4 Zorginnovatie & technologie les 4 Ethiek

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

ZORGTECHHNOLOGIE  - ETHIEK

Doelstelling van deze les

• Herkennen van een ethisch dilemma
• Bewustwording van eigen en bestaande normen & waarden
• Morele discussie

Passend bij All you can learn:

Opdracht 5: (Geen) alledaagse dilemma's / individueel (3xp)

Opdracht 7: Normen en waarden /groepsopdracht (5xp)

Wat versta jij onder ethiek?

Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling), (Wikepedia) 
Ethiek in de zorg:

Als zorgprofessional maak je keuzes die te maken hebben met waarden en normen. 

Denk aan de beroepscode V&VN voor verpleegkundigen en verzorgende.

Hoe ga je om met wensen van mantelzorgers die in strijd zijn met proffesioneel handelen en welzijn cliënt?

Hoe is dit binnen jouw opleiding/stage/werk?

Denk aan wat is geen goede balans tussen veiligheid en vrijheid? Wet zorg en dwang.

In gesprek met een medestudent over: 

1.  Wat is voor jou goede zorg?
2.  Welke waarden zijn voor jou echt belangrijk?
3.  Hoe kijk jij naar de invloed van zorgtechnologie                           in jouw leven?
4. Wat vind jij van de toepassing van zorgtechnologie binnen jouw beroepspraktijk?
   

(15 minuten)

Innovatie in zorg & welzijn

Ontwikkelingen met grote impact:

• Sensortechnologie (quantified self)
• Internet of Things
• Big data en kunstmatige intelligentie
• Human enhancement

Peter Joosten

Futurist, biohacker, spreker

Quantified self (QS) is de term voor een relatief nieuw fenomeen waarin mensen allerlei data over zichzelf meten en verzamelen met behulp van nieuwe technologieën.. Hoewel QS vaak gebruikt wordt om het meten van fysieke activiteit en fysieke voortgangswaarden aan te duiden, kan het ook om andere waarden gaan, zoals het slaappatroon, productiviteit en stress.

Het internet der dingen (Engels: Internet of Things, IoT) is het geheel aan apparaten ("dingen") die via internetverbindingen met andere apparaten of systemen in contact staan en daarmee gegevens uitwisselen. Alledaagse voorwerpen fungeren als een entiteit op het internet, kunnen communiceren met personen en met andere objecten, en op grond hiervan autonome beslissingen nemen.

Big Data is simpelweg een enorme hoeveelheid verzamelde digitale data. Gestructureerd en/of ongestructureerd waardoor er door de consument weinig controle is op het gebruik van deze data

Kunstmatige intelligentie (KI, ook wel artificiële intelligentie of artificial intelligence, AI) is de intelligentie waarmee machines, software en apparaten zelfstandig problemen oplossen. Zij imiteren hierbij het denkvermogen van de mens. "Machine Learning"

Human enhancement: Menselijke verbeteringstechnologieën

Beschrijving

Menselijke verbeteringstechnologieën zijn die technologieën die de lichamelijke of geestelijke capaciteiten van de mens vergroten. (Wikipedia)

Overdenking Human enhancement:

Dat de mens technologie gebruikt om zichzelf en de omstandigheden te verbeteren is van alle tijden.

Dat was al zo bij de ontwikkeling van het wiel, vuur, kleren en het toilet.

Human enhancement is fundamenteel wat anders, omdat de keuze van een individu om zichzelf te verbeteren een impact kan hebben op anderen (Brey)

Hiermee ontstaan nieuwe ethische thema’s op veiligheid, gelijkheid, identiteit, intelligentie.

Technologie-Ethiek wordt steeds belangrijker.

Een bijzonder ethisch thema is ‘gemak versus inspanning’. Wat doet het met ons als mens en met de maatschappij als je niet meer hard hoeft te studeren om slimmer te worden of hard hoeft te trainen om sterker te worden?

Neuralink:

Neuralink Corporation is een neurotechnologiebedrijf dat implanteerbare hersen-machine-interfaces ontwikkelt. Het hoofdkantoor van het bedrijf, mede opgericht door Elon Musk, Max Hodak en Paul Merolla, bevindt zich in het Pioneer Building in San Francisco en deelt kantoren met OpenAI.

Het einddoel van het bedrijf is om het menselijke brein te verbeteren. Dat kondigde Musk in 2017 al aan. Volgens Musk zou Neuralink ervoor zorgen dat mensen uiteindelijk kunnen communiceren via digitale telepathie. Ook zouden mentale ziektes kunnen worden uitgeroeid en zou het denkvermogen van ons brein kunnen worden verbeterd.

Wordt aangesloten op brein, het brein is in staat om middels denken contact te maken met computers.

Zie verder: https://www.peterjoosten.net/neuralink

Zorgtechnologie in de ouderenzorg

Wat vind jij van deze ondersteuning om gezonde leefstijl te bevorderen bij ouderen? 

• Is dit een aanvaardbare oplossing, grensoverschrijdend?
• Hoe is jouw ervaring in de praktijk, herken je dit gebruik van toezichthoudende technologie zoals sensoren of bewegingsregistratie voor cliënten?
• Hoe zie je de toekomst van de zorg? Past dit bij jouw normen en waarden?

Kijkvragen bij de video:

"Uninvited guest"

Nabespreken kijkvragen

Opdracht in subgroepen

All you can learn/ opdracht 7: 

"Normen en waarden"

• Ga in gesprek met je medestudenten over een ethisch dilemma aan de hand van inzet van zorgtechnologie binnen je eigen beroepspraktijk.
• Gebruik het stappenplan 

       "Moreel Dilemma" 

Stappenplan Moreel dilemma

https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/ethische-toolkit/verdiepen/begrippen-2/moreel-dilemma.htm