Introductie: Christelijke Feesten

• Godsdienst
• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

introductie

Christelijke feesten

Let op!

Deze les heeft een bijlage.

Waarom christelijke feesten behandelen?

Christelijke feesten zijn niet alleen culturele tradities, maar ook diep geworteld in de geschiedenis en het geloof van het christendom. Ze zijn van essentieel belang voor het begrijpen van de christelijke religie en de manier waarop gelovigen hun geloof uitdrukken en beleven. Door deze feesten te behandelen, kunnen we zowel de historische als spirituele betekenis begrijpen die ze dragen.

Het biedt ook een kans om te zien hoe christelijke feesten evolueerden vanuit hun joods-christelijke wortels en hoe ze van invloed zijn op moderne vieringen, zelfs buiten religieuze contexten.

1. Joods-Christelijke Wortels van de Christelijke Feesten

Christelijke feesten hebben vaak diepe wortels in de joodse traditie. Jezus Christus zelf was Joods en de vroege christenen waren voornamelijk Joden. De Bijbelse gebeurtenissen die de basis vormen van veel christelijke feesten, zijn sterk verbonden met joodse rituelen en feesten. Dit is een belangrijk aspect om te begrijpen waarom bepaalde feesten zo gevierd worden.

Pasen is een perfect voorbeeld van de joods-christelijke verbondenheid. Het christelijke Pasen, dat de opstanding van Jezus herdenkt, valt samen met het joodse Pesach (Pascha), een feest dat de bevrijding van de Israëlieten uit de slavernij in Egypte viert. Jezus vierde zelf het Pesach met zijn discipelen (wat de "Laatste Avondmaal" was), en zijn kruisiging en opstanding werden in het kader van dit feest geplaatst. Door deze joodse wortels kunnen leerlingen begrijpen dat de christelijke feesten voortkomen uit een lange traditie van rituelen en gedenkdagvieringen die ook in andere religies, zoals het jodendom, voorkomen.

Kerstmis heeft ook indirecte verbanden met joodse tradities. Hoewel het niet direct uit een joods feest voortkomt, wordt het idee van een Messias, de belofte van een verlosser die in het jodendom werd verwacht, verweven met het christelijke feest van de geboorte van Jezus. Dit is belangrijk omdat het christendom in zijn oorsprong een voortzetting was van het jodendom, waarbij Jezus werd gezien als de vervulling van oude joodse profetieën.

2. De Betekenis van Feesten voor Christen-Gelovigen

Christelijke feesten bieden gelovigen de gelegenheid om hun geloof te hernieuwen, te verdiepen en te vieren. Deze feesten herinneren aan fundamentele gebeurtenissen in het leven van Jezus Christus, zoals zijn geboorte, dood en opstanding. Door de viering van deze feesten komen christenen samen als gemeenschap, waarbij ze zich zowel spiritueel als sociaal verbonden voelen.

Kerstmis viert de geboorte van Jezus als de "Zoon van God" en is daarmee een fundamenteel feest in het christelijk geloof. Het symboliseert de hoop die Christus bracht door zijn komst naar de wereld.

Pasen is het belangrijkste feest in het christendom, omdat het de opstanding van Jezus van de dood herdenkt, wat de kern vormt van het christelijk geloof: de overwinning op de dood en de belofte van eeuwig leven.

Pinksteren herdenkt de komst van de Heilige Geest en het begin van de christelijke kerk, wat benadrukt dat christenen niet alleen geloven in de persoon van Jezus, maar ook in de kracht en werking van de Heilige Geest in hun leven.

Deze feesten zijn dus momenten van diepe religieuze betekenis, maar ook van gemeenschap en samenkomen, wat hen zo belangrijk maakt voor het dagelijks leven van christenen.

3. De Vrije Dagen en Hun Sociale Betekenis

Veel christelijke feesten zijn ook officiële vrije dagen geworden in veel landen. Dit betekent niet alleen dat mensen de tijd nemen om religieus te reflecteren, maar ook dat er ruimte is voor sociale en culturele viering. Christelijke feestdagen zoals Kerstmis, Pasen en Pinksteren brengen mensen samen, vaak met familie en vrienden, om gezamenlijk te reflecteren op de betekenis van het feest, maar ook om gezelligheid te ervaren. Dit aspect van sociale verbondenheid en gemeenschapszin is belangrijk om te begrijpen, aangezien het het menselijke aspect van religie benadrukt.

