4. De strijd om algemeen kiesrecht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H2 - Op weg naar democratie

4. De strijd om het algemeen kiesrecht

Kenmerkende aspecten

Met andere woorden: Wat is/hoort typisch bij dit tijdvak?

1. Het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed.

2. De industriële revolutie en de opkomst van emancipatiebewegingen.

3. De politiek-maatschappelijke stromingen nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.

Welke woorden hierboven ken je niet?

hoofdvraag: Hoe ontstond in de negentiende eeuw de parlementaire democratie in Nederland?

deelvragen:

1. Hoe ontstond in Nederland door de grondwetswijziging van 1848 een parlementaire democratie?

2. Hoe werd de basis gelegd voor de verzuiling van de Nederlandse samenleving?

3. waarom ontstond aan het eind van de negentiende eeuw een beweging voor de emancipatie van de vrouw?

4. Hoe en wanneer is in Nederland het algemeen kiesrecht ingevoerd?

Leerdoel

Na deze les kun jij uitleggen hoe en wanneer in Nederland het algemeen kiesrecht ingevoerd is.

2.4 strijd om algemeen kiesrecht

Pacificatie, Algemeen Kiesrecht, Vrouwenkiesrecht,

passief kiesrecht, actief kiesrecht

schoolstrijd, anarchie

evenredige vertegenwoordiging

Situatie in Nederland

• Strijd voor Algemeen Kiesrecht
  

• Strijd voor Vrouwenkiesrecht

• Schoolstrijd

Pacificatie

1917

Pacificatie betekent letterlijk: vredestichting

Er werd tussen de partijen politieke vrede gesloten door 

een oplossing te vinden voor een aantal politieke problemen, 

zie woordenlijst.

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (1)

• Er komt een einde aan de Schoolstrijd: zowel Openbaar- als Bijzonder onderwijs krijgen nu geld van de overheid

• Er komt Algemeen Kiesrecht voor mannen (vanaf 23 jaar)

• Er komt kiesrecht voor vrouwen (1917: passief kiesrecht, 1919: actief kiesrecht)

Belangrijkste gevolgen van de Pacificatie (2)

• Er komt een verandering van het kiesstelsel: het districtenstelsel wordt vervangen door evenredige vertegenwoordiging. Dit hebben we tegenwoordig nog steeds.

• Einde van de politieke macht van de Liberalen: pas in 2010 komt er weer een Liberale minister-president, Mark Rutte

'Sinterklaasfeest van 1917'

Aletta Jacobs

Zij krijgt hier 'niks', omdat vrouwen slechts passief en geen actief kiesrecht kregen.

Pieter Jelles Troelstra

Hij was blij, omdat er algemeen kiesrecht voor mannen kwam.

Abraham Kuyper

Hij was blij, omdat er ook geld kwam voor bijzonder onderwijs.

Aan de slag!

maak opdr par 4

1 - 10

niet: 7, 10c

Gebruik daarbij de teksten uit je TB

Afronden

nabespreken opdr  1 en 10

huiswerk

In principe geen huiswerk, tenzij je in de les niet klaar was.

maak opdr par 4

1 - 10

niet: 7, 10c

Gebruik daarbij de teksten uit je TB