Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
Paragraaf 2.1
Geschiedenis van de parlementaire democratie en de rechtsstaat in Nederland
2.1 In de tijd van Burgers en Stoommachines
1 / 12
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
In deze les zitten
12 slides
, met
tekstslides
.
Lesduur is:
45 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
Geschiedenis van de parlementaire democratie en de rechtsstaat in Nederland
2.1 In de tijd van Burgers en Stoommachines
Slide 1 - Tekstslide
Einde Bataafse Republiek
1813: De Franse troepen worden verdreven, Willem I uitgeroepen tot soeverein vorst.
1814: nieuwe grondwet (constitutionele monarchie)
1815: Verenigd Koninkrijk der Nederlanden met een herziening van de grondwet
Slide 2 - Tekstslide
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
(1815-1830)
Alle rechten en plichten van burgers en overheid worden vastgelegd in wetten
vrijheidsrechten wel opgenomen in de wet, maar beperkt
Nederland wordt een
constitutionele monarchie
en een
eenheidsstaat
Willem I regeert als een autoritaire verlicht absolute vorst
De
Staten-Generaal
bestaat uit de Eerste en Tweede kamer
De
Eerste kamer
wordt door de koning benoemd
De
Tweede kamer
gekozen via zeer beperkt kiesrecht
De koning regeert veel via
Koninklijke besluiten
De koning is slechts een keer in de tien jaar financiële verantwoording verschuldigd
De koning benoemt en ontslaat ministers
De koning regeert alleen!
Slide 3 - Tekstslide
Nederland rond 1815
Koning Willem
Grondwet------> constitutionele monarchie en eenheidsstaat
Parlement met als naam Staten-Generaal
Geen democratie/ Willem I verlicht absoluut vorst
Slide 4 - Tekstslide
Liberalisme in Nederland
Thorbecke
Koning heeft alle macht
- Benoemt en ontslaat leden Eerste Kamer
- Benoemt en ontslaat ministers
Slide 5 - Tekstslide
Grondwet van 1848
- Ministeriële verantwoordelijkheid
- Koning is onschendbaar
- Tweede Kamer wordt direct gekozen
- Eerste Kamer wordt indirect gekozen
- Provinciale Staten direct gekozen
- Nieuwe grondrechten (onderwijs, mening en drukpers)
Slide 6 - Tekstslide
Tussen 1830 en 1848
1830: Belgische opstand
Tegenstelling tussen conservatieven en liberalen (o.l.v. Thorbecke)
Grote staatsschulden (schatkist leeg)
Parlementaire controle is nodig
1840: Koning Willem II volgt Willem I op
Slide 7 - Tekstslide
Naar een parlementair stelsel
1830: Afscheiding van België
Tegenstelling conservatieven vs liberalen
Willem II laat Thorbecke nieuwe grondwet opstellen
Politieke regels en burgerrechten
Slide 8 - Tekstslide
Liberalen
Oorsprong zit in de Verlichting
Kerk en koning
minder
macht
Volk
meer
macht
Vrijheid
moet in de grondwet
Slide 9 - Tekstslide
Grondwet 1848
Nieuw in deze grondwet
1848:
Ministeriele verantwoordelijkheid
> de koning is onschendbaar, de ministers zijn verantwoordelijk
Recht van initiatief
> Tweede Kamer mag wetten voorstellen
Recht van amendement
> Tweede Kamer mag wetten aanpassen
Recht van enquête
> Tweede Kamer mag onderzoek instellen
Liberale grondrechten
Vrijheid van onderwijs
Strikte scheiding kerk en staat
Slide 10 - Tekstslide
Koning Willem III
Koning Willem III probeerde met hulp van conservatieven de hervormingen van Thorbecke ongedaan te maken
Vanaf 1870 verdwijnen de
conservatieven
steeds meer uit de kamer
1879: Abraham Kuyper richt de
ARP
op (eerste politieke partij van Nederland)
De
confessionelen
worden de belangrijkste tegenstanders van de
liberalen
(de
Schoolstrijd
als belangrijkste geschil)
1890: Willem III sterft en Wilhelmina (eigenlijk Emma) volgt op
Einde eeuw opkomst
socialisten
(Domela Nieuwenhuis)
Breuk tussen radicale socialisten en gematigde sociaal-democraten (reformisten)
1897: oprichting
SDAP
(reformisten)
Slide 11 - Tekstslide
Strijd om het kiesrecht
1848:
censuskiesrecht
Uitbreiding kiesrecht bemoeilijkt door de noodzaak van een officiële grondwetswijziging
1887:
Caoutchouc-artikel
1897: grote uitbreiding mannenkiesrecht
Pacificatie van 1917
(algemeen mannenkiesrecht en passief vrouwenkiesrecht)
1919:
algemeen kiesrecht
Slide 12 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
Paragraaf 2.1
Mei 2024
- Les met
12 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
1.2 De grondwet van 1848
Maart 2019
- Les met
12 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo t
Leerjaar 4
rechtsstaat en democratie 2.1
Mei 2023
- Les met
13 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo, vwo
Leerjaar 4,5
2. Het Koninkrijk der Nederlanden
Mei 2019
- Les met
51 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo
Leerjaar 3,4
Geschiedenisleraar.nl
rechtsstaat en democratie 2.1
Mei 2024
- Les met
13 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo, vwo
Leerjaar 4,5
2. Het Koninkrijk der Nederlanden
September 2017
- Les met
51 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo
Leerjaar 3,4
Geschiedenisleraar.nl
1.3 Deel 1: Willem III en de Luxemburgse Kwestie
Maart 2019
- Les met
11 slides
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo t
Leerjaar 4
2. Het Koninkrijk der Nederlanden
April 2018
- Les met
51 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo
Leerjaar 3,4
Geschiedenisleraar.nl