Les 4.3 Bacteriën en schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

4.3 Schimmels en bacteriën

Welke rijken zijn er?

1. bacteriën, schimmels, mens, dier
2. mens, schimmels, planten, bacteriën
3. planten, bacteriën, schimmels, dieren
4. planten, bacteriën, schimmels

Wat gaan we doen?

• de indeling van bacterie en schimmel bespreken
• Voor en nadelen van deze organismen
• Quiz

Wat heeft een bacterie niet en een dier wel?

1. celwand
2. celkern
3. celmembraan
4. cytoplasma

Leerdoelen

• Je kunt de kenmerken van bacteriën noemen.

• Je kunt de kenmerken van schimmels noemen.

• Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels nuttig zijn voor de mens en de natuur. 

• Je kunt beschrijven hoe bacteriën en schimmels schadelijk kunnen zijn voor mensen.

Micro-organismen

bacteriën                schimmels

Elektronenmicroscoop

15 000x

Kenmerken bacteriën

• één cel
• erg klein
• soms zweepharen
• geen celkern
• wel een celwand

Bacterie met zweepharen

Voortplanting bacteriën

• celdeling (elk halfuur delen)
• 1-2-4-8-16-32-64-128-256, etc

Kenmerken

Schimmels

• eencellig of meercellig
• eencellig zijn gisten 
• meercellige bestaan uit lange draden 

Beschimmeld brood

Schimmeldraden

Voortplanting schimmels

• sporen = cel waar nieuwe schimmel uit komt
• aan uiteinde schimmeldraad
• of onder de paddenstoel
• Knopvorming

Gist

Gist is een eencellige schimmel.

Er groeit een knop aan de gistcel en hieruit groeit een nieuwe gistcel.

Bacteriën en schimmels

Bacteriën en schimmels kunnen nuttig en schadelijk zijn.

Voeden zich met dode resten van organismen.

goede schimmels

goede: schimmelkaas, bouwmateriaal (van schimmeldraden)

gist: brood, bier, wijn

eetbare paddenstoelen 

penicilline 

Goed bacterië

azijn

zuurkool

yoghurt

Bederven

• Conserveren

yoghurt, zuurkool, yakult, geneesmiddelen, insuline

brood, wijn, bier schimmelkaas, 

bacteriële infectie

krentenbaard

schimmelinfectie zwemmerseczeem

Antibiotica 

Maakt bacteriën dood

Penicilline is een antibiotica gemaakt door een penseelschimmel 

HYGIËNE

Wat is een eencellige schimmel?

1. champignon
2. paddenstoel
3. gist
4. zowel a,b als c

Hoe planten meercellige schimmels zich voort?

1. sporen
2. deling
3. bestuiving
4. zaden

Hoe worden bacteriën en schimmels ook wel genoemd?

1. reducenten
2. producenten
3. consumenten
4. families

Waar leven bacteriën en schimmels van?

1. van dode planten
2. van dode dieren
3. van resten van dieren
4. van resten van dode organismen