7. Voor de rechter

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

CRIMINALITEIT

H7 Voor de rechter

Herhalen - H6: Van politie naar officier

- Wat zijn de taken van de politie? Wat zijn hun bevoegdheden? Wie is de Officier van Justitie? Wat zijn zijn/haar taken? Welke vier opties heeft de OvJ bij verdachten?

Examenopdrachten maken over H6

Game: de Moordzaak!

Uitleg H7: Voor de rechter

Welkom!

DE MOORDZAAK

Ga naar: https://boetebase.om.nl/moordspel/#/

De OvJ heeft meerdere opties over wat hij met een strafzaak gaat doen; seponeren, transacties, strafbeschikking of vervolgen. Wanneer hij besluit te vervolgen gaat het dossier naar de rechter. 

De verdachte krijgt een dagvaarding, de oproep om voor de rechter te verschijnen. 

Maar naar welke rechter gaat de verdachte? Er zijn meerdere mogelijkheden: 

• De rechtbanken; 
• De gerechtshoven; 
• De Hoge Raad. 

Rechtsinstanties

Nederland is opgedeeld in 11 regio's, met elk een eigen rechtbank. Elke rechtbank heeft verschillende soorten strafrechters; 

• Kantonrechter; lichte overtredingen of bij in beroep gaan tegen verkeersboetes.

      Te hard rijden, wildplassen ... direct mondeling uitspraak.  

• Politierechter; overtredingen en lichte misdrijven (max. 1 jaar)

      Vernieling, winkeldiefstal ... direct mondeling uitspraak.

• Meervoudige kamer; zwaardere of ingewikkeldere misdrijven 

      Moord, mishandeling, verkrachting ... na 14 dagen een schriftelijke uitspraak.

Rechtbanken

Na het vonnis van een strafrechter kan de veroordeelde in hoger beroep gaan als hij de straf te hoog vindt. De OvJ kan dit ook doen als hij/zij de straf te laag vindt! 

De gehele zaak wordt dan opnieuw bekeken door een hogere rechterlijke instantie: het Gerechtshof, dit is ook een meervoudige kamer. In de meeste gevallen komt de schriftelijke uitspraak na 14 dagen. 

Amsterdam, Arnhem, Leeuwarden, Den Haag, Den Bosch

Gerechtshoven

De Hoge Raad in Den Haag is het hoogste rechtsorgaan in Nederland. Er is maar één Hoge Raad en deze komt in actie als een verdachte of het OM in beroep gaat tegen een uitspraak van een gerechtshof. 

Dit noemen we in cassatie gaan. Zij onderzoeken alleen of de rechtsregels goed zijn toegepast en of rechters in gelijke zaken hetzelfde oordelen. Daarvoor kijken ze naar de jurisprudentie: het geheel aan rechterlijke uitspraken.

Zijn de rechtsregels niet goed toegepast, dan gaat de zaak terug naar het Gerechtshof.

Hoge Raad

Rechtbank

Meervoudige kamer (zware misdrijven)

Politierechter (overtredingen, lichte misdrijven)

Kantonrechter (lichte overtredingen)

Gerechtshof

Behandelt hoger beroep tegen vonnissen van de strafrechter

Hoge Raad

Beoordeelt 

vonnissen van lagere rechts banken

BEFJE OM, BEFJE AF

ZELFSTANDIG WERKEN

Hoofdstuk 7

1 t/m 4 + 9 t/m 12

CRIMINALITEIT

H7. Voor de rechter (2)

Herhalen - H6: Van politie naar officier

- Wat is een dagvaarding? Wat voor rechtsinstanties heeft Nederland? Welke rechters kan je treffen bij de rechtbanken? Wat gebeurt er als je in hoger beroep of cassatie gaat?

Examenopdrachten maken over H7

Uitleg H7: Voor de rechter (deel 2)

Games: wie zit waar in een rechtszaak? Hoe verloopt een strafzaak?

Welkom!

Rechtbank

Meervoudige kamer (zware misdrijven)

Politierechter (overtredingen, lichte misdrijven)

Kantonrechter (lichte overtredingen)

Gerechtshof

Behandelt hoger beroep tegen vonnissen van de strafrechter

Hoge Raad

Beoordeelt 

vonnissen van lagere rechts banken

Tijdens een rechtszaak gaat het altijd om twee partijen: de ene partij is de officier van justitie, de andere is de verdachte met zijn advocaat. Beide partijen proberen de rechter te overtuigen van hun gelijk, maar de rechter beslist uiteindelijk!

De rechtszitting heeft een vast verloop, deze bestaat uit acht verschillende stappen.

De Rechtszaak

1. De opening: de rechter controleert de persoonsgegevens van de verdachte, de verdachte krijgt nog eens zijn rechten voorgelezen (zwijgrecht). 
2. De aanklacht: de OvJ leest de tenlastelegging voor. Het deel van de dagvaarding waarin staat waarvan het OM de verdachte beschuldigt. 

1. Verhoor van getuigen en deskundigen: de rechter, OvJ en de advocaat mogen getuigen (mensen die iets hebben gezien of gehoord) en deskundigen ondervragen. Ook het slachtoffer mag gebruik maken van zijn/haar spreekrecht. 
2. Verhoor van de verdachte: de rechter, OvJ en de advocaat mogen ondervragen.

1. Het requisitoir: een toespraak van de OvJ waarin hij/zij de feiten op een rij zet, zijn mening geeft over het bewijs en op grond daarvan een straf eist. 
2. Het pleidooi: de slottoespraak van de advocaat met het verzoek voor een lichtere straf of vrijspraak. 
3. Het laatste woord: de verdachte mag nog iets zeggen. 

1. De uitspraak / het vonnis.

Verloop van een rechtszitting (8)