H6.3

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

6.3 Eerlijk zullen we alles delen?

• Ik kan uitleggen hoe de overheid zorgt voor de herverdeling van de inkomens.
• Ik kan mensen indelen in actieven en inactieven.
  
• Ik kan uitleggen wat de gevolgen van de vergrijzingen zijn.
  
• Ik kan uitleggen waarom de overheid voor marktwerking in de zorg is.
  
• Ik kan maatregelen voorstellen om de sociale zekerheid betaalbaar te houden.

Wat bedoelen we met vergrijzing?

Welk probleem levert vergrijzing op?

Oplossingen?

6.3 Eerlijk zullen we alles delen?

Actieven versus inactieven

Actieven

Alle mensen met betaald werk

Niet-actieven

Mensen zonder betaald werk, die een uitkering ontvangen:

• arbeidsongeschikt of werkloos 
• boven de pensioenleeftijd.

Actieven betalen mee voor in-actieven: herverdeling inkomens (solidariteitsbeginsel).

Om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden, moeten uitkeringen beperkt worden in de tijd.

helemaal eens

eens

neutraal

oneens

helemaal oneens

Om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden, moeten uitkeringen omlaag.

helemaal eens

eens

neutraal

oneens

helemaal oneens

6.3 Eerlijk zullen we alles delen?

Vergrijzing

• Aandeel ouderen in de maatschappij neemt toe.
• Gemiddelde leeftijd stijgt.
• AOW leeftijd omhoog om de AOW betaalbaar te houden.

Om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden, moet de AOW-leeftijd omhoog.

helemaal eens

eens

oneens

helemaal oneens

Om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden, moet de AOW omlaag.

helemaal eens

eens

neutraal

oneens

helemaal oneens

Om de verzorgingsstaat betaalbaar te houden, moeten sociale premies omhoog.

helemaal eens

eens

oneens

helemaal oneens

6.3 Eerlijk zullen we alles delen?

Oplossingen vergrijzing

Pensioen wordt onbetaalbaar! 

• AOW-leeftijd verhogen
• Uitkeringen verlagen
• Meer premie betalen
• Aanmoedigen om zelf te sparen

6.3 Eerlijk zullen we alles delen?

Nivellering en denivellering

Herverdeling van inkomens heeft invloed op verhouding tussen hoge en lage inkomens:

• Nivellering: Het verschil tussen hoge en lage inkomens wordt kleiner.
• Denivellering: Het verschil tussen hoge en lage inkomens wordt groter.

Het belastingpercentage van schijf 2 in box 1 verlagen.

1. nivellering
2. denivellering

Uitkeringen verlagen.

1. nivellering
2. denivellering

Vermogensbelasting verhogen

1. nivellering
2. denivellering

BTW van 9% naar 10% verhogen.

1. nivellering
2. denivellering

1. nivellering
2. denivellering

Doe zelf een voorstel dat nivellerend werkt

Iedereen heeft recht op een AOW- uitkering als de AOW-leeftijd bereikt is.

1. Juist
2. Onjuist

Wie behoren NIET tot de 'inactieven'?

1. AOW-ers
2. Arbeidsongeschikten
3. Daklozen
4. Werklozen

Door het verhogen van de AOW-leeftijd

1. neemt het aantal actieven toe
2. neemt het aantal inactieven toe
3. wordt vergrijzing tegen gegaan
4. wordt de AOW ook hoger

Hoe komt de regering aan het geld om de AOW te kunnen betalen?

1. Alle werkende Nederlanders moeten iedere maand een deel van hun loon afstaan.
2. De staat verkoopt jaarlijks een deel van zijn goudvoorraad.
3. Het wordt geleend van de banken.
4. De werkgevers betalen het uit hun winsten.

Maak H6.3

Opdracht 1, 3, 4, 6, 9

Vragen? Probeer eerst samen, daarna help ik. 

Iedereen klaar? Dan gaan we nakijken.