8.1 Industrialisatie en modern imperialisme (C)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Burgers en Stoommachines

8.1 Industrialisatie en modern imperialisme (C)

Leerdoelen terugkoppeling

Je kunt uitleggen hoe de verhouding tussen kolonien en moederlanden veranderde onder de invloed van de Industriele Revolutie. 

Je kunt uitleggen welke economische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van modern imperialisme. 

Leerdoelen 

Je kunt beschrijven hoe Nederland als koloniale machthebber in Nederlands-Indie vormgaf aan het modern imperialisme.

Je kunt uitleggen welke politieke en ideologische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van het modern imperialisme. 

Theorie 

Het eerder besproken modern imperialisme is een verschil met het kolonialisme uit voorgaande eeuwen. Voorheen werden alleen kusten bevolkt maar nu werden alle landen veroverd en bezet! Ook een groot verschil in verhouding tussen moederland en kolonie. 

Inheemse bewoners moesten zich voegen naar wetten en regels van de kolonisator. 

Theorie 

Opschrijven:

Voor de westerse landen was het vanzelfsprekend om te overheersen. Zij beschouwden zichzelf als superieur aan de Afrikaanse en Aziatische bevolking. 

Zij vonden dat de gekoloniseerden zich moesten ontwikkelen. Zij waren de "opvoeders" zodat de Afrikaanse bevolking ook westers kon worden. 

De Britse dichter Rudyard Kipling had het the white man's burden,  'de last die de blanke moest dragen'. 

Theorie 

Opschrijven:

nationalisme is een verschijnsel dat zich overal in de 19e eeuw ontwikkelde. Mensen waren trots op het eigen land en volk! 

Theorie 

Opschrijven:

Verband tussen modern imperialisme en nationalisme: hoe meer koloniaal gebied een land had veroverd, hoe meer macht en aanzien dat opleverde.

Theorie 

De rol van Nederland

Nederland deed niet mee aan de race om Afrika, maar wel aan het modern imperialisme. In de eilandengroep die sinds 1816 Nederlands-Indië heette, kwamen steeds meer gebieden onder Nederlands bewind. 

Om al deze gebieden effectief te besturen, werden inheemse bestuurders in hun functie gelaten. In ruil daarvoor moesten ze wel samenwerken met de Nederlanders. 

Theorie 

Opschrijven: 

Nederland bepaalde welke producten nodig waren. Boeren in Nederlands-Indië moesten die kweken en, tegen een lage prijs, alleen aan de Nederlanders verkopen. 

Theorie 

Inheemse leiders zorgden in ruil voor een deel van de opbrengst dat iedere boer hier zich aan hield. Deze aanpak leverde uiteindelijk veel kritiek op uit Nederland. 

Die kwamen op de hoogte van deze praktijken omdat de Nederlandse koloniale ambtenaar Eduard Douwes Dekker hier een boek over schreef - Max Havelaar

Theorie 

Multatuli 

Max Havelaar 

Beeldmateriaal

Leerdoelen nabespreken

Je kunt beschrijven hoe Nederland als koloniale machthebber in Nederlands-Indië vormgaf aan het modern imperialisme.

Je kunt uitleggen welke politieke en ideologische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van het modern imperialisme.