Paragraaf 14.2 De politieke hoofdstromingen en arm en rijk

Van nachtwakerstaat naar participatiestaat

De politieke hoofdstromingen en arm en rijk

De overheid en sociale ongelijkheid in Nederland.

14.1

14.2

14.3

1 / 30

Slide 1: Sleepvraag

Mens & MaatschappijMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Van nachtwakerstaat naar participatiestaat

De politieke hoofdstromingen en arm en rijk

De overheid en sociale ongelijkheid in Nederland.

14.1

14.2

14.3

Slide 1 - Sleepvraag

Verschillen in rijkdom

Wat bepaalt de sociale klasse?

Sociale mobiliteit

De maatschappelijke ladder en kansen

Kansarmen

12.1

12.2

12.3

12.4

12.5

Slide 2 - Sleepvraag

Tegengestelde belangen

Actiegroepen

Belangenorganisaties

Machtsmiddelen van vakbonden

Nederlandse poldermodel

13.1

13.2

13.3

13.4

13.5

Slide 3 - Sleepvraag

Een samenleving waarin enkele lagen te onderscheiden zijn op sociaal gebied.

Groep mensen die in de samenleving ongeveer dezelfde positie inneemt.

Een rij beroepen, waarbij bovenaan de beroepen staan die hoog worden gewaardeerd en onderaan de beroepen die het minst worden gewaardeerd.

Aanzien

Sociaal geslaagd

Sociale klasse

Maatschappelijke ladder

Status

Slide 4 - Sleepvraag

Een maatschappij waarbij je in een bepaalde kaste (sociale klasse) wordt geboren en waar je niet meer uitkomt.

Het stijgen van de ene naar de andere klasse.

Het ervoor zorgen dat je door middel van een opleiding hogerop komt in de samenleving.

Het benadrukken of overdrijven van verschillen tussen mensen in de maatschappij door de overheid, organisaties en alle mensen.

Het stijgen en dalen op de maatschappelijke ladder.

Kastenmaatschappij

Sociale mobiliteit

Positieverwerving

Positietoewijzing

Verticale sociale mobiliteit

Slide 5 - Sleepvraag

Als de lonen stijgen, gaan de uitkeringen ook omhoog.

Het ervoor zorgen dat je door middel van een opleiding hogerop komt in de samenleving.

Als de lonen stijgen, hoeven de uitkeringen niet mee omhoog te gaan.

Het stijgen en dalen op de maatschappelijke ladder.

koppeling van lonen en uitkeringen

Positieverwerving

Ontkoppeling van lonen en uitkeringen

Verticale sociale mobiliteit

Slide 6 - Sleepvraag

Rijke landen in de Europa, Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland.

Landen in Oost-Europa en de ontwikkelde communistische landen in Oost-Azië.

Armste landen die vooral op het zuidelijk halfrond liggen.

Gezinnen die generaties lang in een niet te doorbreken cirkel van grote armoede en achterstand gevangen zitten.

Plannen die per wijk opgesteld worden in overleg met bewoners, lokale organisaties en instellingen over te behalen resultaten.

Eerste wereld

Tweede wereld

Derde wereld

Kansarmen

Chartes

Slide 7 - Sleepvraag

Plannen die per wijk opgesteld worden in overleg met bewoners, lokale organisaties en instellingen over te behalen resultaten.

Belangen die voor jou als individu gelden.

Belangen die voor iedereen gelden.

Groepen die langs allerlei wegen druk proberen uit te oefenen op mensen van wie ze wat gedaan willen krijgen.

Charters

Individuele belangen

Collectieve belangen

Pressiegroepen

Slide 8 - Sleepvraag

Groepen burgers die zich een bepaalde tijd inzetten voor een in (hun ogen) goede zaak.

Belangen die voor jou als individu gelden.

Belangen die voor iedereen gelden.

Groepen die langs allerlei wegen druk proberen uit te oefenen op mensen van wie ze wat gedaan willen krijgen.

Actiegroepen

Individuele belangen

Collectieve belangen

Pressiegroepen

Slide 9 - Sleepvraag

Organisatie die de belangen van bepaalde groepen mensen vertegenwoordigt en behartigt.

Werkgevers- en werknemersorganisaties.

Belangenorganisatie van werknemers in een bedrijfstak of met een bepaald beroep.

Organisatie die het beleid van de aangesloten vakbonden in samenhang brengt.

Collectieve arbeidsovereenkomst; afspraken tussen werkgevers en werknemers over hoe de arbeid wordt verricht.

Algemeen verbindende verklaring (overheidsregel die bepaalt dat een cao geldt voor alle werknemers in de bedrijfstak).

Belangenorganisatie

Sociale partners

Vakbond

Vakcentrale

Cao

AVV

Slide 10 - Sleepvraag

Korte werkonderbrekingen om de werkgevers onder druk te zetten.

Werk heel nauwkeurig uitvoeren, waardoor de productie lager wordt.

Bedrijf bezetten, waardoor de eigenaar er niet bij kan.

Stilleggen van het werk voor een langere termijn.

Contact leggen met personen die invloed kunnen uitoefenen op bepaalde zaken.

Prikacties

Stiptheidsacties

Bedrijfsbezetting

Staking

Lobbyen

Slide 11 - Sleepvraag

Tegengestelde partijen praten veel met elkaar om tot een oplossing te komen bij een meningsverschil.

Overleg tussen werkgevers en werknemers.

Stichting van de Arbeid.

Sociaal Economische Raad (overleg tussen de regering, werkgevers en werknemers).

Poldermodel

Stichting van de arbeid

STAR

SER

Slide 12 - Sleepvraag

De overheid beschermde de mensen tegen de meest noodzakelijke gevaren (bijv. oorlog).

Een staat waarin de mensen geholpen worden van geboorte tot de dood.

De overheid neemt een aantal zaken voor zijn rekening in de samenleving, maar de mensen moeten ook zelf wat doen.

Een maatschappij waarin zo veel mogelijk mensen mee moeten doen in de samenleving en de overheid voor een sociaal vangnet zorgt.

Nachtwakerstaat

Verzorgingsstaat

Zorgzame samenleving

Participatiestaat

Slide 13 - Sleepvraag

Antwoorden - begrippen - 14.1 van nachtwakerstaat naar participatiestaat

1 Mensen moeten zelf verantwoordelijkheid (en initiatieven) nemen en waar dit niet lukt moet de overheid bijspringen.

Slide 14 - Tekstslide

Een manier van aankijken tegen de maatschappij en hoe de maatschappij zou moeten zijn.

Partij van de Arbeid.

Socialistische Partij.

Politieke hoofdstromingen

Socialisme

PvdA