Hoofdstuk 5 HAVO VWO Steden en staten; opkomst van Staten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 1

vragen bij par 5.1  "Normandiers veroveren Engeland "

1. lees de tekst in learnbeat van par. 5.1. 

2 bekijk het bijbehorende filmpje op dia 

3. Maak van par. 5.1 vraag C de samenvatting.   

Vragen bij par. 5.4 "Vechten in Frankrijk"

1.  lees de aantekeningen van par. 5.4. over de 100 jarige oorlog op dia 2. bekijk het bijbehorende filmpje.

3. lees de tekst van par. 5.4 in learnbeat

4. Maak van learnbeat par. 5.4 c samenvatting.

1. Opdracht Personen, Gebeurtenissen en Begrippen.

a. Lees de tekst in de Dia 's hieronder over par. 5.1. Normandiers veroveren Engeland en 5.4 Vechten in Frankrijk, van Learnbeat

b. Bekijk de tekst in de dia's 3 tot en met  en de bijbehorende filmpjes met vragen.

c. Maak dan de Opdracht, door de betekenis in te vullen over de personen, gebeurtenissen en begrippen over par. 5.1 en 5.4.die in de de berichten box van magister is opgestuurd.  

De tijd van steden en staten:

1. Er ontstaan steden met handel en stadsrechten.

2. Er ontstaan staten, bestuurd door koningen met een eigen taal, wetten en cultuur

Het Ontstaan van Steden. 

vanaf het jaar 1000 verandert Europa langzaam, van een landbouwsamenleving naar een Landouw- stedelijke samenleving. Overal langs rivieren en kuispunten van wegen verrijzen steden, waar burgers zelfstandig de stad besturen, handel drijven en ambachten uitoefenen.

Steden worden plekken waar de adel en geestelijkheid minder invloed hebben en burgers redelijk  vrij hun eigen leven inrichten. Er worden kerken, raadhuizen, stadmuren gebouwd, markt en feesten gehouden.

Steden stichten een eigen bestuur (schepenen, burgemeester) en spreken zelf recht (schout, rechtbank) .

De steden hebben een eigen politiemacht (schutterij) handel, ambacht  nemen daar een hoge vlucht

Het ontstaan van en leven in de Middeleeuwse stad 

1. Schrijf drie begrippen/activiteiten op, die in de middeleeuwen in een stad wel mochten, maar op het platteland niet of vel minder.
2. Noem ook een activiteit of begrip dat op het platteland veel aanwezig was, maar in de stad niet

De stad; plek waar handel, rijkdom en vooruitgang samenkomen, maar ook een vieze en volle plek, waar ziektes en armoede samenkwamen

In Europa zijn Engeland en Frankrijk de eerste landen, waarbij er sprake is van staatsvorming, of natievorming. De koningen van deze landen weten hun macht te centraliseren.

Dit betekent dat; leger, wetten, bestuur, belastingen en rechtspraak steeds meer vanuit 1 punt wordt geregeld. 

De koning, of het parlement van dat Engeland en Frankrijk krijgen zo steeds meer macht. 

De adel en geestelijkheid steeds minder. 

De steden helpen de koningen en omgekeerd om de macht van adel en geestelijkheid minder te maken. Dit doen ze door belasting te betalen, soldaten te leveren en omgekeerd door handel te stimuleren en steden steeds meer rechten te geven.

De 100 jarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk begint als een oorlog tussen twee koningen, maar eindigt als een oorlog tussen twee landen. 

   Ontstaan van Staten:  

• Koningen zorgen ervoor dat hun gebieden steeds meer onder hun persoonlijke gezag en leiding kwamen. Dit door in deze gebieden, blijvend dezelfde wetten, taal, cultuur en regels in te voeren.  Dit noemen staats- of natievorming

Info bij Slag bij Hastings

De slag bij Hastings was een uit de hand gelopen familie ruzie tussen twee neven; Willem (de Veroveraar) van Nomrandie en Harold (van Essex) over wie de rechtmatige (= wettige, echte) opvolger was van Koning Edward van Engeland en dus ook zijn gebieden kreeg.

