Puberteit

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Startopdracht "puberen bij katten"

1 - Leg je boek open bij het huiswerk voor controle

2 - Neem de tekst: "puberende katten" en maak de vragen:
A. Waardoor gaan katten de pubertijd in?
B. Hoe wordt het gedrag van katten anders tijdens de pubertijd?
C. Wat denk je dat het effect van castreren is op de pubertijd bij katten?

Leerdoelen § 4.1

4.1.1 Je kunt primaire en secundaire geslachtskenmerken noemen.

4.1.2 Je kunt de lichamelijke en geestelijke veranderingen in de puberteit beschrijven.

Puberteit

Herhaling BS1 Geslachtskenmerken

Primaire geslachtskenmerken

• geslacht of sekse


• kenmerken waar je het geslacht aan herkent
• jongens > balzak, penis
• meisjes > vulva (vagina, clitoris en schaamlippen)

primaire geslachtskenmerken

secundaire geslachtkenmerken

Borsten

Balzak

Schaamhaar

zware stem

piemel

oksel haar

vagina

brede heupen

schaamlippen

Clitoris

Soms is het niet duidelijk of een baby een jongen of een meisje is

Intersekse

BS2 Puberteit

Puberteit

Een periode die gekenmerkt wordt door:

• Lichamelijke veranderingen
• Geestelijke veranderingen
• Sociale veranderingen

Hypofyseklier

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen.
   
2. Het maakt o.a. het groeihormoon
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren (zoals de geslachtsorganen)
   

Geslachtshormonen

Voor de ontwikkeling, groei en werking van de geslachtsorganen, zijn er geslachtshormonen nodig.

Mannelijk geslachtshormoon:
Testosteron

Vrouwelijke geslachtshormonen:
Oestrogeen

Progesteron

Geslachtshormonen

mannelijke geslachtshormonen

vrouwelijke geslachtshormonen

geslachtskenmerken

Geestelijke veranderingen

Geestelijk: 

• Je groeit naar volwassenheid toe
• Je krijgt meer belangstelling voor anderen.

Seksualiteit: Je voelt je aangetrokken tot een speciaal persoon.

Verliefd, relatie, geslachtsgemeenschap

Sociale veranderingen

Zelfstandiger worden

Woede uitbarstingen

Wil bij de groep horen

Leuk, spannend, eenzaam, verdrietig en onzeker -> verwarrend

Waar of niet waar?

Meisjes komen eerder in de puberteit

1. waar
2. niet waar

Tijdens de puberteit verander je geestelijk.

Waarom is het belangrijk dat je in deze periode meer zelf beslissingen wilt nemen?

1. Je krijgt hierdoor sneller een relatie
2. Je leert hierdoor discussie voeren
3. Je maakt hierdoor minder fouten
4. Je wordt hierdoor zelfstandiger

Soms gaan jongens voordat zij in de puberteit komen al naar de sportschool, omdat ze graag grote spieren willen krijgen. Zelfs als ze veel sporten worden hun spieren niet even groot als bij volwassen mannen.

Leg uit hoe het komt dat deze jongens nog geen grote spieren krijgen.

Aan de slag - huiswerk

Lezen: § 4.1

Maken: 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 

Huiswerk

Basisstof 1 - maken: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 (controle)

Lees basisstof 2 en kijk filmpje (staat bij huiswerk op magister)

Herhaling 

Tijdens de geboorte heeft iedereen primaire geslachtskenmerken. 

Voor de man zijn dit.... en voor de vrouw zijn dit....

Wanneer zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken aanwezig zijn noemen we dit .......

Tijdens de puberteit start de hormoonproductie, waardoor de secundaire geslachtskenmerken zich ontwikkelen. 

De puberteit start bij iedereen op een ander moment. Iedereen is uniek.