Les 10

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les 10

Botten, opbouw en indeling

planning

nabespreken
leerdoelen
theorie

opdracht

huiswerk

Nabespreken

Zijn er vragen over de vorige les?

Zijn er vragen over het huiswerk? 

Andere belangrijke vragen? 

Theorie

• Anatomie en fysiologie: 

Module 13 Stevigheid en beweging

Hoofdstuk 1 Skelet: 1.1 Functies van het skelet en 1.2 Botten, vanaf blz. 391 t/m 395

Je skelet heeft 6 functies. Welke ken je al?

Ondersteuning. De botten bieden steun aan het hele lichaam.

Aanhechting. Het skelet vormt de aanhechtingsplaats voor de spieren.

Beweging. Botten kunnen ten opzichte van elkaar bewegen. Dat is mogelijk doordat ze via – meer of minder – beweeglijke gewrichten met elkaar verbonden zijn. De botten worden door de samentrekkingen van de spieren bewogen.

Bescherming. Met name de botten van de lichaamsas beschermen kwetsbare inwendige organen.

Vorming van bloedcellen. Bloedcellen worden in het rode beenmerg gevormd. Rood beenmerg zit in de inwendige holten van veel botten.

Opslag. Het skelet is een reservoir van mineralen, met name van calcium (kalk) en fosfaat.

Botten

Het skelet bestaat uit meer dan 200 botten. Ze kunnen erg verschillen in afmeting en vorm, maar ze hebben een aantal gemeenschappelijk bouwkenmerken.

Welke gemeenschappelijk bouwkenmerken zijn er? 

botvlies;

compact botweefsel;

sponsachtig botweefsel

Botvlies

Alle botten zijn bedekt met het botvlies (periost). Het is een taai vlies van straf bindweefsel. Het botvlies voorziet het bot van bloed door middel van aanvoerende en afvoerende bloedvaten.

Periost bevat veel zenuwen. 

Sponsachtig botweefsel

Elk bot bestaat voor een deel uit sponsachtig botweefsel (substantia spongiosa). Dit type wordt zo genoemd vanwege het sponsachtige uiterlijk. In sponsachtig botweefsels is botweefsel gestructureerd tot een netwerk van beenbalkjes. De beenbalkjes worden van elkaar gescheiden door holten. In de holten zit rood beenmerg. Het rode beenmerg is een belangrijk weefsel, omdat daarin continu nieuwe bloedcellen gevormd worden.

Botweefsel

Het is rijk doorbloed en heeft een hoge stofwisseling. Botweefsel vertoont bovendien een constante cyclus van afbraak en opbouw. Hierdoor wordt de specifieke botstructuur onderhouden, hersteld of versterkt.

Soorten beenderen

pijpbeenderen;

platte beenderen;

korte beenderen;

onregelmatige beenderen.

Opdracht

Bedenk van iedere soort been een voorbeeld en schrijf erbij wat er bijzonder aan is (functie) 

pijpbeenderen;

platte beenderen;

korte beenderen;

onregelmatige beenderen.

Huiswerk

Les 11 voorbereiden

Details staan in de SHL