Vluchtelingen en Trauma

• Bedrijfsadministratie

Omgaan met vluchtelingen en trauma

Wat is een vluchteling?

Wat is een vluchteling ?

Volgens het Vluchtelingenverdrag is een vluchteling iemand die zijn of haar land van herkomst ontvlucht vanwege gegronde vrees voor vervolging. Redenen voor vervolging kunnen zijn: ras of nationaliteit, godsdienst, politieke overtuiging of het behoren tot een bepaalde sociale groep.

Een persoon die om bv. economische of familiale redenen uit eigen beweging zijn of haar land verlaat (om in een ander land te gaan werken/wonen). In de regel kunnen ze veilig naar hun thuisland terugkeren.

1. vluchteling
2. migrant
3. asielzoeker
4. immigrant

Deze mensen hebben noodgedwongen hun land moeten verlaten omdat hun leven er in gevaar was. Ze werden vervolgd omwille van hun ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep of hun politieke overtuiging. Ze kunnen niet veilig naar hun land terugkeren.

1. ontheemde
2. migrant
3. asielzoeker
4. vluchteling

‘Vluchtelingen’ die de vluchtelingenstatus aanvragen om officieel in een land te kunnen verblijven. Deze mensen hebben een asielprocedure nog niet doorlopen en worden daarom eveneens “kandidaat-vluchteling” genoemd.

1. migrant
2. illegaal
3. asielzoeker
4. vluchteling

Juist

Fout

Jij bent eerst een asielzoeker en later word jij een vluchteling.

Mensen die vluchten omdat er veel armoede is in hun land, worden beschermd en kunnen in een land verblijven als erkend vluchteling.

Juist

Fout

Alleen mensen van ontwikkelingslanden kunnen asiel aanvragen.

Vluchtelingen zijn mensen die over de landgrens zijn gevlucht, ontheemden zijn mensen die binnen hun eigen landsgrens zijn gevlucht.

Over heel de wereld zijn heel wat mensen op de vlucht. Over hoeveel mensen gaat het ongeveer?

1. 5 miljoen mensen
2. 10 miljoen mensen
3. 65 miljoen mensen
4. 80 miljoen mensen

In België

Jaarlijks vragen zo’ n 11.000 à 12.000 mensen asiel aan in België. Hiervan krijgt ongeveer 2000 à 3000 mensen het statuut van vluchteling of krijgt bijkomende bescherming.

Gevolgen

Hebben vluchtelingenkinderen in België recht op school?

1. Ja
2. Nee

Leerplicht

Kinderen tussen de 6 en 18 jaar die in België aankomen, hebben net zoals alle andere kinderen leerplicht. Ze moeten dus naar school. 

OKAN

Voordat ze het reguliere onderwijs binnenkomen, spenderen ze vaak 1 à 2 jaar in een OKAN-klas. Dit is de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers. Ze leren hier de Nederlandse taal om zo door te stromen naar het reguliere onderwijs. 

Blijf zelf rustig 

Ga automatisch uit van trauma.

Geef de leerling een time-out

Geef jezelf of de leerling de schuld.

 Zorg voor communicatie met de ouders.

Een ‘speciale’ aanpak is  altijd nodig.

Ondersteun maar probeer het probleem niet zelf op te lossen - schakel tijdig het CLB in 

Wat is een trauma?

Wat is een trauma ?

We spreken van een trauma als het gaat het om herinneringen aan schokkende gebeurtenissen die zich blijven opdringen, waaronder angstwekkende beelden zoals herbelevingen, flashbacks en nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties.

Hoe herken je een trauma?

Hoe herken je een trauma ?

• Herbelevingen (stressreacties)

• Lichamelijke klachten (pijn)

• Vermijding

• Onveilig gevoel en een negatief beeld van zichzelf

• Plotselinge spanning en uitbarstingen, als gevolg van de stressreactie

Vormen van trauma

• PTSS: posttraumatische stressstoornis

• Acute traumatische stressstoornis

• Aanpassingsstoornissen

• Dissociatieve stoornis

• Complexe posttraumatische stressstoornis

Hoeveel % van de mensen die een schokkende gebeurtenis meemaken, krijgen problemen die zich tot trauma ontwikkelen?

1. 20 %
2. 50%
3. 70%
4. 90%

Meer kans op Trauma

1. De gebeurtenissen zelf

2.Eerdere ervaringen

3.Onveilige gehechtheidsrelatie

4.Andere psychische aandoeningen

5.gebrek aan steun van ouders/omgeving op de gebeurtenis zelf en op de manier waarop het kind daarmee omgaat

6.Kindermishandeling

7. Oorlogsgeweld en vlucht

Hoeveel % van de kinderen tot 18 jaar hebben weleens een traumatische gebeurtenis meegemaakt?

1. 0-25%
2. 25-50%
3. 50-75%
4. 75-100%

Bij minderjarige vluchtelingen komen trauma's veel vaker voor. 

.... procent van de vluchtelingenkinderen die zonder ouders in Duitsland zijn opgevangen, heeft een psychische stoornis.

Met welke problemen gaat een trauma vaak samen? 

1. Angst en depressie

2. Aanpassingsproblemen

3. Zelfbeschadiging

4. Acute psychose

5. Alcoholproblemen

Cultuursensitief werken aan trauma

• Neem de tijd om je leerling en ouders te leren kennen..

• Respecteer de cultuur van je leerling en ouders.

• Soms is een compromis niet mogelijk. Zoek samen naar mogelijkheden.

• Bekijk je eigen opvattingen. Welke onderwerpen maken je emotioneel? Accepteer die gevoelens en neem er afstand van in sommige situaties. Praat er eens over met collega’s.

• Kennis van een cultuur is relatief. Je hoeft je niet volledig te verdiepen in Syrië of Eritrea.

Trauma maakt het leren moeilijker. Wat zou jij hieraan kunnen verbeteren voor je leerling?

Tips

• Wees betrouwbaar en empathisch
• Heb geduld
• Speel in op talenten
• Zorg voor jezelf

Extra info

 https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/omgaan-mettrauma

Gratis onlinecursus ‘Steun bieden aan

vluchtelingenkinderen’ via de website van de Augeo academy 

Sociale kaart vluchtelingen

doorverwijsmogelijkheden voor welzijn en psychische hulp.

(https://sites.google.com/site/socialekaartvluchtelingen/)

UNHCR

verschillende tools en ander materiaal om onderwijsprofessionals

te ondersteunen bij het lesgeven aan leerlingen met een vluchtverhaal:

https://www.unhcr.org/be/nl/wat-we-doen/onderwijs/hoe-je-vluchtelingenkinderenkan-integreren