Muziekgeschiedenis: de voorlopers van de Popmuziek

• Muziek
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Popmuziek

Pick a bale of cotton

Luister naar het fragment en bepaal de:

1 artiest.

2 de stijl.

fragment 1

fragment 2

fragment 3

fragment 4

fragment 5

fragment 6

Wat is popmuziek?

1.  Eigentijdse muziek die eenvoudig toegankelijk is en gewaardeerd wordt door het grote publiek.
2. De populariteit van de muziek is belangrijker dan de inhoudelijke muzikale eigenschappen.
3. Vaak heeft het beluisteren van deze muziek een recreatief doeleinde 

De voorlopers van popmuziek

Begin van de moderne popmuziek is ontstaan in Amerika aan het begin van de 20ste eeuw. Er zijn 3 grote lijnen te zien

1. Zwarte muziek
2. Witte muziek
3. Spirituele muziek

zwarte muziek: worksongs

Uitgevoerd/gecomponeerd door slaven die werken op:

• Plantages
• Mijnen
• Spoorwegen

Kenmerken van worksongs

1. wordt gezongen door slaven tijdens het werk
2. verminderd de verveling tijdens herhalende werkzaamheden.
3. continue ritme verbetert de werkzaamheden .
4. Geen gebruik van instrumenten.
5. Call and Response
6. Alleen zang

kenmerken  Spirituals

• Voor zowel blanken als donkere mensen  
• Christelijke gemeenschap eerde God
• Bracht hoop
• Soms Call en Response
• vooral eenstemmig: unisono
• Langzaam tempo 

Witte muziek

voorlopers van de huidige popmuziek.

Europese voorlopers: Folk

Kenmerken Folkmuziek

• Door Europeanen meegenomen 
• Gebruik van traditionele muziekinstrumenten: tin-whistle, banjo, accoreon etc.
• Tekst is gericht op tradities en ervaringen
• Men wordt verwacht mee te doen en niet alleen luisteren.
• Verbind mensen uit een bepaalde regio en sociale klasse
• vermaak.

welke muziekstijl hoor je hier

1. worksong
2. spiritual
3. folk

welke muziekstijl hoor je hier?

1. spiritual
2. worksong
3. folk

welke muziekstijl hoor je hier?

1. folk
2. worksong
3. spiritual

welke muziekstijl hoor je hier?

1. worksong
2. spiritual
3. folksong

Blues

ontstaan tussen 1860-1900.

oorsprong in de muziek van de slaven in het zuiden van de verenigde staten.

countryblues

1. melancholisch van toon
2. I'm feeling blue terneergeslagen
3. zingen over liefde, slechte omstandigheden, het zware werk 
4. en zongen met rauwe ongescholde stem soms met begeleiding van gitaar of piano

cityblues

1. meer stedelijk geluid.
2. gebruik van electisch versterkte instrumenten en drumstel vanaf de jaren 30.
3. teksten zijn agressiever vol protest tegen discriminatie
4. electric blues genoemd
5. meer up-tempo

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

bluesschema

1. Bestaat uit 12 maten in een 4/4 maatsoort.
2. Gebruik van 3 verschillende akkoorden die een vaste plaats hebben
3. De tekst bestaat uit drie regels  A - A' - B vorm
4. Gebruik van de "blue"noot  7de noot van de toonladder wordt verlaagd

C    C    C    C            1   1   1   1       A           

F     F    C    C            4  4   1   1       A'

G    F    C    C             5  4   1   1      B

kenmerken country and western

1.  Ontstaan op het platteland  in het zuiden van de verenigde staten.
2. samensmelting van Europese stijlen
3. Meestal een zangstem.
4. Begeleid door een eenvoudige instrumenten als:
5. akoestisch gitaar , steelgitaar, viool, banjo   
6. Liedjes hebben een verhaal
7. vaak dansbaar                         

bekende artisten zijn: 

 Dolly Parton,  John Denver en Garth Brooks

Kenmerken Gospel

• Vanuit de zwarte cultuur werd er meer ritme ingebracht
• meer syncopen
• Er wordt in koor verband gezongen
• soms met solist
• Vaak Call and Response
• Meerstemmigheid. 
• Ook solo uitvoeringen

Kenmerken Ragtime

• betekend "verscheurde" tijd.
• De melodie: geeft accenten juist net na de tel: syncope 
• swingend.
• Bas wordt heel strak op de tel gespeeld (marsachtig)
• Een muziekvorm waar zwarte en witte muziek bij elkaar komen.
• oorspronkelijk voor piano 

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

jazz

Ontstaan van Jazz

• Jazz ontstond in New Orleans begin van de      jaren 20. 
• gemaakt door Afro-Amerikanen.
• Een mengeling van Ragtime, Blues   Spirituals en klassieke muziek.

Jazz

Muzikanten mixen al de invloeden tot de jazz, een nieuw soort dansmuziek. Het allerbelangrijkste voor de jazz is de

1.  improvisatie. 
2. Veel gebruikte instrumenten zijn: 

• blazers,
• slagwerk 
• zang 
• Later komen daar gitaren en een piano bij. 

