Les 19 - H3 Lezen- Verbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

Korte herhaling Lezen H1 + H2 (5min)

Uitleg H3 Lezen- Verbanden en signaalwoorden (10min)

Aan de slag! (25min)

Lezen (pizzamaffia) (20min)

Huiswerk

De hoofdgedachte

De hoofdgedachte is een heel korte samenvatting in één zin. Het is het belangrijkste wat de schrijver wil vertellen. 

• De hoofdgedachte = het onderwerp + dat wat daarover verteld wordt.  

• Om de hoofdgedachte te formuleren moet je dus eerst het onderwerp bepalen. 

• Het onderwerp = waar de tekst over gaat. Dat kun je vaak met één of enkele woorden zeggen.

Dus het onderwerp van een tekst is waar de tekst over gaat en de hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver van die tekst de lezer duidelijk probeert te maken.

Waar vind je de hoofdgedachte?

• Meestal in de eerste alinea of in het slot van een tekst. 
  

• De hoofdgedachte hoeft niet letterlijk in de tekst te staan. 
  

DOEL van een tekst

- De schrijver wil bij de lezer iets bereiken, daarom heeft een tekst een DOEL

Welke doelen weet je nog?

Publiek 

Een schrijver moet met zijn publiek rekening houden, als hij zijn tekstdoel wil bereiken. 

Publiek

(Lezers)publiek = een bepaalde groep mensen die de schrijver wilt bereiken: kinderen; jongeren; ouderen; sportliefhebbers etc.

(Kijk naar: onderwerp, bron, lay-out en taalgebruik!)  Waarom?

           Tekst en publiek

Je kunt zien voor welk publiek iets geschreven is aan:

 - Het onderwerp (waar gaat de tekst over?)

 - Het taalgebruik (formeel, informeel)

 - De bron (waar komt de inhoud vandaan/ wie heeft het geschreven?)

- De lay-out

 H3 Lezen- Verbanden en signaalwoorden blz.64

Na deze les 

kan je opsommingen, tegenstellingen en voorbeelden aan de hand van signaalwoorden in een tekst herkennen

Verbanden en signaalwoorden

In teksten hebben zinnen en alinea's met elkaar te maken. Ze houden dus verband met elkaar. 

Een signaalwoord is een woord waaraan je kunt zien met welk tekstverband je te maken hebt. Signaalwoorden helpen je de tekst beter te begrijpen.

Er zijn verschillende tekstverbanden. We bespreken er vandaag drie.

nieuwnederlands.digitaal.noordhoff.nl

Tekstverbanden met aantal signaalwoorden 

• Tegenstelling:     in tegenstelling tot, maar, echter, hoewel, daarentegen,..
  
• Voorbeeld:           denk aan, zo, zoals, bijvoorbeeld, neem nou, ..
• Opsomming:       ten eerste, ten tweede, ook , en, opsommingstekens, ...

Wat hoort bij tekstverbanden?

1. Verwijswoorden.
2. Signaalwoorden.
3. Inhoudswoorden.
4. Antwoord A, B en C.

Naar school neem ik meerdere dingen mee, zoals: schoolpas, pennen en schriften.

Zoals is het signaalwoord voor .......

1. Opsomming
2. Voorbeeld
3. Tegenstelling

Toen ik op school kwam was ik nog blij, maar een uur later was ik al weer chagrijnig

Maar is het signaalwoord voor ....

1. Opsomming
2. Tegenstelling
4. Voorbeeld

Ik heb een rustig dagje morgen. Eerst ga ik lekker uitslapen, daarna lekker ontbijten en tenslotte ga ik met de hond wandelen.
Eerst is het signaalwoord voor ......

1. Tegenstelling
2. Voorbeeld
3. Opsomming

Hoewel er geen kledingvoorschriften zijn op school, is het verboden om in de les een petje te dragen.

1. tekstverband: voorbeeld
2. tekstverband: tegenstelling
3. tekstverband: opsomming

Aan de slag!

H3- Lezen tekstverbanden en signaalwoorden vanaf blz. 64

Lezen: de theorie

Maken: opdracht 4

Huiswerk

Maak een samenvatting van de leerstof Lezen H1 t/m H3

Signaalwoorden helpen de lezer........

1. om de tekst leuker te maken
2. om te weten welk tekstverband het is
3. signaalwoorden hebben geen functie

Deze stageplek is bedoeld voor
VMBO -BB, VMBO - Kader , VMBO - GL en tenslotte VMBO -TL

1. tegenstelling
2. voorbeeld
3. opsomming

Met je baas kun je duidelijke afspraken maken. Denk aan de werktijden en het salaris

1. tegenstelling
2. voorbeeld
3. opsomming

Ik heb erg hard mijn best gedaan om het huiswerk af te krijgen, maar toch is het me niet gelukt

1. tegenstelling
2. opsomming
3. voorbeeld