Les 22 21 februari 2025

• Nederlands
• Secondary Education

Les 22 21 februari 2025

L22 Wat doen we vandaag? 

Welkom! 

1. Herhaling: boekpresentatie  

2. Cursus Spelling paragraaf 10 (onvoltooid deelwoord)

3. Herhaling cursus Spelling paragraaf 9 (sterke werkwoorden vt). 

4. Misschien: Herhaling Cursus 4 Taal: Paragraaf 2: spreekwoorden en uitdrukkingen. Als we er niet aan toekomen, dan volgende week.  

4. Lesafsluiting

Herinnering: Boekpresentatie

Jullie gaan de volgende fysieke les (dus volgende week) en de fysieke les erna weer een boekpresentatie doen over je Nederlandse leesboek. 

Zie de informatie bijgesloten bij de email over huiswerk van vorige week. 

  

Schema: Sarah:  1 maart, Sophia:  29 maart, Lars: 29 maart, Alex: 29 maart Annabel: 29 maart.  

Werkwoordspelling

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Leerdoel:

• Je weet wat het voltooid deelwoord en onvoltooid deelwoord is.
  
• Je kunt het voltooid deelwoord en onvoltooid deelwoord spellen.

Is de winter pas net ... (beginnen, vd)?
Vorig weekend heeft het ... (vriezen, vd)
en alles is wit van de sneeuw ... (worden, vd).

Voltooid deelwoord

De handeling is afgerond (= voltooid).

Er staat in de zin een hulpwerkwoord bij van "hebben", "zijn" of "worden".
Het heeft gevroren. Wij zijn gestart. Jullie worden gekozen.

Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-.
Maar dat hoeft niet:
De muis werd verslonden. Hij heeft een programma ontwikkeld.

Vd bij sterke werkwoorden

Zitten - hij heeft gezeten.

• Het voltooid deelwoord eindigt meestal op -en.
  
• Gebruik de normale spellingsregels.

Vd bij zwakke werkwoorden

Huilen - Hij heeft gehuild.

• Het voltooid deelwoord eindigt op -d of -t.
• Gebruik 't ex-kofschip of ex-fokschaap (en infinitief zonder   -en): reizen - reiz - gereisd.

Heb jij weleens ... (spijbelen, voltooid deelwoord)?

1. gespijbelt
2. gespijbeld

Wat zijn de voltooid deelwoorden van
beweren, bloeien, beantwoorden?

De soep was nog steeds niet ... (opdienen).

Ik wil graag naar huis fietsen.

Welke werkwoordvorm is 'fietsen'?

1. Een infinitief
2. Een onvoltooid deelwoord
3. Een voltooid deelwoord

Wat is het onvoltooid deelwoord van 'spelen'?

1. gespeeld
2. spelen
3. spelend

Onvoltooid deelwoord

• Onvoltooid = nog niet afgerond, nog bezig.
• Geeft aan hoe iemand bezig is.

Ik wil juichend over de finishlijn gaan.

Huilend liep de leerling de klas uit.

• Spelling: infinitief + d: lachen + d > lachend

Dansend, springend, fluisterend, nadenkend.

Onvoltooid deelwoord = od
Al ... (roeren, od) in de pan nam mijn moeder de telefoon aan.

Onvoltooid deelwoord = od
... (klappen, od) en ... (schreeuwen, od) rende ik over de finishlijn.

PVVT van sterke werkwoorden

Wat is een sterk werkwoord ook alweer?

Welk werkwoord is sterk?

1. Verhuizen (ik verhuis - ik verhuisde)
2. Zingen (ik zing - ik zong)

PVVT van sterke werkwoorden

Wat is een sterk werkwoord ook alweer?

De klank verandert wel in de verleden tijd. 

Loop ->liep. 

Win -> won.

PVVT van sterke werkwoorden

Wat is een sterk werkwoord ook alweer?

> De klank verandert wel in de verleden tijd. Loop, liep. Win, won.

Hoe schrijf je de PVVT van sterke werkwoorden?

> Schrijf het altijd zo kort en eenvoudig mogelijk (staken, i.p.v. staaken)

PVVT van sterke werkwoorden

Wat is een sterk werkwoord ook alweer?

