Op zoek naar voedsel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Introductie

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de eerste mensen leefden.

Op zoek naar voedsel

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo

Wat weet je eigenlijk
van de steentijd?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke manier de eerste mensen leefden.

Elk tijdvak heeft een beeldmerk. Elk beeldmerk heeft twee plaatjes.

Kun je zien wat ze betekenen?

Tijd van Jagers en Boeren

Steentijd

Prehistorie

Video

Klokhuis: Hoe is de eerste mens ontstaan?

01:22

De eerste mensachtigen woonden in Afrika.
Waarom juist in dit deel van de wereld?

01:58

De naam homo sapiens betekent 'wijze mens'.
Waarom is deze naam goed gekozen?

02:43

Homo sapiens verlaat Afrika,
terwijl het klimaat toch beter wordt.
Waarom zouden ze dan tóch ergens anders naartoe gaan?

04:03

Wat is juist?

1. De Cro-magnonmens is een homo sapiens
2. De Neanderthaler is een homo sapiens

05:29

Homo sapiens en Neanderthaler hebben
samen kinderen gekregen.
De moderne mens heeft daardoor een
paar dingen van de Neanderthaler meegekregen.
Welke denk je dat het is?

1. Sommige mensen hebben heel veel lichaamshaar.
2. Sommige mensen hebben geen kin.
3. Sommige mensen hebben rood haar.
4. Sommige mensen kunnen goed jagen.

De eerste mensen

• Homo betekent mens
• Homo habilis: 'handige mens' (2,1 - 1,5 miljoen jaar geleden)
• Homo erectus: 'rechtopgaande mens' (1,9 miljoen - 140.000 jaar geleden)
• Homo sapiens: 'wijze mens' (200.000 jaar geleden tot nu)
• 
  

• Homo neanderthalensis: 'Neanderthaler' (275.000 - 20.000 jaar geleden) 
  

Australopithecus

Homo habilis

Homo erectus

Homo neanderthalensis

Homo sapiens

15.000 v. Chr.

Wacht even! Hoe lang is dat eigenlijk geleden: 15.000 v. Chr.?

1. ongeveer 15.000 jaar
2. ongeveer 10.000 jaar
3. ongeveer 17.000 jaar
4. ongeveer 20.000 jaar

15.000 v. Chr.

• Laatste stuk van de laatste IJstijd

• Nederland was voor een groot deel toendra: gras, mos en lage struiken

• Wilde dieren: mammoeten, wolven, paarden en rendieren

• Er woonden ongeveer 1000 mensen in Nederland

Jager-verzamelaars

• Leven van de natuur

• Mannen: jagen (ook: vissen)

• Vrouwen: verzamelen van bessen, noten enz.

Jager-verzamelaars

• Leven in kleine groepen (ongeveer 30-50 mensen)

• Geen vaste woonplaats: nomaden

• Trekken achter hun eten aan
  
• Eenvoudige woningen: hutten/grotten

• Weinig bezittingen

Weinig bezittingen...
maar wat bepaalde dan jouw aanzien in de stam?

Waarom zouden er rotstekingen
in grotten zijn gemaakt?

Ötzi als ijsmummie

Reconstructie van Ötzi

Video

Histoclips:

Ötzi de ijsmummie

00:04-00:14

Begrippen uit deze les

• steentijd
• prehistorie
• jager-verzamelaars
• ijstijd
• aanzien

Personen uit deze les

• Ötzi

Jaartallen uit deze les

• 15.000 v. Chr.: einde van de laatste ijstijd

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.