Jagers worden boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Jagers worden boeren

Doelen van de les

Aan het einde van de les weet je:

• De levenswijze van jagers en verzamelaars
• Dankzij welke drie bronnen we weten dat jagersverzamelaars een godsdienst hadden
• De twee oorzaken van de neolitische revolutie
• Hoe landbouw voor het ontstaan van beroepen en schrift gezorgd heeft

Primaire bron

Secundaire bron

Jagers

• Mensen leven van jacht en verzamelen
• Opvallend: grote zoogdieren sterven uit na komst mens
• Weinig bronnen over deze periode
• Mogelijke taakverdeling: mannen jagen, vrouwen verzamelen
• Hadden deze mensen een godsdienst?
• Mogelijke bewijs:
• 1. Muurschilderingen: ritueel?
• 2. Grafgiften: leven na de dood?
• 3. Vruchtbaarheidsbeeldjes

archeologie.culture.fr

Doelen van de les

Aan het einde van de les weet je:

• De levenswijze van jagers en verzamelaars
• Dankzij welke drie bronnen we weten dat jagersverzamelaars een godsdienst hadden
• De twee oorzaken van de neolitische revolutie
• Hoe landbouw voor het ontstaan van beroepen en schrift gezorgd heeft

Landbouw

• 10.000 jaar geleden: klimaatsverandering
• Gevolg: afname wilde dieren, toename te verzamelen granen
• Locatie: Mesopotamië (Midden-Oosten)
• Gevolg: mensen blijven op één plek wonen
• Neolitische Revolutie: uitvinding landbouw --> langzame ontwikkeling
• Gevolg landbouw: meer voedsel
• Gevolg: meer mensen
• Gevolg: specialisatie (nieuwe beroepen)

Stelling:
Deze grafgift komt uit een jager-verzamelaar samenleving.

1. Eens
2. Oneens

Stelling:
Deze afbeelding past bij een jager-verzamelaar samenleving.

1. Eens
2. Oneens

Steden

• Dankzij de nieuwe beroepen ontstaat handel en geld
• Gevolg: ontstaan verschillen in de samenleving: rijk en arm --> gelaagde samenleving
• Dorpen worden steden: bestuur is noodzakelijk
• Gevolg: uitvinding schrift om wetten te noteren
• Prehistorie eindigt met uitvinding van het schrift

Opdracht

• Ook in Egypte ontstaat landbouw: irrigatielandbouw
• Gevolg hiervan: ontstaan bestuur met schrift en ambtenaren

• Jij moet aan de Egyptische boeren uitleggen hoe irrigatielandbouw werkt, maar de boeren kunnen niet lezen
• Opdracht: maak een tekening waarin je irrigatielandbouw uitlegt

Egypte

• De Nijl is de levensader van Egypte:
• 1. Water voor irrigatielandbouw
• 2. Handel via de Nijl
• 3. Vruchtbare modder door overstromingen
• Dankzij landbouw ontstaat bestuur
• Farao: leider van de Egyptische staat
• Ambtenaren: helpen de farao met het bestuur

https:

Is dit doel besproken?
De levenswijze van jagers en verzamelaars

1. Ja
2. Nee

Is dit doel besproken?
De drie bronnen we weten dat jagersverzamelaars een godsdienst hadden

1. Ja
2. Nee

Is dit doel besproken?
De oorzaken van de neolitische revolutie

1. Ja
2. Nee

Is dit doel besproken?
Hoe landbouw voor het ontstaan van beroepen en schrift gezorgd heeft

1. Ja
2. Nee