De lever, galblaas en alvleesklier

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Lesdoel

Aan het einde van deze les kan ik de functies van de lever, alvleesklier en galblaas beschrijven.

7.2. De lever.

• De bouw van de lever
• Functies van de lever
• Hepatitis

Wat doet de lever?

4 Processen in de lever

1. Opbouwen en omzetten

2. Afbreken 

3. Afvoeren

4. Opslaan

Lever

• Je lever haalt alcohol drugs en medicijnen uit je bloed.
• De lever maakt de stoffen onschadelijk. 
• De afvalstoffen die ontstaan verlaten je lever via de leverader. 

Poortader

• Bloedvaten van de
  darmwand naar de lever.
• Vervoert voedingsstoffen naar de lever.
• Via de poortader bereiken alle opgenomen voedingsstoffen de lever.
  
• De lever controleert de hoeveelheid en stelt bijvoorbeeld de bloedsuikerspiegel bij door glucose op te nemen en om te zetten naar glycogeen of andersom.

Poortader

De poortader loopt van de verteringsorganen naar de lever.

Erg belangrijk: 

Nu kan de lever :

- direct controleren of er geen gifstoffen inzitten

- De gifstoffen afbreken

- Glucose opslaan als glycogeen (zodat je suikergehalte in je bloed niet te hoog wordt)

De lever

Via de poortader bereiken alle opgenomen voedingsstoffen de lever.

De lever controleert de hoeveelheid en stelt bijvoorbeeld de bloedsuikerspiegel bij door glucose op te nemen en om te zetten naar glycogeen of andersom.

Na opname?

Opgenomen stoffen via bloed in poortader naar lever.

Lever controleert op:

•  bloedsuiker niveau
• giftige stoffen (zoals medicijnen)

Lever neemt bouwstoffen op en bewerkt deze.

Wat is gal?

 1. Wordt gemaakt door de lever.

2. Opslag in galblaas

3. Komt bij het voedsel in de 12 vingerige darm.

4. Verdeelt vet in kleine druppeltjes

Functies galvloeistof

Afvoer van giftige stoffen;

Bevordering van vetstofwisseling, door het kleiner maken van vetbolletjes;

Opname van vet oplosbare stoffen in de darm bevorderen

Doorbloeding van de lever

De lever is een sterk doorbloed orgaan. In tegenstelling tot andere organen is de lever aangesloten op DRIE grote bloedvaten. 

Welke bloedvaten zijn dit?

leverader

leverslagader

poortader

Zuurstof gaat hier de lever in

Veel voedingsstoffen komen de lever binnen

Poortader

Leverslagader

Poortader

Leverader

Leverslagader

Dunne Darm

Lever

Leverslagader

Leverader

Dikke Darm

Poortader

Bloed met alcohol gaat via de poortader naar de lever

De lever haalt alcohol uit het bloed

Alcohol komt in de dunne darm in het bloed terecht

Je drinkt een biertje

Bloed zonder alcohol verlaat de lever via de leverader

Zuurstof gaat hier de lever in

Veel voedingsstoffen komen de lever binnen

Bloed stroomt de lever uit

Poortader

Leverader

Leverslagader

toetsvraag 7,

vraag uit het boek 14a én komt overeen met leerdoel 5: Je weet welke bloedvaten naar de lever gaan én welk bloedvat er vanaf gaat. 

Pancreas (alvleesklier)

Alvleesklier

Opgebouwd 

uit 

lobben met elk 

hun eigen 

afvoergang - 

komen uit in 

de 

alvleesklierbuis

Functies alvleesklier

• Eiwitsplitsers: onwerkzame stof trypsinogeen wordt in de dune darm door entokinase omgezet in actief trypsine, welke grotere eisitten splitst;
• Vetsplitsers: enzym lipase splitst triglycine in glycerol en vetzuren;
• Amylase: zet zetmeel om in kleinere suikers;
• Natriumbicarbonaat: neutraliseert en ontzuurt de zure voedselbrij die uit de maag komt

De enzymen worden in de darmholte pas geactiveerd

Insuline en Glucagon

Insuline: 

• Hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de glucose waarde.
• Een tekort of geen aanmaak leidt tot diabetes.
• Wordt aangemaakt in de alvleesklier.

Glucagon:

• Hormoon dat wordt gemaakt in de alvleesklier, verhoogt glucose in het bloed.
• Verhoogt de bloedsuikerspiegel als deze daalt. 
• Word aangemaakt in de alvleesklier

 

opdracht

Zoek in 2 tallen uit wat levercirose is, wat de symptomen zijn en wat de behandeling is en welke taken vp/vz hebben. Maak hier een woordweb van

Afsluiting