NIEREN EN URINEWEGEN

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

UITSCHEIDING

NIEREN EN URINEWEGEN

LESDOELEN

• Bestuderen van de verschillende uitscheidingsorganen

• Bestuderen bouw van de uitscheidingsorganen

•  Bestuderen werking van de uitscheidingsorganen

INHOUD LES

• Uitscheidingsorganen.
• Urinewegstelsel.
•  Bouw en werking nieren.
• Bouw en werking urinewegen.
• Samenstelling urine.

FUNCTIE UITSCHEIDING

Stoffen verwijderen die NIET opgenomen zijn in bloed en lymfe.

Dit zijn afvalstoffen = EXCRETEN.

UITSCHEIDINGSORGANEN

•  Nieren en Urinewegen
• Longen
•  Huid
• Darmen 

URINEWEGSTELSEL

Bestaat uit:

•  Nieren
•  Urinewegen: urineleiders, blaas, urinebuis

NIEREN

• Ze liggen aan weerszijden in de wervelkolom

• De rechter nier ligt iets lager dan de linker nier

• Om de nieren zit een laag bindweefsel en een dikke laag vetweefsel

FUNCTIES NIEREN

• Controleren (zuiveren) van het bloed om te zorgen dat de hoeveelheid en de samenstelling van de lichaamsvloeistoffen constant blijven

• De nieren zorgen daarom voor uitscheiding van schadelijke stoffen, water en overtollige stoffen

• De nieren reguleren de zuurgraad van het bloed (pH waarde iets boven 7)

BOUW VAN DE NIEREN

Ze zijn opgebouwd uit:

•  Kapsel
• Nierschors
• Niermerg
• Nierbekken
• Nierpoort 

KAPSEL

• Dit vormt de buitenkant van de nier.
• Het kapsel is opgebouwd uit bindweefsel.

• Functies:

• Bescherming
• Op de plaats houden van de nier

NIERSCHORS

• Zit aan de buitenzijde van de nier = bolle zijde.

• Het weefsel is gespikkeld door kleine bloedvaten en kleine filtersystemen.

LICHAAMPJES VAN MALPIGHI

•                    Liggen in de nierschors

• Ze bestaan uit:  

                

• Kapsels van Bowman
• Glomeruli = slagaderlijk haarvatennet

KAPSEL VAN BOWMAN

                                 Gaat over in een kronkelig buisje = TUBULUS.

                            In het kapsel wordt voorurine gevormd.

                                    De voorurine ontstaat uit stoffen die door filtratie uit het bloed komen.

                                De stoffen worden aangevoerd door de

GLOMERULI.

NIERMERG

= piramidelaag

      Bestaat uit groepjes piramiden of kegeltjes.

                      De afgeronde punten zijn naar het nierbekken gericht.

In het merg gaat de TUBULUS over in de LIS VAN HENLE.

LIS VAN HENLE

• Hier worden nuttige stoffen uit de voorurine gehaald en aan het bloed teruggegeven = resorptie.

• Nuttige stoffen zijn, water, zouten en glucose.

• Op die manier wordt urine gevormd.

NIERBEKKEN

• Dit is een holte in de nier = holle zijde                   
• Hier wordt urine opgevangen en druppelsgewijs afgegeven aan de urineleiders (2).                                  
• De urineleiders geven de urine dan af aan de blaas.

NIERPOORT

• Zit in het nierbekken.

• Hier komen de nierslagaders de nier in.

• Hier gaan de nieraders en de urineleiders de nier uit.

BLAAS

Opgebouwd uit:

•  Binnenste laag slijmvlies (epitheelweefsel)
• Buitenste laag glad spierweefsel 

• De blaas kan 1 tot 1,5 liter urine bevatten
• Via de urinebuis (1) gaat de urine naar buiten

SLUITSPIEREN VAN DE BLAAS

• Binnenste sluitspier is glad (onwillekeurig) spierweefsel

• Buitenste sluitspier is dwarsgestreept (willekeurig) spierweefsel

SAMENSTELLING URINE

In een normale situatie:

•  95% water
• Ureum en urinezuur
• Overtollige zouten
• Andere overtollige stoffen
• Schadelijke stoffen