Wonden en wondverzorging

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Wonden en wondgenezing

Zo ziet de huid er uit.

Functies van de huid

• bedekt ons lichaam en beschermt ons tegen veel zaken zoals uitdroging, bij valpartijen, schadelijke stoffen, bacteriën, straling 

• speelt een belangrijke rol bij het constant houden van de lichaamstemperatuur van 37 graden.
• bevat veel zintuigen( tast, koude, warmte, pijn)

Definitie wond

• Een wond  is een beschadiging van de huid en/of organen.

Oorzaken ontstaan wonden

• mechanische wonden: door scherp of stomp geweld van buitenaf, zoals  snij-, schaaf-, schot-, scheur- en kneuswonden;
• chemische wonden:  door inwerking van stoffen, zoals sterke zuren, basen, sommige zouten, chloor, traan- en oorlogsgas of vloeibare organische brandstoffen;
• thermische wonden: opgelopen door verbranding of bevriezing;
• elektriciteitswonden: door onder stroom te staan (stroomstoot), of geraakt wordt door de bliksem
• stralingswonden:  door röntgen- of radioactieve straling;
• circulatiestoorniswonden: ontstaan door onvoldoende zuurstofvoorziening en/of voeding van de weefselcellen waardoor doorligwonden (decubitus), een open been (ulcus cruris) en een diabetische voet kunnen ontstaan.
• oncologische wonden: door de tumor zelf of door de behandeling
• infectiewonden: veroorzaakt door onvoldoende (plaatselijke) afweer tegen micro-organismen, zoals parasieten, bacteriën, virussen, schimmels en gisten;

 2 Soorten wonden

• Open wonden:  een wond waarvan de wondranden niet tegen elkaar aan liggen.

• Gesloten wonden: er is geen verbreking van het lichaamsoppervlakte

Soorten wonden

Rode wond: - wondbodem bedekt met een korrelige, vochtig glanzende, helderrode weefsellaag. 

Doel=  Deze wondbodem  beschermen en mag niet uitdrogen. 

Gele wond: - wondbed bedekt met gele laag (dik of half vloeibaar)

- celresten en samenklontering van eiwitten.

- laag verwijderen voor in gang zetten van de wondgenezing

Doel= reinigen wondbed

Zwarte wond: bedekt met een laag dode cellen  (necrotisch) weefsel. Dit dode weefsel houdt de wondgenezing tegen.

Doel= necrose uit de wond halen

Wondgenezing in fasen

Reactiefase: huid reageert op verwonding, uitbreiding wordt voorkomen, bloed stolt (fibrinedraden). Ontstekingsreactie

Regeneratiefase: onderliggende huid groeit dicht.

Rijpingsfase: opperhuid gaat er weer uitzien als voorheen.

Vier stappen wondverzorging

Stap 1: Wondmateriaal verwijderen

Stap 2: Wond inspecteren

Stap 3: Wond verzorgen

Stap 4: Wond verbinden

Stap 1: materiaal verwijderen

• Bereid zorgvrager voor
• Werk aseptisch
• Nooit onnodig verband verwijderen
• Zorg dat je alle materialen hebt
• Denk aan de patiënt
• Evt. foto maken om verschil te zien
• Voorkom luchtwervelingen
• Voorkom onnodige pijn

Stap 2: Wond inspecteren

• Grootte, diepte en vorm
• Geur
• Kleur
• Wondranden
• Wondvocht
• Pijn
• Ontstekingsverschijnselen

Stap 3: Wond verzorgen

• Soort wond bepalen.
• Beoordeel welke verzorging de wond nodig heeft.
• Maak evt. gebruik van TIME of WCS.
• Bij geïnfecteerde wonden van buiten naar binnen. 
• Zorg dat patiënt comfortabel is.

Stap 4: Wond verbinden

• Functie van verbinden bepalen.
• Juiste verbandmateriaal gebruiken.
• Op juiste manier verbinden.
• Zorg ervoor dat het goed blijft zitten.
• Nagaan of het comfortabel genoeg is voor de patiënt. 
• Rapporteren

Wondverzorging is veel meer dan een technische handeling...

Het is een samenspel van:

• lichamelijk
• geestelijk
• sociaal 

welbevinden.