Les 6

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 2

 Wereldreligies

Klas 8

Periode

Vandaag:

• Wat is het Jodendom?
• Abraham en Sara
• Ontstaan Jodendom
• Wie was Mozes?
• De Tien geboden
• Joodse gebruiken

Vertel het verhaal van Abraham en Sara. Hun reis van Ur naar het land Kanaän (het beloofde land). De belofte van Yahweh.

Wat is het Jodendom?

Het Jodendom is zowel een religie als een cultuur of volk

jood: als het gaat om aanhangers van de religie

Jood: als het gaat om het volk of de cultuur

Het verhaal van Abraham en Sara

• Abraham wordt door God gekozen om het stamhoofd te worden van een groot volk
• God belooft Abraham het land Kanaän (Israël)
• Abraham en Sara krijgen op hoge leeftijd nog een kind van God (Jahweh) 

Ontstaan Jodendom

Het Jodendom is ruim 3000 jaar geleden ontstaan in Kanaän (nu: Israël en Palestina)

Volgens de Joodse Bijbel begon het met Abraham:

• Leider van het Hebreeuwse volk
• Kreeg samen met Sara een zoon dankzij God (Jahweh)
• Ging daarna deze God aanbidden

Ontstaan Jodendom

In Egypte leven de Joden aanvankelijk in vrede

Later onderdrukt en als slaven gebruikt door farao's

God zou Joodse volk in Egypte hebben geholpen

Plagen naar Egypte gezonden

Mozes profeet gemaakt

Daarna: Tien Geboden aan Mozes geopenbaard

Wie was Mozes?

• Geboren in Egypte, tijdens een tijd waarin de Israëlieten als slaven werkten
• Als baby in een mandje op de Nijl gelegd, gevonden door de dochter van de farao
• God koos Mozes om de Israëlieten uit Egypte te bevrijden
• De exodus: Mozes leidt de Israëlieten door de Rode Zee naar het beloofde land

Verhaal van Mozes in het paleis van de farao. De 10 plagen.

De Tien Geboden

1. Er is maar één God, en dat ben ik
2. U zult geen andere Goden hebben
3. U zult niet vloeken in Mijn naam
4. Op de sabbatdag mag er niet gewerkt worden
5. Eer uw vader en uw moeder
6. U zult niet moorden
7. U mag niet vreemdgaan
8. U zult niet stelen
9. U zult niet liegen
10. Wees niet jaloers 

Ontstaan Jodendom

Na een opstand tegen de Romeinen werden de Joden verbannen uit hun thuisland (Kanaän/Judea)

Verspreiding: Diaspora

Via Syrië naar Noord-Afrika, Europa, Azië en later naar Amerika

Ontstaan van Joodse gemeenschappen in veel verschillende landen

Joodse gebruiken

• Sjabbat: Vrijdagavond tot zaterdagavond is het de rustdag. Gelovige Joden werken niet en gaan naar de synagoge
• Kosjer eten: Voedsel moet voldoen aan de regels van de kasjroet. Er wordt geen varkensvlees gegeten en melk en vlees worden niet samen gegeten
• Kleding: Joodse mannen dragen een keppel
• Bar mitsva en Bat mitsva: ceremonie die de overgang  van jongens en meisjes naar volwassenheid (op religieus gebied) aangeeft

Opdracht: tien geboden

Ontwerp een verkeersbord bij elke gebod.

Uiteindelijk heb je tien verkeersborden met het daarbij behorende gebod.

1. Er is maar één God, en dat ben ik
2. U zult geen andere Goden hebben
3. U zult niet vloeken in Mijn naam
4. Op de sabbatdag mag er niet gewerkt worden
5. Eer uw vader en uw moeder
6. U zult niet moorden
7. U mag niet vreemdgaan
8. U zult niet stelen
9. U zult niet liegen
10. Wees niet jaloers 

Moeten getekend worden, niet enkel tekst.

Opdracht: Joods woordenboek

Maak een Joods woordenboek met uitleg over de volgende woorden:

Bij minimaal 4 woorden:

Maak je een kleine tekening of;

Zoek je een internetafbeelding die je uitprint en erbij plakt.

Keppel

Menora

Davidsster

Synagoge

Tenach

Thora

Sabbat

Koosjer

Bar Mitswa

Bat Mitswa

Klaagmuur

Rabbijn

Pesach

Sjalom

Huiswerkopdracht!