> De klank verandert wel in de verleden tijd. Loop, liep. Win, won.

Hoe schrijf je de PVVT van sterke werkwoorden?

> Schrijf het altijd zo kort en eenvoudig mogelijk;

> Luister naar het MV om te weten of het EV op een -d of -t eindigt (verbond, want: verbonden)

PVVT van sterke werkwoorden

Hoe schrijf je de PVVT van sterke werkwoorden?

> Schrijf het altijd zo kort en eenvoudig mogelijk;

> Luister naar het MV om te weten of het EV op een -d of -t eindigt;

> Gebruik alleen twee dezelfde (mede)klinkers indien nodig voor de uitspraak (glommen)

Hoe schrijf je de PVVT van sterke werkwoorden?

> Schrijf het altijd zo kort en eenvoudig mogelijk;

> Luister naar het MV om te weten of het EV op een -d of -t eindigt;

> Gebruik alleen twee dezelfde (mede)klinkers indien nodig voor de uitspraak.

Een aantal voorbeelden:

Bieden -> bood, boden

Smelten -> smolt(en)

Verbinden -> verbond(en)

Kijken -> keek, keken

Glimmen -> glommen

Wat is de verleden tijd van:

Een luipaard [verslindt] een leeuw

1. verslond
2. verslindde

Wat is de verleden tijd van:

De journalist [houdt] zich aan de afspraak.

1. hield
2. houdde

Geef de persoonsvorm verleden tijd enkelvoud.
Hij geneest > Hij ... (genezen, vt)
Zij dwingt > Zij ... (dwingen, vt)
Hij prijst > Hij ... (prijzen, vt)

Evaluatie afgelopen weken

Huiswerk werkwoordspelling

Nieuw Nederlands cursus 7 Spelling

§ 10 Voltooid en onvoltooid deelwoord

Opdracht 1, 2, 6, 7

Evaluatie vandaag

Lesafsluiting

Volgende week weer een fysieke les. Sarah doet dan haar boekbespreking. 

We maken ook een dictee. 

- Leer de bijgevoegde sterke werkwoorden uit je hoofd voor het dictee (zie het bijgevoegde lijstje). 

- Cursus 7 Spelling § 10 Voltooid en onvoltooid deelwoord: Opdracht 1 en 2. 

- Cursus 7 Spelling § 9: herhaling sterke werkwoorden: Opdracht 6a en 7a. 

Tot volgende week op st Conleth's

  

  

De pvtt (herhaling)

• pv = persoonsvorm = de vervoegde vorm van het werkwoord: hoort bij het onderwerp
• tt = tegenwoordige tijd = nu

Voorbeeld: ik loop, jij loopt, hij loopt, wij lopen, jullie lopen, zij lopen. 

Herhaling: De pvtt goed spellen

Eerst de ik-vorm maken

Dan de vervoeging

. 

laat -en weg

gooien - gooi

Let op! Soms ietsje veranderen:

laden - laad, boffen - bof

beloven - beloof, reizen - reis

Herhaling: Pv verleden tijd: zwakke werkwoorden

Meestal kun je wel horen of je in de verleden tijd de(n) of te(n) moet gebruiken. Lukt dat niet..? 

Gebruik dan: ' T EX-KOFSCHIP

Regel:
Kijk naar de laatste letter van de stam (werkwoord min -en).
Als dat een x, t, k, f, s, ch of p is, schrijf je -te(n). Zo niet, -de(n) 

Herhaling: Hoe schrijf je de pv van sterke ww in de vt?

• Normale spellingsregels: zo kort en eenvoudig mogelijk
• Dus: alleen twee klinkers/medeklinkers (ook dd/tt) als het echt moet voor de uitspraak.           B.v. schrikken - schrokken, maar zitten - zaten

• Enkelvoud -d of -t?     Luister naar het meervoud! 

                            B.v. Hij floot of hij flood? Zij floten, dus ook hij floot.
                                    En zij boden, dus ook hij bood.

En let op: nooit -dt in de verleden tijd!