3TL 6.3 Suikerriet

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Programma 16 maart

• Herhalen par. 6.2
• Uitleg 6.3
• Lezen 6.3
• Pauze
• Korte quiz
• Werken aan de opdrachten (zie studiewijzer)
• Afronding

Wanneer stijgt de olieprijs?

1. Aanbod = groter dan vraag
2. Vraag = groter dan aanbod
3. Aanbod = vraag

Er is oorlog in het Midden-Oosten (waar veel olie te vinden is). De prijs van olie zal...?

1. Stijgen
2. Dalen

Er is een economische crisis: mensen kopen minder, bedrijven produceren minder.

1. De olieprijs stijgt
2. De olieprijs daalt

De wereldeconomie groeit stevig door. Wat doet de olieprijs?

1. De prijs stijgt
2. De prijs daalt

Brazilië wilde vanaf 1973 zelfvoorzienend zijn. Welke reden kun je uit de bron halen?

Noem één voordeel van een stuwdam

Noem 1 nadeel van een stuwdam

In welk deel van Brazilië kan hydro-elektriciteit opgewekt worden?

1. Noordwesten
2. Westen
3. Oosten
4. Zuidoosten

Leerdoelen 6.3

Je kunt beschrijven waarom de Portugezen suikerriet introduceerden in hun Braziliaanse kolonie.

Je kunt uitleggen hoe suiker en bio-ethanol worden gemaakt en dat bij dit proces biomassa overblijft, die verbrand wordt in elektriciteitscentrales.

Je kunt het verband uitleggen tussen de olieprijs en de prijs van ethanol, en waarom Brazili:e een flexauto kopen in plaats van een auto op 100% benzine of 100% ethanol.

Je kunt beschrijven op welke manier de Braziliaanse regering de productie en verspreiding van ethanol stimuleert.

Je kunt het verband uitleggen tussen de vraag naar suiker op de wereldmarkt en het meer of minder impoteren van ethanol uit de VS door Brazilië.

Je kunt 3 voordelen beschrijven van bio-ethanol uit suikerriet.

Je kunt 3 nadelen beschrijven van bio-ethanol uit suikerriet.

Je kunt uitleggen waarom steeds meer Braziliaanse suikerrietboeren overgaan op het oogsten met machines in plaats van met de hand.

Je kunt een met argumenten onderbouwde mening geven over het gebruiken van suikerriet als hernieuwbare energiebron.

Bio-ethanol

Soort alcohol wat gewonnen wordt uit suikerriet.

Gebruikt als brandstof voor auto's (nu flexauto's).

Vervanging van olie - olieprijs was te hoog.

De suikerrietteelt nam pas fors toe vanaf 1975 toen het militaire regime in Brazilië het Proalcool-programma startte. Dit om minder afhankelijk te zijn van de import van benzine, die na de oliecrisis van 1973 steeds duurder was geworden. De import van olieproducten kostte meer dan de helft van wat de totale export uit Brazilië opbracht. 

Voordelen bio-ethanol

1. Het is goedkoper van de 'normale' fossiele brandstoffen.
2. Duurzamer: minder CO2 uitstoot (suikerriet neemt CO2 op, compenseert de verbranding en vrijkomen CO2).
3. Bij verbranding komen geen roet of andere schadelijke stoffen vrij.

Nadelen bio-ethanol

Samen lezen paragraaf 6.3

Wat betekent bio-ethanol?

1. Heel erg ethisch verantwoorde energie
2. Energie uit plantenresten
3. Alcohol gewonnen uit de suikers die in planten zitten

Waarom is bio-ethanol erg belangrijk in de Braziliaanse energievoorziening?

1. De export van bio-ethanol is een belangrijke bron van inkomsten voor Brazilië.
2. Door bio-ethanol is Brazilië minder afhankelijk van andere landen.
3. Met bio-ethanol worden de overschotten aan suikerriet weggewerkt.
4. Door bio-ethanol is er geen luchtvervuiling in Braziliaanse steden.

In welke zin wordt uitgelegd hoe het succes van de Braziliaanse bio-ethanol heeft geleid tot verdringing?

1. Waar eerst alleen blanke boeren waren, zie je nu ook boeren met een donkere huidskleur.
2. Waar eerst alleen de VS bio-ethanol produceerde, doet Brazilië nu ook mee.
3. Waar eerst met de hand gewerkt werd, worden nu machines gebruikt.
4. Waar eerst natuur was, staan nu suikerrietplantages.

Noem een nadeel en een voordeel van bio-ethanol

Wie bracht het suikerriet naar Brazilië?

1. Portugezen
2. Spanjaarden
3. Nederlanders
4. Britten

Aan de slag!

Ga zelfstandig verder werken met de opdrachten (zie studiewijzer)

Programma 17 maart

• Herhalen par. 6.3
• Uitleg 6.4
• Aan de slag!
• Afronding

Wat betekent bio-ethanol?

1. Heel erg ethisch verantwoorde energie
2. Energie uit plantenresten
3. Alcohol gewonnen uit de suikers die in planten zitten

Waarom is bio-ethanol erg belangrijk in de Braziliaanse energievoorziening?

1. De export van bio-ethanol is een belangrijke bron van inkomsten voor Brazilië.
2. Door bio-ethanol is Brazilië minder afhankelijk van andere landen.
3. Met bio-ethanol worden de overschotten aan suikerriet weggewerkt.
4. Door bio-ethanol is er geen luchtvervuiling in Braziliaanse steden.

In welke zin wordt uitgelegd hoe het succes van de Braziliaanse bio-ethanol heeft geleid tot verdringing?

1. Waar eerst alleen blanke boeren waren, zie je nu ook boeren met een donkere huidskleur.
2. Waar eerst alleen de VS bio-ethanol produceerde, doet Brazilië nu ook mee.
3. Waar eerst met de hand gewerkt werd, worden nu machines gebruikt.
4. Waar eerst natuur was, staan nu suikerrietplantages.

Suikerriet:

Zijn de stellingen juist of onjuist?

1) Bio-ethanol is een soort alcohol die uit plantaardige materialen wordt gemaakt en die gebruikt wordt als brandstof.
2) Brazilië hoeft dankzij haar grote productie aan suikerriet, geen extra suikerriet meer uit het buitenland te importeren.
3) In Brazilië zijn veel flexauto's die kunnen rijden op benzine en bio-ethanol.
4) De resten van suikerriet die overblijven na het maken van bio-ethanol, kunnen niet meer gebruikt worden.

Juist

Juist

Onjuist

Onjuist

Voor- en nadelen suikerriet?

1. Voordeel: suikerriet neemt CO2 op. Nadeel: natuur moet plaatsmaken voor suikerrietplantages.
2. Voordeel: suikerriet neemt CO2 op. Nadeel: is een dure energiebron.
3. Voordeel: weinig energie nodig bij productie van bio-ethanol. Nadeel: suikerriet resten zijn onbruikbaar.
4. Voordeel: weinig water en kunstmest nodig bij het verbouwen. Nadeel: er komt veel roet vrij bij de verbranding.

Samen lezen paragraaf 6.4

Aan de slag!

Ga zelfstandig verder werken met de opdrachten (zie studiewijzer)