Willen de Veroveraar won deze strijd en zette daarna een andere politiek in, waardoor hij steeds meer macht kreeg over de gebieden en in zijn koninkrijk. Zo stelde hij zijn vrienden uit Normandie aan als bestuurders in het land, sprak hij louter Frans en mochten alleen Frans sprekenden met hem samenwerken en veranderde hij de rechtspraak. Dit proces noemen we centralisatie van de macht.

filmpje over het ontstaan en de betekenis van de eerste grondwet in Europa "de Magna Charta in 1215

Engeland tussen 1000 en 1500 centraal bestuur leidt tot eenheid en groei. Engeland wordt een machtig land. 

Centralisatie en staatsvorming:

1066  Centralisatie  Langzaam in  (eeuwen.. werd Engeland een centraal bestuurd land, met een eigen Parlement, dat eigen wetten maakt, die overal in Engeland gelijk waren. Ook kwam er  een Engels cultuur, taal en Nationaliteit.

Engeland werd een Staat = is het geheel van bestuur, mensen en wetten in een land.

1. In Engeland werkte de Staatsvorming en Centralisatie vooral in het voordeel van:
2. De plek waar de macht zich verzamelde aan het einde van de middeleeuwen was in Engeland :

1. 1. de Adel, de Boeren en de Kerk. 2. Het Hof van de Koning
2. 1. De drie standen in Engeland 2. De Kathedraal van de aartsbisschop
3. 1. De koning, adel en vrije mannen. 2. Het Parlement
4. 1. Alle onderdanen van de koning 2. De Markt en het Raadhuis

Het verhaal van Jeane d'Arc is verfilmd; een boerenmeisje, die tijdens de 100 jarige oorlog de leider wordt van het Franse leger. en later als heks verbrand. https://youtu.be/aCbMOQIs45s  Het verhaal van de slag bin Azincourt is verfilmd in de film "the King" op Netflix

film Jeane d'Arc

Jeane d'Arc is een Frans Nationaal symbool. Ze is heilig verklaart door de paus en kent vele gedaanten en afbeeldingen, van eenvoudig boerenmeisje, tot oorlogsheldin, tot heks of heilige 

1. In Frankrijk werkte de Staatsvorming en Centralisatie vooral in het voordeel van:
2. De plek waar de macht zich verzamelde aan het einde van de middeleeuwen was in Frankrijk?

1. 1. de steden 2. de Staten generaal en het hof van de koning1. de koning 2. Het hof van de koning
2. 1. de kerk 2. de Kathedraal van Reims
3. 1. de adel 2. de Staten Generaal
4. 1. de koning 2. Het hof van de koning

03:50

Welke maatregelen van Karel V kun je vergelijken met de centralisatie van Engelse en Franse koningen, tijdens de middeleeuwen

1. Karel zorgde dat iedereen Nederlands sprak en dat alle bewoners van de Nederlanden, betaalden met guldens.
2. Karel V zorgde ervoor dat er een centraal parlement (de staten generaal) kwam, waar de wetten werden gemaakt die voor alle Nederlanders hetzelfde waren
3. Karel V zorgde ervoor dat, de staten generaal werd opgericht; een parlement waar de vertegenwoordigers van alle gewesten samenkomen om de wetten, belastingen en andere zaken, voor alle gewesten te regelen.
4. Karel V zorgde ervoor dat alle Nederlanders hem steunden in een oorlog en zo samen vochten tegen de vijand.

01:50

De koning houdt een speech voorafgaand aan een oorlog.
Waaruit blijkt dat het gaat om een oorlog tussen landen (Engeland en Frankrijk) en niet tussen losse legers en koningen..

03:15

Leg na het zien van dit filmpje uit waarom de "Franse ridders" wel moesten verliezen van Engelse "Burgers", Gebruik in je antwoord ouderwets, ridder ideaal en standenmaatschappjj tegenover modern meedogenloos en burgers.

Deze opdracht is jullie toegestuurd op magister. Vul de personen, gebeurtenissen en begrippen in aan de hand van de voorgaande dia's over par. 5.1 en 5.4. bekijk ook de filmpjes en maak de vragen die bij de tekst en filmpjes horen.