Daarnaast spelen de feestdagen een belangrijke rol in de samenleving als geheel. Zelfs in landen of regio's waar niet iedereen christen is, hebben christelijke feesten invloed op de cultuur, de economie (denk bijvoorbeeld aan kerstmarkten of paasvuren), en zelfs op de wetgeving. 

Vrije dagen zoals Goede Vrijdag en Hemelvaart zijn vaak erkend door de overheid, en in veel gevallen zorgt dit ervoor dat mensen meer tijd kunnen doorbrengen met hun familie en gemeenschap, wat de sociale cohesie bevordert.

4. Waarom Deze Feesten Behandelen in de Les.

Het behandelen van de christelijke feesten in de les biedt een bredere culturele en historische context, wat de leerlingen helpt om de wortels van hun samenleving beter te begrijpen. Voor leerlingen van verschillende achtergronden biedt het ook de gelegenheid om respect en begrip voor elkaar te ontwikkelen, vooral in een diverse samenleving.

 Door de joods-christelijke wortels en de diepere religieuze betekenis van deze feesten te begrijpen, leren leerlingen niet alleen over het christendom, maar ook over de invloed van religie op cultuur en samenleving.

Daarnaast helpt het behandelen van christelijke feesten in de klas om leerlingen in staat te stellen zich kritisch en respectvol te verhouden tot religieuze tradities, zowel die van henzelf als die van anderen. Het draagt bij aan het begrip van de manier waarop religie een invloed heeft op persoonlijke waarden, normen en gemeenschapsgevoel.

Christelijke feesten worden behandeld in de les omdat ze niet alleen belangrijk zijn voor christenen, maar ook een wezenlijk deel uitmaken van onze cultuur en geschiedenis. Ze bieden een lens waarmee we de wortels van veel sociale en culturele tradities kunnen begrijpen. 

Door de joods-christelijke wortels van deze feesten te erkennen, wordt duidelijk hoe het christendom zich heeft ontwikkeld en in welke context het nog steeds een invloed heeft. Het bespreken van deze feesten draagt bij aan het begrip van zowel de religieuze betekenis als de bredere sociale betekenis van deze belangrijke momenten in het jaar.

Leerdoelen

• Je begrijpt waarom mensen feestdagen vieren.
• Jij krijgt een overzicht van de belangrijkste christelijke feesten.
• Jij bent instaat om aan te geven welke religieuze feestdagen je kent.
• kunt aangeven welk religieus feest voor jou belangrijk is en waarom dit zo is.

Waarom Vieren Mensen Feestdagen?

Feestdagen zijn meer dan een moment van rust en vrij zijn. 

Ze geven de kans om belangrijke gebeurtenissen te herdenken, te vieren.

Het vieren van deze dagen geeft verbinding  met geloof, cultuur en gemeenschap. 

Feesten zijn momenten van samenzijn en bezinning, waarin we stilstaan bij wat belangrijk is in het leven.

Feestdagen zijn meer dan alleen een moment van rust. Ze geven mensen de kans om belangrijke gebeurtenissen of momenten in hun leven te herdenken, te vieren en betekenis te geven.

Waarom vieren we deze dagen? Ze helpen ons verbinding te maken met ons geloof, onze cultuur, en onze gemeenschap. Ze herinneren ons aan wat belangrijk is in het leven.

Feesten zijn momenten van samenzijn, traditie en bezinning. Of het nu gaat om een religieus feest, een cultureel ritueel of een feest met familie en vrienden, deze dagen bieden ruimte voor reflectie en gezamenlijke ervaring.

Welke (niet religieuze) feestdagen 

ken je?

Welke christelijke feesten ken je?

Wat zijn christelijke feesten?

Christelijke feestdagen zijn speciale dagen waarop christenen belangrijke gebeurtenissen uit het leven van Jezus Christus vieren. 

Deze feesten herinneren aan belangrijke momenten, zoals de geboorte van Jezus, zijn lijden en dood, zijn opstanding uit de dood, en de komst van de Heilige Geest. 

