3V 4.2 van bondgenoot naar aartsvijand deel 2

1 / 36
volgende
Slide 1: Video
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Deze les
1. Leervraag en leerdoelen
2. Vorige les 
3. Verder met 4.2 (Blokkade van Berlijn, NAVO en wapenwedloop)
4. Controle
7. Huiswerk

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leervraag: Hoe zette de Blokkade van Berlijn de verhoudingen tussen het westen en de Sovjet-Unie op scherp? 

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen:

  • Hoe de verschillende ideeën (van de SU en de VS) aangaande Duitsland resulteerden in de Blokkade van Berlijn. (Linken aan hun ideologische verschillen)
  • Waarom de NAVO werd opgericht en het Warschaupact werd gesloten. 
  • Wat ´blokvorming´ is. 

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Even herhalen...
Even herhalen...
Conferentie ... + ...
Wat?
Wie?
Waarom?
Een verdeeld Europa...
Trumanleer
Marshallplan

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bekijk de bron (klik op de afbeelding voor beeldvullend). Waar was de tekenaar van deze spotprent bang voor? Kies het antwoord dat het beste past.
A
De tekenaar was bang dat er een wapenwedloop kwam
B
De tekenaar was bang dat het kapitalisme de landen in West-Europa zou overnemen
C
De tekenaar was bang dat het communisme de landen in West-Europa zou overnemen
D
De tekenaar was bang dat de landen in West-Europa onder dwang zouden moeten kiezen tussen communisme en kapitalisme

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het beste wapen tegen communisme?
A
Armoede
B
Oorlog
C
Vrijheid
D
Welvaart

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe moest het verder met Duitsland? 
  • Conferentie van Jalta + Potsdam:
Duitsland in 4 bezettingszones 

  • Afspraak:
Duitsland moet weer een democratie worden.

  • Maar...
De Sovjet-Unie dacht hier anders over: communistisch bestuur.




Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Containment (onderdeel van begrip Trumanleer
President Truman: zonder uitbreiding gaat het communisme ten onder.

1947: Containmentpolitiek (Trumanleer)

Economische  steun aan de verwoeste landen in West-Europa (Marshallplan)

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

´Dollarimperialisme´: verbood Duitsland en Oostblok landen om het geld aan te nemen en de Amerikaanse voorwaarden te accepteren. 

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


De Blokkade van Berlijn
mei 1948 - juni 1949




Een van de gevaarlijkste periodes uit de Koude Oorlog...

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is er hand?

  • Stalin wil West-Berlijn toevoegen aan de Sovjet-zone

  • Westelijke bezettingszones steeds meer één gebied

  • Directe aanleiding: invoering van de D-Mark in westelijke bezettingszones

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gebeurt er?
  • Stalin blokkeert alle aanvoerwegen naar West-Berlijn om zo de stad tot overgave te dwingen: Blokkade van Berlijn
  • Dit deel van de stad zat nu zonder voedsel of brandstof...

  • Het Westen gaat West-Berlijn via de lucht bevoorraden: de luchtbrug

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

   Blokkade van Berlijn


Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Opdracht:
  • Lees het verhaaltje op de volgende dia.
  • Geef daarna antwoord op de vraag of de Luchtbrug het enige was wat de geallieerden op dat moment konden doen.


Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vlak voor middernacht op 23 juni 1948 schakelde de Sovjet-Unie de elektriciteit uit. 
's Ochtends vroeg werden ook de toegangswegen rond West-Berlijn gesloten. Dit konden de Russen doen omdat daar eigenlijk geen afspraken over waren gemaakt. Door afsluiting van de wegen moesten de westerse landen hun stukken Berlijn bevoorraden met vliegtuigen: 2,2 miljoen West-Berlijners en 8000 geallieerde militairen en hun 22.000 familieleden moesten dus voorraad krijgen door middel van vliegtuigen. 

In de westerse media werd de Blokkade van Berlijn meteen uitgelegd als een Russische poging om het westen te dwingen West-Berlijn op te geven. Door deze onverwachtse blokkade en deze uitspraken in de media, was er bijna geen communicatie meer tussen het westen en het oosten; er was alleen nog wantrouwen tussen de twee kanten.

Op 26 juni startten de Amerikanen een luchtbrug naar West-Berlijn, gevolgd door de Britten op 28 juni. Later schoten ook de Fransen te hulp. Er werden drie vliegvelden gebruikt om alle vliegtuigen te laten landen. Ieder land gebruikte een ander vliegveld. 


Slide 17 - Tekstslide

Na 322 dagen hief de Sovjet-Unie de blokkade opeens op. 
Was dit het enige wat de geallieerden op dat moment konden doen?

Slide 18 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 19 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Blokvorming
  • Vanaf 1947: Oost-Europa steeds harder onderdrukt
  • Oost-Europese landen: Gedwongen communistisch.
  • Juni 1948: Blokkade Berlijn
  • Angst voor oorlog
  • Luchtbrug Berlijn
  • 1949: opheffing blokkade 

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

NAVO
Warschaupact

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oprichting van de NAVO

  • April 1949 (voor het einde van de Blokkade!)
  • Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Engels: NATO)
  • Oorspronkelijk militair bondgenootschap tussen Noord-Amerika en West-Europa tegen het communisme

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies












Oprichting West-Duitsland (BRD) 
en 
Oost-Duitsland (DDR)
Mei (BRD) en oktober (DDR) 1949

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

NAVO en Warschaupact
  • 4 april 1949 oprichting NAVO
  • Westelijke bezettingszones worden samengevoegd
  • West Duitsers eigen staat BRD/Sovjetzone oprichting DDR
  • Tegenhanger NAVO = Warschaupact (opgericht in 1955)
  • Blokvorming Europa compleet

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


NAVO
Als een van de landen wordt aangevallen
dan is dat een aanval op alle landen.


Warschaupact
+ Er komt een leger dat bestaat uit soldaten uit alle Oost-Europese landen. (Gecombineerd Commando van de Strijdkrachten

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



In 1949 werd bekend dat de 
Sovjet-Unie ook kernwapens
had.

Er ontstond een wapenwedloop
- Opbouw van wapens
- Zorgt voor spanning

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Joe 1
juli 1949




De eerste atoombom van de Russen
maakt de Verenigde Staten erg zenuwachtig...

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe resulteerden de verschillende ideeën over de aanpak van Duitsland in de Blokkade van Berlijn?

Slide 28 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leg uit wat de NAVO en het WARSCHAUPACT hebben bijgedragen aan de verscherping van de Koude Oorlog

Slide 29 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk(e) begrip(pen) kan je aan deze spotprent linken? Onderbouw met beeldelement(en)

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Huiswerk
Maken van 4.2: 
4 tot 13 en 2 naar keuze uit 14 t/m 18


Volgende week tijdens de les: Mao in China, Korea-oorlog en de Berlijnse Muur 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Originele verdeling van Duitsland;
4 losse gebieden
Amerika, Engeland en Frankrijk
Bondsrepubliek Duitsland; BRD
Sovjet-Unie =
Duitse Democratische Republiek; DDR

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Video

Journaal over de Berlijnse Muur: 4:31 min
Huiswerk

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies