Koude Oorlog - Van Bondgenoten naar vijanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De Koude Oorlog

Van bondgenoten naar vijanden 

Oost >< West 

Interbellum 

1918 - 1939 

• Ieder voor zich !
• Nauwelijks bemoeienis => te druk met eigen zaken 

Interbellum 

1918 - 1939 

SOVJET - UNIE (Stalin) 

• opbouw communisme 
• industriële supermacht 
• terreur 

VERENIGDE STATEN 

• Vrije democratie 
• Beurskrach van Wallstreet (1929)

• wilden beiden buiten oorlog blijven 

Tweede Wereldoorlog 

1939 - 1945 

Gedwongen deelname WO II na aanval op hun grondgebied

• 1941: Operatie Barbarossa 
• 1941: Pearl Harbor 

Roosevelt (VS) en Stalin (SU) plots bondgenoten; Amerikaanse militaire en economische steun aan SU + belofte VS tot een tweefrontenoorlog (Dday) 

Race naar Berlijn 

1944

• Amerika vanuit Westen, SU vanuit Oosten 
• Berlijn wordt bevrijd door Rode Leger 

Amerikaanse soldaten ontmoeten het Rode Leger bij de Elbe

Bevrijding Berlijn door het Rode Leger, aanleiding van de zelfmoord van Hitler 

Tweedeling Europa 

1945 - ... 

• Amerikaanse invloedsfeer : landen die door VS bevrijd werden (incl West-Duitsland)
• Sovjetinvloedsfeer: landen die door SU bevrijd werden (incl Oost-Duitsland)

1. Oostblok : statellietstaten + SU 
2. Bufferzone 

Europa verdeelt in twee kampen / invloedsferen 

Verenigde Staten + West - Europa 

• Democratie; weinig staatsbemoeienis

• Kapitalisme

• Vrijheid (met grote verschillen arm/rijk blank/zwart)

• vrije markteconomie 

• geloof in God 

Sovjet-Unie + Oost - Europa

• Dictatuur

• Communisme

• Onderdrukking / terreur

• Gelijkheid, soms dan...

• planeconomie

• atheïsme 

Het "keukendebat"

Dat was nog nooit vertoond. De leiders van de VS en de Sovjet-Unie die voor de camera's met elkaar in debat gingen. Het gebeurde in 1959 tijdens een tentoonstelling van Amerikaanse huishoudelijke apparaten in Moskou. De Amerikaanse vice-president Nixon wees trots naar de keuken met de nieuwse waterkokers en afwasmachines: "Kijk, in ons systeem kunnen ook arbeiders een huis met zo'n moderne keuken kopen". "Kopen? In de Sovjet-Unie krijgt edereen een gratis woning. Arme Amerikanen moeten op de stoep slapen". Het werd een pittige discussie over welk systeem het beste is: het communisme of het kapitalisme. Chroesjtsjov deed een gewaagde voorspelling: "De VS bestaat al 150 jaar, wij pas sinds 1917. Binnenkort gaan we jullie voorbij. Ik beloof dat ik me dan nog even omdraai om te zwaaien." 

Kapitalisme

1. Westen
2. Oosten

Vrijemarkteconomie

1. Westen
2. Oosten

Stalin

1. Westen
2. Oosten

Geen verschil tussen arm en rijk

1. Westen
2. Oosten

Socialisme

1. Westen
2. Oosten

Concurrentie

1. Westen
2. Oosten

Dictatuur

1. Westen
2. Oosten

Vrije verkiezingen

1. Westen
2. Oosten

Rode leger

1. Westen
2. Oosten

Planeconomie

1. Westen
2. Oosten

IJzeren gordijn 

• bewaakte grens tussen Oost en West 
• term bedacht door Churchill 

Verwerking

Lees in je informatieboek 5.2, A door.

Maak de opgaven die hierbij horen in je WB, p 86.