S.O. Paragraaf 4.3 en 4.4.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Let op:

Door... 

Op de bron te klikken wordt deze vergroot!

Paragraaf 4.3: De machtige kerk!

Deze toets gaat over het tijdvak 'Steden & Staten'.

Van wanneer tot wanneer duurt dit tijdvak?

1. Van 500 tot 1500
2. Van 1000 tot 1500
3. Van 500 tot 1000
4. Van 1500 tot 1600

Sleep de begrippen aan de rechterkant naar de juist omschrijving aan de linkerkant! 

Hulp aan zwakkeren. 

Persoon die kwaad aanricht met toverij en hulp van de duivel.

Wat mensen belangrijk vinden.

Wat mensen normaal vinden.

waarde

liefdadigheid

norm

heks

Lees de bron.

Bij welke zin past de bron het beste?

1. Er ontstond meer antisemitisme.
2. Gelovigen konden ook hulp vragen van heiligen.
3. Mensen waren erg bezig met het hiernamaals.
4. Wie verdacht werd van ketterse ideeën, werd gearresteerd.

De ...1... wilde met een groot ...2... de moslims verslaan. Soldaten, ...3... en gewone mensen konden deelnemen aan de ...4... . Het was een lange ...5...  en niet zonder gevaar. Maar je hele ...6... hoefde je geen ...7... meer te betalen. Je kreeg w..8... en e..9... en kwam zeker in de ...10... als je ...11... ging.

Vul de juiste woorden in op de gaten.

belasting

dood

edelen

eten

hemel

kruistocht

leger

leven

paus

reis

wapens

De kerk was erg machtig in de tijd van steden en staten.

Geef hier een verklaring voor.

Lees de vier zinnen.

Kies de twee juiste zinnen.

1. A en D
2. B en D
3. B en C
4. A en C

Bekijk de bron:

Een afbeelding van het vagevuur uit een middeleeuws gebedenboek. Hoe keken de mensen in de middeleeuwen aan tegen het leven na de dood?

1. Mensen die iets afschuwelijks gedaan hadden, zoals een moord, kwamen na hun dood in het vagevuur terecht.
2. De meeste gelovigen gingen na hun dood meteen naar de hel en hoefden dus niet eerst naar het vagevuur.
3. De meeste gelovigen gingen na hun dood meteen naar de hemel en hoefden dus niet eerst naar het vagevuur.
4. Geen van de genoemde zinnen is juist

Bekijk de bron.
Welke heilige stad zie je in de bron?

(typefouten worden niet meegerekend)

Over welk feit gaat de afbeelding?

1. De kruisvaarders veroveren Jeruzalem op de moslims.
2. De kruisvaarders worden door de Arabieren verdreven uit Jeruzalem.
3. De paus roept christenen op tot een kruistocht om Jeruzalem te heroveren.
4. Turkse moslims veroveren grote delen van het Oost-Romeinse rijk.

Welk geloof hadden alle mensen in de middeleeuwen in West-Europa?

1. Protestant (Christendom)
2. Islam
3. Jodendom
4. Katholiek (christendom)

Vier uitspraken: Welke zijn juist en onjuist?

1 De middeleeuwse mensen waren gelovig en erg bezig met het leven na de dood.
2 Volgens de kerk zou bijna iedereen na zijn dood voorgoed in de hel terecht komen.
3 Kerken waren kleine, sombere gebouwen, waaraan weinig geld werd besteed.
4 Joden en ketters werden door de kerk gewantrouwd en vaak wreed vervolgd.

1. 1= juist, 2= onjuist, 3= onjuist, 4- juist
2. 1= onjuist, 2= onjuist, 3= onjuist, 4- juist
3. 1= juist, 2= juist, 3= onjuist, 4- juist
4. 1= juist, 2= onjuist, 3= juist, 4- juist

Wat heeft Europa dankzij de kruistochten leren kennen?

1. Nieuwe producten, zoals suiker, katoen en papier
2. Ontstaan van fabrieken het rekenen met Romeinse cijfers
3. Ontstaan van steden het rekenen met Romeinse cijfer
4. Nieuwe producten, zoals suiker, katoen en marmer.

Gebruik de bron.
Stel, je wilt meer weten over antisemitisme in de tijd van steden en staten. Is de bron dan een betrouwbare bron?
Kies het juiste antwoord.

1. Ja, want de bron gaat over joden die rond 1300 leefden.
2. Ja, want de bron gaat over regels tegen de joden.
3. Nee, want de bron gaat niet over een pogrom.
4. Nee, want het begrip antisemitisme komt niet in de bron voor.

