiel van je hand vijf keer tussen de schouderbladen.

3. Ga rechtop met je knieën op de grond zitten. Houd je kind met zijn rug tegen je buik.

4. Voer vijf buikstoten uit, oftewel de Heimlich-greep. Omarm de middel van je kind onder zijn armen door. Let erop dat hij voorover buigt. Plaats één vuist met de duimkant tegen de buik onder het borstbeen en stoot schuin naar boven.

5. Blijf dit herhalen totdat het voedsel of het voorwerp loskomt of totdat hulp is gearriveerd.

Vragen