De feesten zijn vaak gebaseerd op verhalen uit de Bijbel en betekenen veel voor het christelijk geloof.

Wat zijn christelijke feestdagen?

Christelijke feestdagen zijn speciale dagen die door christenen worden gevierd om belangrijke gebeurtenissen uit het leven van Jezus Christus en andere betekenisvolle momenten uit de christelijke traditie te herdenken. Deze feesten zijn vaak geworteld in Bijbelse verhalen en symboliseren belangrijke thema's van het christelijk geloof, zoals de geboorte van Jezus, zijn lijden, dood, opstanding, en de komst van de Heilige Geest.

Belang van Christelijke Feestdagen

Christelijke feestdagen bieden gelovigen de gelegenheid om stil te staan bij en te reflecteren op de belangrijkste aspecten van hun geloof. Ze helpen hen om herinneringen levend te houden die het fundament vormen van hun religieuze overtuigingen. Deze feesten bieden ook momenten van gemeenschap, waarbij christenen samenkomen voor kerkdiensten, gebed, vieringen en rituelen die hen dichter bij hun geloof brengen.

Christelijke feestdagen zijn momenten van diepe betekenis en spirituele reflectie. Ze bieden gelovigen de gelegenheid om terug te denken aan de belangrijkste gebeurtenissen in het leven van Jezus en zijn rol in het verlossingsplan van God. Elk feest heeft zijn eigen betekenis en boodschap:

• Kerst benadrukt de komst van de Verlosser.
• Goede Vrijdag benadrukt het offer van Jezus voor de zonden van de wereld.
• Pasen viert de overwinning op de dood en het nieuwe leven in Christus.
• Hemelvaart herinnert aan de verhevenheid van Jezus en de belofte van zijn terugkeer.
• Pinksteren herinnert christenen aan de kracht van de Heilige Geest in hun leven en missie.

Daarnaast spelen christelijke feestdagen een belangrijke rol in het creëren van gemeenschapsgevoel, door samen te komen voor diensten, gezamenlijke maaltijden en andere tradities.

Christelijke feestdagen zijn heilige dagen die herinneren aan cruciale momenten in het leven van Jezus Christus en zijn rol in het christelijke geloof. Ze zijn momenten van geloofsverdieping, bezinning en gemeenschapsvorming. Of het nu gaat om de vreugde van Kerst, de reflectie op het lijden op Goede Vrijdag, of de hoopvolle viering van Pasen, deze feestdagen helpen christenen om hun relatie met God te verdiepen en hun geloof te vieren.

Een overzicht van de christelijke feesten 

en gedenkdagen

Zoek op: 

Wat wordt gevierd met Driekoningen?

Zoek op: 

Wat is de betekenis van aswoensdag?

Zoek op: 

Wat is Allerheiligen en Allerzielen?

De Belangrijkste Christelijke Feestdagen.

Op de tijdlijn staan ook feesten  (gedenkdagen) die alleen door de RK kerk wordt gevierd. Leg dit uit.

Advent (de vier weken voor Kerstmis):

Advent is een tijd van voorbereiding op de komst van Jezus. Het is een periode van bezinning en verwachting, waarin christenen zich voorbereiden om de geboorte van Jezus te vieren. Advent begint meestal op de zondag het dichtst bij 30 november (de feestdag van Sint-Andreas) en duurt tot de avond voor Kerst.

Kerst (25 december):

Kerst viert de geboorte van Jezus Christus, de Zoon van God, die volgens christenen de wereld kwam redden. Het is een feest van vrede, liefde en hoop, en wordt vaak gevierd met gezinsbijeenkomsten, kerstvieringen en het uitwisselen van geschenken.

Goede Vrijdag (datum varieert):

Goede Vrijdag herdenkt de kruisiging van Jezus Christus. Dit is een dag van rouw en bezinning, waarin christenen stilstaan bij het lijden van Jezus voor de zonden van de mensheid. Het markeert het moment waarop Jezus zijn leven gaf voor de verlossing van de wereld.

