Leesstrategieën

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

LEZEN

Lesdoelen

• Je (her)kent de verschillende leesstrategieën.
• Je (her)kent verschillende tekstdoelen en tekstsoorten.
  
• Je (her)kent verschillende tekststructuren.
  

Welke (lees)strategieën ken je?

Leesstrategieën en -houdingen

• Voorkennis gebruiken
• Voorspellen
• Vragen stellen
• Visualiseren

Verkennend lezen

Globaal lezen

Intensief lezen

1

2

3

Verkennend lezen 

Bekijk het uiterlijk van de tekst:

- de titel, lead, tussenkopjes, bron en bepaal de tekstsoort en het onderwerp 

- Bekijk eventuele afbeeldingen en lees bijschriften. 

- Doe een voorspelling over de tekst

- EN koppel je (voor)kennis aan bestaande kennis.

Voorspel de inhoud van deze tekst

Bespreek de tekst kort met het stappenplan: laat de studenten deze openen: opdracht 1 Thema 1 Hoofdstuk 1

Welke tekstsoorten ken je?

TEKSTSOORTEN 

• Nieuwsbericht
• Opinieartikel
• Klachtenbrief
• Reclameadvertentie
• Stripverhaal
• Gedicht
• Handleiding

Globaal lezen (scannend)

- Bedenk eerst wat je van het onderwerp weet.

- In je hoofd of op papier als woordweb. Zo is je brein al gericht op dit onderwerp en begrijp je de tekst beter.

Daarna lees je de inleiding van de tekst en de eerste en laatste zin van elke alinea. 

Wat is het schrijfdoel van de auteur: het tekstdoel? Herken je een bepaalde tekststructuur?

Bedenk waar de tekst in grote lijnen over gaat: hoofdgedachte?

Welke tekstdoelen ken je?

TEKSTDOELEN

• INFORMEREN - feiten = objectief;
• MENING GEVEN - subjectief commentaar zónder overtuiging; 
• OVERTUIGEN - schrijver vindt dat de lezer zijn mening moet delen, dus veel argumenten om over te halen;
• ACTIVEREN - lezer aanzetten tot actie (idee/commercieel)
• AMUSEREN - vermaak
• GEVOELENS/EMOTIES OPROEPEN - van schrijver/bij lezer
• INSTRUEREN - stap-voor-stap uitleggen

Wat is het doel van een gebruiksaanwijzing?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. amuseren

Welke tekstsoort heeft als doel overtuigen?

1. advertentie
2. uitnodiging
3. column
4. strip

Instruerende tekst

Informerende tekst

Overtuigende tekst

Wat is het tekstdoel van:

• een bijsluiter? Weet iedereen wat dit is? Als je meerdere tekstdoelen kan bedenken, neem je altijd de belangrijkste!
• een kookboekrecept?
• een stageovereenkomst?
• een sollicitatiebrief?

Stappenplan Intensief lezen

• Lees de tekst in z'n geheel nauwkeurig en kritisch: 
• Let op aanwijzingen in de inleiding
• Alinea- en zinsverbanden (markeren)
• Aanwijzingen in het slot
• Bepaal kernzinnen van elke alinea (markeren)
• Onbekende woorden en beeldspraak (opzoeken)
• Is de informatie betrouwbaar?
• Meningen/standpunten/argumenten/problemen/oplossingen

Na het intensief lezen:

BEPAAL DE BELANGRIJKSTE BOODSCHAP VAN DE SCHRIJVER!

• Vat de tekst in je hoofd samen: hoofdgedachte
• Beantwoord de vragen bij de tekst

Welke tekststructuren ken je?
2F/3F

tekststructuren

tekststructuren

Aan de slag!

- Je krijgt nu een tekst van de docent. 

- Je mag alleen of in een duo aan de slag.

- Pas elke leesstrategie toe