Par. 3.4 Strijden of sporten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Leerdoelen opschrijven

1. Welke oorlog voerden de Grieken onderling?

2. Hoe sportten de Grieken samen ter ere van de goden?

Klaar? Leer de begrippen uit par. 3.4 op blz. 65

Vorige les:

1. Hoe vochten de Grieken gezamenlijk tegen de Perzen?

2. Wat waren de daden van Alexander de Grote?

3. Op welke manier verspreidde de Griekse cultuur zich in het Midden-Oosten?

Studiewijzer

KERSTVAKANTIE

8-01 Par. 3.4 Strijden of sporten

11-01 Par. 3.4 Strijden of sporten

15-01 Extra 

Vanaf 17-01 TOETSWEEK 2

TOETSWEEK PERIODE 2

HOOFDSTUK 3 (par. 3.1 t/m 3.4) + historische vaardigeden

Vandaag

1. Uitleg par. 3.4

2. Opdrachten maken en bespreken

3. Leerdoelen antwoorden

4. Afsluiten

1. Hoe streden de Grieken tegen de Perzen?

• Ionische Opstand
  
• Eerste Perzische Oorlog (492 v. Chr. tot 490 v. Chr.)
  
• Tweede Perzische Oorlog (480 v. Chr. tot 479 v.Chr.)

4. Welke oorlog voerden de Grieken onderling?

Athene vs Sparta:  

• Peloponnesische Oorlog (431 v.Chr. tot 404 v.Chr.)

1. Hoe streden de Grieken tegen de Perzen?

De Perzische Oorlog: aanleiding (1)

In Perzie: de koningschap van de goden gekregen en hebben recht op totale macht.

De Perzen nemen veel Griekse koloniën over. 

Ionië, voormalige Griekse kolonië, was ontevreden over de hoge belastingen en hindering van het Griekse zeehandel. 

De Perzische Oorlog: aanleiding (2)

Er breekt een opstand in Ionië: De IONISCHE OPSTAND!

Athene help Ionië te bevrijden.

Koning Darius I, koning van de  Perze,  sloeg de opstand neer...

De Perzische Oorlog: aanleiding (3)

Darius I had nu een motief (reden) om Athene aan te vallen: hij wilde compensatie (boete) van Athene, omdat ze Ionië hielp tijdens de Opstand. 

Hij trok met een groot leger Griekenland binnen...

De Eerste Perzische Oorlog (1)

Darius I stuurde 600 schepen direct over zee, zij verwoesten het eiland Euboia en gaan door naar Marathon.

Atheense hooplieden overrompelen de Perzen (6400 tegen 192 doden).

Perzen trekken zich terug, sommige schepen vluchtten.

De Eerste Perzische Oorlog (2)

De Perzen verliezen de slag bij Marathon.

Een Atheense soldaat rende in één ruk van Marathon naar Athene (42km) om de overwinning te melden...

De Tweede Perzische Oorlog (1)

Darius I wilde wraak voor de nederlaag bij Marathon!

De Grieken gaan zich voorbereiden: ze worden bondgenoten en vechten samen tegen de Perzen. 

De Tweede Perzische Oorlog (2)

Darius I werd opgevolgd door Xerxes.

De oorlog begint!:

- De bergpas Thermapylae (Leonidas en zijn 300 soldaten)

- Spartanen verloren de strijd.

- De Perzen verwoesten Athene (onbeschermd), de bewoners waren al gevlucht op hun schepen.

- De Perzen werden verslagen bij het eiland Salamis.

In 334 v.C waren de rollen omgedraaid...

• Alexander de Grote 
• Viel het Perzische Rijk binnen. 
• Veroverd gebieden tot de huidige Pakistan! 
• Wist de Perzen te verslaan omdat:
  

- hij had een goed bewapend en beweeglijke leger, door zijn moed en tactisch inzicht. 

Nieuwe steden

• De stichting van steden (Alexandria of Alexandrië) was bedoeld om eenheid in zijn groot rijk te creëren.
• De Griekse cultuur werd in het Midden-Oosten verspreid: er woonden Griekse kunstenaars, handelslieden en geleerden. Het Grieks werd de bestuurstaal, griekse filosofen verspreidden hun ideeën en beeldhouwers en archieteten pasten Griekse vormen toe. 

1. Welke oorlog voerden de Grieken onderling? 

De Peloponnesische Oorlog (1)

Athene vs Sparta:

- Beide waren zo machtige dat ze een deel van de Griekse wereld overheersten.'

- Athene: zeebond. Moesten veel belasting betalen aan Athene, om het leger te betalen (berscherming tegen de Perzen).

- Sparta: bondgenoten. Het landleger het belangrijkste. 

1. Welke oorlog voerden de Grieken onderling?

De Peloponnesische Oorlog (2)

Sparta gewonnen! Hoe? Ze plunderde het platteland en verbrand de olijfbomen...

Gevolgen voor Athene: democratie werd tijdelijk opgegeven door Sparta en hun raad van dertig.

Muren breken die Athene verbond met de haven. 

 2. Hoe sportten de Grieken samen ter ere van de goden?

• Olympische Spelen
•  vanaf 776 voor chr
•  één keer in de 4 jaar, duurde 5 dagen
•  ter ere van Zeus
•  sporters uit de hele Griekse wereld 
• tijdens spelen wapenstilstand tussen de stadstaten
• niet alleen sporten (ook dans, muziek enz)
• wie? alleen Griekse burgers

 2. Hoe sportten de Grieken samen ter ere van de goden?

- Grieken sporten ook voor eigen roem, eer en beloning

- Grieken sporten ook  " als reclame"  voor de eigen stadstaat (=propaganda)

- sporten was voor de Grieken een goede voorbereiding op de strijd

Wie mochten meedoen aan de Olympische Spelen?

- Vrouwen? Nee, zij bleven thuis

- Niet-Grieken (=barbaren)? Nee, je moest Grieks spreken

-Slaven? Nee, slaven hadden geen rechten

- Vrije Grieken ? Ja, alleen mannen dus....

Opdrachten maken en bespreken

Werkboekje blz. 74 opdrachten 4, 6, 7 en 9

Zelfstandig en in stilte

Eerder klaar? Antwoord de leerdoelen!

Max. 15 minuten

Leerdoelen antwoorden

Eerst zelf, dan samen checken. 

1. Welke oorlog voerden de Grieken onderling?

2. Hoe sportten de Grieken samen ter ere van de goden?