5.2 Ontdekkers van nieuwe Werelden

• Mentorles
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Een nieuwe tijd

De ontdekkingsreizen. 

Kenmerkende aspecten 

• Het begin van de Europese overzeese expansie 
• Het veranderde mens en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke revolutie 

Handelroutes 

• De eerste handelsroutes waren  over land. 
• Elke handelaar had een stukje van die handelsroute in handen. 
• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur. Daardoor stegen de prijzen van de specerijen

Gele lijn: Landroute

Blauwe lijn: Nu 

Europese landen willen zelf winst maken

• De Portugezen gaan voor
• Bartolomeus Diaz als eerste om de zuidpunt van Afrika (1488)
  
• Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)
  
• Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

Tegenwind?

Vasco da Gama leerde dat als hij niet direct langs de kust ging varen, maar meer richting de oceaan stuurde, hij de wind in de zeilen kreeg en dus sneller kon varen! 

Zo was het misschien niet de kortste, maar door de wind wel de snelste route! 

Let op!

Let op richting van de pijtjes. 

De route naar India is anders dan de route terug!

Columbus (1492)

• zoekt een nieuwe route naar Indie
• bestudeerde de kaarten van Toscanelli
• Portugese koning wilde niet in zijn gewaagde reis investeren.

Spanje 

Koning Ferdinand &
koningin Isabella

Opdrachten

• opdrachten 1 t/m 4 

Verdrag van Tordesillas (1494)

Ontdekkingsreizen

in de vijftiende eeuw werden steeds meer ontdekkingsreizen gemaakt. Door de volgende oorzaken:

• economie: er kon veel geld verdiend worden 
• religie: ook buiten Europa moesten mensen bekeerd worden tot het christendom
• politiek: voor koningen betekende meer grondbezit meer macht
• Ontwikkeling: betere schepen voor oceaanvaart 

Verdrag van Tordesilas

• Door het Verdrag van Tordesillas hebben Spanje en Portugal in 1494 de wereld opgedeeld in tweeën. Portugal krijgt het oosten en Spanje het westen.
• Om te voorkomen dat Spanje en Portugal onderling in oorlog zou raken 
• Twee Katholieke landen (Paus regelde dit verdrag)

Portugal sticht factorijen

• Versterkte forten met soldaten
• Factorijen alleen op kustplaatsen en eiland
• Handel drijven met inheemse bevolking 

Spanje koloniseert Amerika

• Ecomienda systeem
• Inheemse volk verplicht werken 
• Landgoederen door het hele land 
• Conquistadores kregen stukken land

Spanjaarden in Amerika (1)

• Inca's en Azteken (en afstammelingen vd Maya's) worden verdreven door de Spanjaarden..

• Europeanen trekken naar de koloniën
  
  
• Zij stichten plantages en verdienen zo veel geld.

Spanjaarden in Amerika (2)

Indianen sterven  massaal door:

• Uitroeing bij gevechten
  
  
• Bezwijken onder zware werk op plantages
  
  
• Sterven aan nieuwe onbekende ziektes

Conquistadores

• Na de ontdekking van Columbus staken Spaanse avonturiers massaal de Atlantische Oceaan over.
• Deze gelukzoekers noem je Conquistadores > veroveraars.
• Trokken de nieuwe wereld in, veroverde grote gebieden in naam van Spanje.
• Conquistadores wisten vrij makkelijk te winnen > zwaarden, helmen, harnassen en vuurwapens.

Hernán Cortez

• 1519: Azteken kwamen in contact met Hernán Cortés.
• Hij wilde het gebied van de Azteken veroveren voor Spanje.
• Deed dit op een slimme manier > hij werd gezien als een God door de Azteken.
• Hij mocht met zijn leger naar de hoofdstad komen, vanwaaruit hij het Azteekse rijk vernietigde.

Gevolgen van de Europese expansie:

• 1.. verspreiding Christendom > wereldreligie
• 2. ontstaan van de wereldeconomie > rijkdom in Europa
• 3.. verdwijnen van indianenculturen door geweld, misbruik en ziekte:
• 4. Conquistadores, oa Hernan Cortes (1519) 
  
• 5. slavenhandel vanuit Afrika naar Amerika (mijnen en plantages): (Driehoekshandel)