Pasen (datum varieert, meestal in maart of april):

Pasen is het belangrijkste christelijke feest en herdenkt de opstanding van Jezus uit de dood, drie dagen na zijn kruisiging. Het symboliseert de overwinning op de dood en het nieuwe leven dat christenen door Jezus' opstanding ontvangen. Pasen wordt vaak gevierd met kerkdiensten, paasvuren en feestelijke maaltijden.

Hemelvaart (40 dagen na Pasen):

Hemelvaart herdenkt de tijd waarop Jezus, na zijn opstanding, opstijgt naar de hemel. Het markeert het einde van zijn aardse verschijning en zijn terugkeer naar God de Vader. Het is een moment van afscheid, maar ook van hoop voor de wederkomst van Jezus.

Pinksteren (50 dagen na Pasen):

Pinksteren viert de uitstorting van de Heilige Geest over de apostelen, wat wordt gezien als het moment waarop de christelijke kerk werd opgericht. Het is een feest van de gave van de Heilige Geest en van de verspreiding van het christelijk geloof.

Alleen door de RK kerk: 

1. Driekoningen (Epifanie)

Wanneer?: 6 januari

Waarom door de RK Kerk herdacht?: Driekoningen is een belangrijke viering in de Rooms-Katholieke Kerk, die de komst van de drie wijzen naar het kind Jezus herdenkt. Het markeert de openbaring van Jezus als de Messias voor de heidenen. In sommige delen van de wereld, zoals in Spanje, wordt dit feest intensief gevierd, met parades en speciale vieringen.

In andere tradities?: Ook de Oosters-Orthodoxe Kerk viert Driekoningen, maar in veel protestantse tradities is het minder prominent.

2. Aswoensdag

Wanneer?: 40 dagen vóór Pasen (variabele datum, meestal in februari of maart)

Waarom door de RK Kerk herdacht?: Aswoensdag markeert het begin van de vastentijd (Veertigdagentijd), een periode van bezinning en voorbereiding op Pasen. Het is een belangrijk moment van boetedoening en herbezinning, waarin gelovigen as op hun voorhoofd krijgen als teken van vergankelijkheid en bekering.

In andere tradities?: Aswoensdag wordt ook door veel protestantse kerken, zoals de Lutherse en Anglicaanse kerk, gevierd. Het is dus niet exclusief voor de RK Kerk.

3. Allerheiligen

Wanneer?: 1 november

Waarom door de RK Kerk herdacht?: Allerheiligen is de viering van alle heiligen, zowel de bekende als de onbekende. Het is een feest van dankbaarheid voor hun voorbeeldige leven en hun rol als tussenpersonen bij God. Dit is een bijzonder feest voor de katholieke kerk, die veel nadruk legt op de heiligen.

In andere tradities?: Allerheiligen wordt voornamelijk in de RK Kerk en de Oosters-Orthodoxe Kerk gevierd. In protestantse tradities is de viering van Allerheiligen meestal minder belangrijk of wordt het niet gevierd.

4. Allerzielen

Wanneer?: 2 november

Waarom door de RK Kerk herdacht?: Allerzielen is de dag waarop de overledenen worden herdacht, vooral diegenen die nog in het vagevuur zijn. Het is een moment van gebed voor de zielen van de overledenen, zodat ze sneller naar de hemel kunnen gaan. In de RK Kerk is dit feest van grote betekenis, vooral voor de zielenzorg.

In andere tradities?: Dit feest is specifiek voor de katholieke en sommige orthodoxe kerken. Veel protestantse tradities vieren deze dag niet op dezelfde manier, hoewel sommige protestantse gemeenschappen wel hun overledenen herdenken.

De Stille Week is de week voor Pasen. De week is een tijd van intense bezinning, gebed en herdenking van de lijdenstijd van Jezus Christus. In de Rooms-Katholieke Kerk en andere christelijke tradities worden de belangrijkste gebeurtenissen in het lijden, de dood en de opstanding van Jezus herdacht. De Stille Week wordt ook wel de Heilige Week genoemd.

De dagen van de Stille Week:

De Stille Week begint op Palmzondag en eindigt op Stille Zaterdag. De belangrijkste dagen in deze week zijn:

1. Palmzondag

Betekenis: Herdenking van de intocht van Jezus in Jeruzalem, waarbij de mensen hem verwelkomden door palmtakken te leggen. Het markeert de start van de Stille Week.