Vergelijk Sint-Nicolaas van de bron met Sinterklaas van het Nederlandse sinterklaasfeest.

Noteer een verschil.

Einde

Paragraaf 4.3: De machtige kerk!

Paragraaf 4.4: De macht van vorsten

Sleep de begrippen aan de rechterkant naar de juist omschrijving aan de linkerkant.

 Burgers

Huishouding en bedienden van een vorst

 Je mening mogen geven als een besluit wordt genomen

Volks

vertegenwoordiging

 Parlement

Inspraak

Hofhouding

Derde stand

Waarom werd de adellijke heer van de steden vaak gedwongen om stadsrechten te geven?

1. Het waren vooral de steden die voor zijn inkomsten (belasting) moesten zorgen.
2. Het waren vooral de steden die voor zijn bescherming (leger) moesten zorgen.
3. Het waren vooral de steden die hem steunden in zijn machtsstrijd tegen de koning.
4. Het waren vooral de steden die mensen leverden die konden lezen en schrijven. Die had adellijke heer nodig voor het opstellen van wetten en regels.

Wat is geen kenmerk van staatsvorming en centralisatie?

1. Centraal bestuur vanuit hoofdstad
2. Meer macht voor de vorst
3. Meer macht voor de vorst
4. Meer macht voor de burgers

Lees onderstaande vier uitspraken:

1. De derde stand heette in Frankrijk het parlement.
2. De drie standen waren adel, monniken en burgers.
3. Het parlement was de vergadering van de drie standen in Engeland.
4. Tegenwoordig betekent het begrip parlement volksvertegenwoordiging.

Welke twee uitspraken zijn juist?

1. 3 en 4
2. 1 en 3
3. 1 en 4
4. 2 en 3

In het tijdvak 'Steden en Staten' heette de burgerij ook wel...

1. De eerste stand
2. De tweede stand
3. De derde stand
4. De vierde stand

In de Staten - Generaal ...

1. Overlegde Filips de Goede met vertegenwoordigers van de gewesten over belastingen.
2. Regelde Filips de Goede de rechtspraak voor alle Nederlanden.
3. Benoemde Filips de Goede hoge geestelijken tot bisschop.
4. Gaf Filips de Goede stadsrechten aan handelsplaatsen.

Welke uitspraak over de derde stand is juist?

1. De derde stand bestaat eerst uit burgers, daarna ook boeren
2. De derde stand bestaat eerst uit boeren, daarna ook burgers
3. De derde stand bestaat voor het meest uit burgers
4. De derde stand heeft het minste leden van alle standen

Lees onderstaande drie zinnen. Kies steeds het juiste woord:

In het tijdvak 'Steden & Staten':

1. kreeg de Duitse vorst zijn leenmannen meer / minder onder controle.
2. kreeg de Franse vorst zijn leenmannen meer / minder onder controle.
3. kreeg de Engelse vorst zijn leenmannen meer / minder onder controle.
4. kreeg de Bourgondische hertog meer / minder gewesten onder zijn heerschappij.

1. 1. minder, 2. meer, 3. meer, 4. meer
2. 1. meer, 2. meer, 3. meer, 4. meer
3. 1. minder, 2. minder, 3. meer, 4. meer
4. 1. minder, 2. meer, 3. minder, 4. minder

Bestudeer de bron.


Welk antwoord past het beste bij de bron?

1. de opkomst van handel en het ontstaan van steden
2. de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
3. het begin van staatsvorming en centralisatie
4. de strijd tussen kerk en staat

Lees de bron.

Bij welke zin is sprake van een verandering?

1. De Franse benaming états leeft tot op de dag van vandaag voort in de namen van de Nederlandse staatsinstellingen.
2. Elk gewest kreeg destijds zijn eigen Staten.
3. Vooral als hij om financiële middelen verlegen was, riep hij vertegenwoordigers van zijn onderdanen samen.
4. In geen van de genoemde zinnen is sprake van een verandering.

Deze opdracht gaat erover dat het proces van staatsvorming ook wel eens mislukte.

Welk rijk werd in de middeleeuwen geen centraal geleide staat, maar bleef nog eeuwenlang sterk verdeeld?

1. Het Bourgondische Rijk
2. Het Duitse Rijk
3. Het Franse Rijk
4. Het Habsburgse Rijk

Einde

Paragraaf 4.4: De macht van vorsten