§4.2 Zien en horen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

 §4.2 Zien en horen

Wat is de adequate prikkel voor elk zintuig?

Geluid

Smaak

Licht

Geur

Vink aan wat geen zintuig is.

1. Horen
2. Zien
3. Voelen
4. Praten

Leerdoelen §4.2

• Je kunt de onderdelen van het oog benoemen.
  
• Je kunt de werking van het oog uitleggen.
  
• Je kunt het begrip accomoderen toepassen.
  
• Je kunt de onderdelen van het oor benoemen. 
  
• Je kunt uitleggen hoe gehoorbeschadigingen ontstaan. 
  
• Je kunt uitleggen wat het evenwichtsorgaan is.
  

Zet de woorden in de juiste volgorde.

Het licht dat je oog binnenkomt gaat langs:

-->

-->

-->

-->

glasachtig lichaam

hoornvlies

lens

pupil

netvlies

Bescherming ogen

Wenkbrauwen

Oogleden met wimpers

Traanklieren en traanbuisjes

Zien

In je ogen zitten lichtzintuigen: staafjes en kegeltjes.

Met staafjes zie je zwart, wit en grijs

Met de kegeltjes zie je kleur

Kegeltjes werken het beste overdag

De meeste kegeltjes kan je vinden in je gele vlek

Accomoderen

Het boller of platter maken van de ooglens om scherp te kunnen zien.

Bril

Iemand die verziend is kan dichtbij niet scherp zien. Zijn oogbol is te kort. Hij heeft een bolle (+) lens nodig in een bril

Iemand die bijziend is kan ver weg niet scherp zien. Zijn oogbol is te lang. Hij heeft een holle (-) lens nodig.

Bekijk de volgende animatie

https://www.bioplek.org/animaties/oog/oogonderbouwx.html

Het netvlies van een oog zit

1. aan de voorkant van het oog
2. in het midden van het oog
3. aan de binnenkant aan de achterkant van het oog
4. loopt van het oog naar de hersenen

Wat is accommoderen?

1. Regelen van de hoeveelheid licht dat in het oog mag komen.
2. Scherpstellen van het oog door de bolling van de ooglens te veranderen.
3. Scherpstellen van het oog door de iris te vergroten of te verkleinen.

Het gekleurde deel van je oog heet:

1. Pupil
2. Iris
3. Oogkas
4. Oogwit

Wat is de pupil?

1. Een zwart deel in je oog
2. Een opening in je iris
3. een opening in je hoornvlies
4. een opening in je lens

Wat is geluid?

1. Geluid is een trilling.
2. Geluid is energie.
3. Geluid is een kracht.
4. Geluid is een deeltje.

De verschillende onderdelen van het oor

Onderdeel en functie

1. Oorschelp: geluid opvangen

2. Trommelvlies: meetrillen en doorgeven

3. Gehoorbeentjes: trilling versterken

4. Slakkenhuis: impulsen maken

5. Gehoorzenuw: impulsen doorgeven aan hersenen

6. Buis van Eustachius: druk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk houden 

Welke drie grote delen kunnen we in het oor onderscheiden? 

Buitenoor

Binnenoor

Middenoor

Na de oorschelp komt de ....

1. stijgbeugel
2. slakkenhuis
3. trommelvlies
4. gehoorgang

Wat is de functie van het middenoor?

1. Het omzetten van prikkel naar impuls
2. Het impuls doorsturen naar de hersenen
3. De trilling versterken
4. Het geluid opvangen uit de lucht

Wanneer hoor je het geluid?

1. Wanneer de trilling je trommelvlies is gepasseerd
2. Wanneer de hamer de stijgbeugel laat bewegen
3. Wanneer je slakkenhuis het impuls verstuurt
4. Wanneer het impuls in de hersenen is aangekomen

Gehoorzenuw

slakkenhuis

gehoorbeentjes

evenwichts orgaan

trommelvlies

buis van Eustachius

oorschelp

gehoorgang

Welke functie hoort bij welk onderdeel van het oor?

Oorsmeerkliertjes

Buis van Eustachius

Gehoorzenuw

Trommelvlies

Slakkenhuis

Zet geluidstrillingen om in impulsen (= elektrisch signaal)

Vervoert impulsen naar de hersenen

Geeft geluidstrillingen door aan gehoorbeentjes

Houden het trommelvlies soepel

Regelt de luchtdruk in de trommelholte

Evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat je weet wat boven, onder, links en rechts is.

Als je misselijk wordt in de auto, komt dat doordat je evenwichtsorgaan in de war is. Waar zit je evenwichtsorgaan?

1. je hersenen
2. je oren
3. je keel

Waaruit bestaat het evenwichtsorgaan?

1. Drie cirkelvormige kanalen met een balletje
2. Drie met vocht gevulde cirkelvormige kanalen
3. Het slakkenhuis
4. vloeistof in een soort vaasjes

Wat nemen kanalen van het evenwichtsorgaan waar?

1. bewegingen van het hoofd
2. bewegingen van het trommelvlies
3. bewegingen van het oor
4. bewegingen van de spieren

Aan de slag

§4.2!