Bijzonderheden: In veel kerken worden op Palmzondag palmtakken gezegend en uitgedeeld aan de gelovigen.

2. Witte Donderdag

Betekenis: Herdenking van het Laatste Avondmaal van Jezus met zijn discipelen, waar hij het sacrament van de Eucharistie instelde.

Bijzonderheden: In de Rooms-Katholieke Kerk wordt op Witte Donderdag vaak de voetwassing uitgevoerd, waarbij de priester de voeten van enkele gelovigen wast, als teken van nederigheid en dienstbaarheid, naar voorbeeld van Jezus.

3. Goede Vrijdag

Betekenis: Herdenking van de kruisiging en de dood van Jezus Christus. Dit is de meest sombere dag van de Stille Week, aangezien het lijden en de dood van Jezus centraal staan.

Bijzonderheden: Er zijn vaak kruiswegprocessies, waarin de lijdensweg van Jezus wordt nagevolgd. In de kerk wordt het kruis vereerd, en vaak is er een ingetogen liturgie.

4. Stille Zaterdag

Betekenis: Het is de dag van stilte en rouw, waarbij wordt gewacht op de opstanding van Jezus. Het is de dag waarop Jezus in het graf ligt.

Bijzonderheden: In sommige kerken wordt op Stille Zaterdag de Paaswake gehouden, een nachtmis die begint met het ontsteken van het paasvuur, symbool voor de opstanding van Christus.

De betekenis van de Stille Week:

Lijden en opstanding: De Stille Week herdenkt de belangrijkste momenten in het leven van Jezus, van zijn lijden en dood op Goede Vrijdag tot zijn opstanding op Pasen. Het is een tijd van bezinning op het lijden van Christus en wat dit betekent voor de gelovigen.

Voorbereiding op Pasen: De Stille Week is bedoeld om de gelovigen voor te bereiden op het hoogfeest van Pasen, de viering van de opstanding van Jezus. Het is een tijd van intens gebed, bezinning en voorbereiding.

Samengevat is de Stille Week een belangrijke periode in het christelijke jaar, waarin de laatste dagen van het leven van Jezus Christus worden herdacht. Het is een tijd van rouw en stilte, maar ook van hoop, omdat de opstanding van Jezus op Paaszondag de overwinning op de dood en de belofte van eeuwig leven betekent.

Welke religieuze feestdagen vier jij?

Nodig de leerlingen uit om na te denken over welke religieuze feestdagen zij vieren. Vraag hen bijvoorbeeld: “Welke religieuze feestdagen vier jij?” Dit helpt om de diversiteit binnen de klas zichtbaar te maken en stimuleert een open gesprek over de verschillende feestdagen die leerlingen mogelijk kennen of vieren, ongeacht of het om christelijke, islamitische, joodse, hindoeïstische of andere religieuze feesten gaat. Door deze vraag te stellen, creëer je een moment van verbinding en begrip tussen de leerlingen. Het biedt ook de gelegenheid om respect te ontwikkelen voor elkaars tradities en om te reflecteren op de betekenis van religieuze feesten in het leven van mensen, wat de basis legt voor het verder onderzoeken van christelijke feestdagen.

Los de rebus op.

Antwoord: Vier de christelijke feesten in hoop, geloof en liefde 

Beschrijf een religieus feest dat voor jou belangrijk is. 

Nodig de leerlingen uit om na te denken over welke religieuze feestdagen zij vieren. Vraag hen bijvoorbeeld: “Welke religieuze feestdagen vier jij?” Dit helpt om de diversiteit binnen de klas zichtbaar te maken en stimuleert een open gesprek over de verschillende feestdagen die leerlingen mogelijk kennen of vieren, ongeacht of het om christelijke, islamitische, joodse, hindoeïstische of andere religieuze feesten gaat. Door deze vraag te stellen, creëer je een moment van verbinding en begrip tussen de leerlingen. Het biedt ook de gelegenheid om respect te ontwikkelen voor elkaars tradities en om te reflecteren op de betekenis van religieuze feesten in het leven van mensen, wat de basis legt voor het verder onderzoeken van christelijke feestdagen.