Jazzstijlen rond 1920-1940

New Orleans Jazz

Boogiewoogie

Chicago Jazz

Swing

New Orleans Jazz

• zwarte muziek
• Collectieve improvisaties: door elkaar heen improviseren

        Klinkt wat chaotisch, vrij, melodieën klinken door elkaar

• gebruik van syncopische ritmes.
• Instrumenten veel blazers klarinet, trompet, trombone, 
• ritmesectie: drums, banjo, en akoestische bas.

kenmerken: Boogiewoogie

• Wordt voornamelijk op de piano gespeeld
• Linkerhand speelt een strak ritme.
• Rechterhand speelt verschillende improvisaties. 
• gebruik van syncope.

Kenmerken Chigago Jazz

• verschuiving naar de stad: Chigago

       opnamestudio en platenindustrie

• Is meer gestructureerd, muzikanten improviseren na elkaar
• scat vocals: improviseren met de stem met klanken zonder betekenis.

Dixieland Jazz

• Blanke muzikanten
• collectieve improvisatie.
• gespeeld in een 4/4 maatsoort
• Vermakelijke dansmuziek
• instrumenten ( zie Chicago Jazz): veel blazers klarinet, trompet, trombone,
• ritmesectie: drums, banjo, en akoestische bas. plus tuba of sousafoon

kenmerken SWING

•  De dansmuziek binnen de Jazz. door lichte manier van spelen en       accenten in het ritme ( Jaren 30)
•  duidelijke structuur met bandleider
• bigbands: grote jazz orkesten (3 blazers sectie: trompet , trombone , saxofoon en hoorn, ritmesectie: drums, bas, gitaar, piano
•  call and response (tussen 2 secties)

Jazz na de wo2

Bebop Jazz

Cool jazz

Fusion.

kenmerken Bebop Jazz

• Na de wo 2 , jaren 40
• terugkeer kleine bezetting
• super snel tempo
• snelle akkoordwisselingen, improvisaties
• virtuoos; moeilijke akkoordwisselingen/melodieën.
• vaak blazers
• niet meer dansbaar

kenmerken Cool jazz

• de klank van het instrument staat centraal
• vanaf jaren 50
• langzaam tempo
• kleine bezetting
• soms veel herhalende motieven
• ontspannen sfeer is belangrijk
• lange solo's

Kenmerken: Fusion Jazz

• Ontstaan eind jaren 60
• Verweven met elementen uit de Rock muziek: improvisatie uit de jazz en ritme en instrumenten uit de rock. 

vanuit Gospel ontstaat  Soul

kenmerken:

• Het gaat om de betekenis van de tekst
• Boodschap van de muzikant staat centraal
• Zanger gebruikt uithalen en Ad libs = versierde, gezongen melodieën.
• Soms achtergrond koor

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Kenmerken Rhythem & Blues 

• Gespeeld door jongere donkere mensen.
• Dans-en amusementsmuziek in goedkope bars
•  In 4/4 maatsoort
• Backbeat (accent op de 2de en 4de tel)
• Hoger tempo 
• Instrumenten: zang, Mondharmonica, elektrisch gitaar, piano of elektrisch orgel, basgitaar  en drums

Rock

.

Rock'n Roll 

Merseybeat

Hardrock 

Progressieve Rock

punk muziek

Kenmerken:  Rock' n Roll (Jaren 50.)

• Als eerst door Afro-amerikaanse artiesten gespeeld en opgenomen.
• Muziek klinkt rauw 
• Grote rol voor het drumstel die een vaste beat speelde.
• tekst over liefde en seks.
• Elektronische instrumenten werden steeds belangrijker door de harde drums.  
• Een zanger centraal 

artiesten Rock & Roll-blank

• Bill Haley 

• Elvis Presley

Kenmerken: Merseybeat (Jaren 60)

• Ontstaan in Engeland
•  De band centraal
• Niet alleen Rock en Roll maar ook blues, soul
• Vol band geluid
• samenzang tussen diverse bandleden.
• teksten worden serieuzer: politiek getint/Maatschappijkritisch

bezetting van een rockband

Vaste bandbezetting:

• lead gitaar voor de melodieën
• Rhythm gitaar voor akkoorden en begeleiding
• basgitaar voor lage tonen
• drums voor ritme   

Uitbreiding:

Zang   Backing-vocals   Strijkers   Piano    Blazers  

 Ander slagwerk                                                                                                               

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Kenmerken Hardrock

• Gebruik van distortion 
• Nadruk op Electrische Gitaar/ veel solo's
• Gaat vaak over seks en drugs, maatschappelijke protesten
• Vaak gezongen door hoge mannenstemmen

Kenmerken Progressieve Rock

• Gitaar verdringt soms de zang. 
• Nummers duren steeds langer (soms 10 minuten)
• langere gitaar solo's
• teksten zijn vaak ingewikkeld en gaan over scienfiction, geschiedenis, oorlog.
• Geen overzichtelijk vormschema
• conceptalbum: meerdere nummers vormen één verhaal

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

Kenmerken Punk

• Meest ongecontroleerde vorm van Rock
• Harde snelle drumritmes
• schreeuwerige zang
• agressieve teksten, afzetten tegen de gevestigde orde
• veel bas, eenvoudig ritme, 3 akkoorden
• gescheurde broeken, piercings, opvallende kleuren geverfd haar.