Les 14 - Klas 4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat gaan we doen?

1. Herhalen

2. Uitleg + aantekeningen

3. Video/huiswerk bespreken

Tijdens het Concordaat van Worms werd de Investituurstrijd tijdelijk gestaakt. Welk jaar?

1. 1096
2. 1122
3. 1205
4. 1453

Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben

De expansie van de christelijke wereld, onder andere in de vorm van de kruistochten

Verovering Constantinopel

Gang naar Canossa

Paus Urbanus II

Paus Gregorius VII

Een gewapende strijd waar de paus het initiatief toe nam en die bedoeld was om de Kerk machtiger te maken

Kenmerkende aspecten

13. de opkomst van handel en ambacht legde de basis voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving

14. de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden

Leerdoel

Je kunt met enkele voorbeelden uitleggen waardoor de landbouwopbrengsten in de elfde eeuw toenamen. 

De Vroege Middeleeuwen zijn te kenmerken als een grotendeels............ samenleving

1. agrarische
2. urbane
3. agrarisch-urbane

11 e eeuw

Klimaatverandering 

(in positieve zin)

950 - 1250 warmer klimaat

--> zorgde voor meer 

landbouwopbrengsten

Aantekening

Op de achtergrond: klimaatverandering

Landbouwopbrengsten groeiden. 

1. Drieslagstelsel

2. IJzeren ploeg getrokken door paarden

3. Betere bemesting

Aantekening

Meer voedsel 

 v

Voedsel verkocht op jaarmarkten

v

Mensen trekken naar jaarmarkten, 

vestigen zich er permanent

v

Opkomst steden

Huiswerk bespreken

Leerdoel

Je kunt met enkele voorbeelden uitleggen waardoor de landbouwopbrengsten in de elfde eeuw toenamen.