7.5 In oorlog met een ander geloof

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Steden, burgers en koningen in de middeleeuwen

7.5 In oorlog met een ander geloof

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke er strijd ontstond om het geloof in de Middeleeuwen ontstonden.

Bijgeloof

• Er gebeurden veel dingen om hen heen die zie niet begrepen: natuurrampen, hongersnoden, ziektes en overlijden.
• De mensen vroegen hulp aan de kerk, maar die kon hen niet altijd helpen
• Daarom waren de mensen erg bijgelovig: ze probeerden met witte magie ervoor te zorgen dat dingen toch goed gingen.

Heksen

• Dingen die misgingen waren vaak de schuld van mensen die zich bezighielden met zwarte magie.
• Er werd gezocht naar een zondebok, iemand die je de schuld kunt geven.
• Deze zondebokken werden vaak gevonden in mensen die andere gewoonten hebben.
• Zo werden sommige vrouwen (én mannen) van hekserij beschuldigd.

Vervolging van heksen

• Om heksen te 'ontmaskeren' werden de meest vreselijke ondervragingen en proeven gebruikt.
• Zo werden heksen gewogen of in het water gegooid om te kijken of ze te licht waren (en dus bleven drijven).
• Heksen werden verbrand om er zeker van te zijn dat de duivel werd uitgedreven.

Vermoedelijk zijn er in Europa ongeveer tussen 1450 en 1650 ongeveer 60.000 mannen en vrouwen als 'heks' terechtgesteld. Opvallend is dat de heksenvervolging eigenlijk pas aan het einde van de Middeleeuwen plaatsvond.

Joden

• In de Middeleeuwen vonden de mensen de Joden 'vreemd' en 'onbetrouwbaar'.
  
• Zo zouden zij het drinkwater hebben vergiftigd met de pest.
• Joden moesten vaak in andere delen van de stad wonen (getto's), mochten geen eigen grond bezitten en ze mochten geen lid zijn van een gilde.
• Daarom hadden ze vaak beroepen als: handelaar, bankier of juwelier.
• Soms waren Joden verplicht een herkenningsteken te dragen.

Als er in een middeleeuwse stad de pest uitbrak of er was een misdrijf gepleegd, dan werden de Joden vaak als schuldigen aangewezen. Het gevolg was een pogrom: een uitbarsting van Jodenhaat. De huizen van de Joden werden geplunderd en vernield. De Joden zelf werden mishandeld.

De rol van de kerk

• De kerk deed erg weinig aan de vervolgingen van Joden en heksen
• Het christelijke geloof was het enige ware geloof: alle andere geloven waren ketters en moest worden vernietigd.
• Voor veel christenen waren het Joden geweest die Jezus hadden gekruisigd: dit konden ze niet vergeten.

Wat weet jij eigenlijk
van de kruistochten?

Contact tussen 

christenen en moslims

• Het contact is meestal vreedzaam: handel

• Pelgrims hebben ook vrij toegang tot Palestina en Jeruzalem
• Dit verandert als de Seldjoeken, een Turks volk, Jeruzalem veroveren en de Heilige Grafkerk verwoesten 

Problemen in het 

Byzantijnse Rijk

• De keizer van het Byzantijnse Rijk voelt zich bedreigd.
• Seldjoeken hebben Jeruzalem in hun macht en zijn dichtbij zijn Rijk.
• De keizer vraagt de paus om hulp.

Een Heilige Oorlog

• In 1095 roept paus Urbanus II op tot een heilige oorlog, een kruistocht.
• Doel 1: Bevrijden van het Heilig Land Palestina van de moslims
• Doel 2: Terugdringen van de Turkse invallen in het Byzantijnse rijk

Waarom zou je meevechten?

• de Heilige stad bevrijden.
• Hun zonden konden vergeven worden door de kruistocht, dus als straf.
• Een avontuur waar je rijk van kon worden en grond innemen.
• Ridders kunnen eigen koninkrijken stichting

Jeruzalem wordt heroverd

1099

• Jeruzalem wordt door de kruisridders heroverd op de moslims.
• In Jeruzalem slachtten de kruisvaarders de moslims af, bijzonder aangezien christenen, joden en moslims daar juist vreedzaam naast elkaar leven.

Saladin vecht terug

• De Arabieren, die Jeruzalem ook als een Heilige stad zien, vechten terug.
• De bekendste strijd is die tussen Richard Leeuwenhart & Saladin.
• Maar ook bij andere steden en langs de route vindt veel geweld plaats.
• De eerste Kruistocht was nog enigszins succesvol, de latere (2e t/m de 9e) niet meer.

Gevolgen

• Jeruzalem wordt in 1187 ingenomen door Saladin
• Ontstaan van Kruisvaardersstaten (zoals het Koninkrijk Jeruzalem)
  
• Toename handel in Europa (Italië) en het Midden-Oosten.
• Kennis over de Arabische cultuur en wetenschap (cijfers) in Europa neemt toe

Video

Fragment: Kingdom of Heaven (2005)

Aanval op Jeruzalem (1187)

0

Aan de slag

Maak in Tijd voor Geschiedenis

par 7.5