H9: Criminaliteitsbeleid

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

H9: Het criminaliteitsbeleid

Paragraaf 9.1, 9.2 en 9.3

RB  / RH

Rechtshandhaving: handhaven orde door bijv. politie

Rechtsbescherming: bescherming tegen een te grote macht overheid

(niet zomaar worden opgepakt / camera's ophangen, recht op eerlijk proces)

De overheid en de politiek

Voortdurend bezig om beleid, regels en afspraken te bedenken waarmee criminaliteit kan worden verminderd - vaak in de vorm van repressie of preventie. 

Wat voor beleid steunen de politieke partijen?

- Linkse partijen (SP, PvdA, D66): Preventie! Meer wijkagenten inzetten. 

- Christelijke partijen (CDA, CU): Ouders en leraren moeten de jeugd opvoeden en voorbereiden. 

- Rechtse partijen (VVD, PVV): repressieve aanpak: zwaardere straffen! 

Hoe gaat dat in zijn werk?

Landelijk niveau

De regering en het parlement stellen het beleid op, zij bepalen wat 

strafbaar is en welke straf hierbij past. 

Het openbaar ministerie en de OvJ sporen de strafbare feiten op 

en brengen de verdachte voor de rechter. 

De rechter  is verantwoordelijk voor de rechtsspraak en spreekt het vonnis uit. 

Hoe gaat dat in zijn werk?

Gemeentelijk niveau: 

De gemeenteraad mag gedragingen strafbaar stellen, alleen overtredingen! 

Denk hierbij aan een vloekverbod of autoverbod. 

De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde, samen met de OvJ en de politiecommissaris zorgt hij dat het veiligheidsbeleid vast gesteld wordt. 

Na elke maatregel: goed kijken naar de effectiviteit en de wenselijkheid! 

Beleidsterreinen

Criminaliteitsbeleid bestaat uit verschillende terreinen, de belangrijkste zijn: 

Het opsporingsbeleid: welke vormen van criminaliteit moeten vooral aangepakt worden? 

• Laatste tijd veel aandacht aan: zinloos en seksueel geweld, fraude en milieudelicten. 
• Hierin staan afspraken over de middelen die de politie mag gebruiken (wapens, fouilleren). 

Het gevangenisbeleid: verzameling van afspraken over de behandeling van gevangenen. 

• Moeten gevangenen een cel delen om ruimte vrij te maken? 
• Hoe stimuleren we resocialisatie? 

Beleidsterreinen

Criminaliteitsbeleid bestaat uit verschillende terreinen, de belangrijkste zijn: 

Het vervolgingsbeleid: op welke manier vervolgt het Openbaar Ministerie (OM) misdrijven?

• Minister van Veiligheid en Justitie + OvJ maken hier afspraken over
• Het snelrecht bij zware misdrijven of het geven van taakstraffen aan de jeugd. 

Jeugdbeleid: hoe kunnen we de jeugdcriminaliteit terugdringen?

• Meer toezicht en controle, sneller straffen (werkprojecten)
• Invoeren van het adolescentenstrafrecht. 

"Door het lezen van een boek, en het schrijven van een verslag hierover, kunnen gevangenen in Italië vier dagen strafvermindering krijgen per boek. Met een maximum van 48 dagen (16 boeken) per jaar!"

In welk beleidterrein kunnen we dit terug vinden?

1. Vervolgingsbeleid
2. Opsporingsbeleid
3. Gevangenisbeleid
4. Jeugdbeleid

"Wanneer politie agenten bedreigd worden met een wapen (echt of nep) heeft een agent het recht om te schieten."

In welke beleidsterrein kunnen we dit terug vinden?

1. Vervolgingsbeleid
2. Opsporingsbeleid
3. Gevangenisbeleid
4. Jeugdbeleid

Specifieke beleidsterreinen

Veelvoorkomende criminaliteit:  door veel preventie wil de overheid de overlast verminderen. 

• Geven van veel werk- en leerstraffen 
• Winkeldiefstal, vandalisme, mishandeling en bedreiging. 

Georganiseerde criminaliteit: een repressieve aanpak, streng optreden van de politie!

• Vrouwenhandel, ontvoering en fraude. 

Tereurbestrijding: een repressieve aanpak, heel streng optreden. 

• Strenge controle op vliegvelden of evenementen
• Politie mag je arresteren als je je 'verdacht' gedraagt. 

Waar wordt de nadruk NIET gelegd op een repressieve aanpak?

1. Georganiseerde misdaad
2. Veelvoorkomende criminaliteit
3. Terreurbestrijding

Preventie

De belangrijkste preventieve maatregelen zijn: 

Meer sociale controle: dit vergroot de pakkans. 

• meer conducteurs in de tram, meer bewakingsdiensten in winkelstraten
  

Verbeteren van woonomgeving: mensen gedragen zich beter in een goed onderhouden buurt

• meer verlichting op straat, lege panden verhuren tegen krakers. 

Voorlichtingen: "Je bent een rund als je met vuurwerk stunt" 

Halt Bureaus: om jongeren bewust te laten worden van de gevolgen van hun gedrag. 

Aan het werk! 

Maak de opdrachten, samenvattingen, begrippenlijsten en ga verder met de examenopgaven!