Concept 6: centrum periferie (Gambia)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

3.2 Arm en Rijk in Gambia

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

- Benoemen wat de ontwikkelingskenmerken van Gambia zijn

- Je kunt landen indelen in het centrum en periferie mode

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
H3 §1 H3 §2	H3 §3	SO	H4 §1	H4 §2	H4 §3 SO	Herhalingsweek

Lesdoelen

(3) de bevolkingskenmerken van Gambia;

(4) hoe kan Gambia zich verder ontwikkelen?

Lesdoelen

Lesdoelen

(5) beschrijven welke natuurrampen ontstaan langs de Ring van Vuur;

Lesdoelen

(6) uitleggen waarom de tsunami in maart 2011 zoveel Japanners het leven kostte?

Lesdoelen

(7) verklaren waarom er veel vulkanen in Japan zijn;

Lesdoelen

Passende afbeelding

Lesdoelen

(1) Benoemen welke landschappen, klimaten en bevolkingsgroepen voorkomen in Gambia;

(2) Benoemen wat de ontwikkelingskenmerken van Gambia zijn;

Benodigde voorkennis 

Je weet dat Gambia een kolonie is geweest;
Je weet waar Gambia ligt;
Je weet omringd is door Senegal;
Je kent het klimaat en landschap van Gambia;

Wat is een kolonie?

Waarom werd Afrika
gekoloniseerd?

Afrika 1884

Wat zie je?

Wat valt op als je naar Gambia kijkt?

Waarom Gambia?

Vandaag: 

1. Ontwikkelingskenmerken
2. Tabel 
3. par.3.3

Het never again-beeld: symbool voor de afschaffing van de slavernij op het vasteland (ter hoogte van Kunta Kinteh Island).

blz.51 opdr 4

a. Welke manier van het herkennen van armoede vind jij het beste? Licht je antwoord toe.

b. Aan welke drie figuren kun je zien dat het ontwikkelingspeil van Gambia laag is? 

Als je meet met getallen gebruik je harde gegevens die voor iedereen hetzelfde zijn. Als je om je heen kijkt, is dat voor iedereen anders: wat de een arm vindt, hoeft de ander niet arm te vinden.

figuur 12 / bron 6, omdat je ziet dat de infrastructuur gebrekkig is.

figuur 14, omdat de ziekenhuizen niet modern zijn ingericht.

bron 3, omdat 75% van de mensen werkzaam is in de landbouw.

bron 4, omdat het onderwijs niet modern is.

bron 15/16, omdat je ziet dat er krottenwijken zijn in het land.

Hoe meet je ontwikkeling?

1. Inkomen = welvaart

2. Basisbehoeften = welzijn 

Economische kenmerken

Het bruto nationaal product (bnp) is het totale inkomen van de mensen die in een land wonen

BNP per capita - bnp gemiddelde per persoon 

Beroepsbevolking -  groep bestaat uit personen van 15 tot 75 jaar die ofwel betaald werk hebben

Infrastructuur

- alle voorzieningen die nodig zijn om dingen te vervoeren (wegen, havens, kabels, etc.)

Demografische kenmerken

Basisbehoeften = levensomstandigheden

• Toegang tot voedsel;
• Kwaliteit onderdak;
• Toegang tot zorg;
• Toegang tot onderwijs;

Demografische kenmerken

Het HDI
(Human Development Index)

blz 51 opdr 6

Noteer bij elke basisbehoefte een ontwikkelingskenmerk.

WB blz 53, opdr 8

Zuigelingsterfte

Analfabetisme

BNP per capita

Conclusie: onwikkelingsland

Wereldsysteem 

De economische, politieke en culturele relaties tussen gebieden. 

Centrum-periferie model

Gebieden indelen naar mate van economische (en politieke) macht en invloed. 

Leerdoel:

wat de belangrijkste demografische en economische kenmerken zijn van Gambia

Huiswerk: blz 54 

Opdr. 2

a        De bevolkingsdichtheid is een gemiddelde. De bevolkingsspreiding geeft echt de verdeling van de bevolking over een gebied aan.

b       De meeste Gambianen wonen langs de Atlantische kust en in het westen ten zuiden van de rivier.

c        De grootste bevolkingsconcentraties liggen in het zuidwesten van Gambia, vooral bij Banjul.

Diagrammen

Lijndiagram

Staafdiagram

Cirkeldiagram

Stroomdiagram

opdracht 3 (blz 54)

a. Waarom wordt het geboortecijfer gebruikt in plaats van het aantal geboorten? 

d. Wat valt je op?

Als je het geboortecijfer gebruikt, kun je landen beter vergelijken.

opdracht 6 (blz 54)

a. Wat is het verschil tussen het soort producten dat Gambia importeert en exporteert?

c. Welk verschil in ligging tussen de export- en importpartners van Gambia valt je op? 

a. Gambia exporteert vooral landbouwproducten en importeert voedings- en genotmiddelen en machines.

c. De landen waar Gambia naartoe exporteert liggen dichterbij dan de landen waaruit Gambia importeert.

Vandaag: voorbereiden op SO

SO: Landenindicatoren en Centrum-periferie (ontwikkelingskenmnerken). Par. 3.1-3.3

IN TEAMS: 

- originele power point van het boek 

- lessonup

- quizlet 

- antwoorden voor H3

Bnp in koopkracht per inwoner, 2015.

Werkboek: blz 54-55

4. B193 Bestaansmiddelen 

5. B236 Onderwijs 

7.  B210 Infrastructuur 

8. B174 Urbanisatie 

9. B159 Push en pullfactoren  

Opdr4: Beroepsbevolking

Gambia

Indonesië

Nederland

4c

In Gambia werken veel mensen in de (zelfverzorgende) landbouw.

Hoe kun je aan de samenstelling van de beroepsbevolking zien dat Gambia een arm land is?

Opdr4: Beroepsbevolking

Opdr 5: Onderwijs

- jaren op school 

- analfabetisme 

a. Welke twee oorzaken verklaren dat weinig kinderen in Gambia naar school gaan?

a. geen scholen / niet verplicht / kunnen niet betalen / kinderen moeten werken / geen docenten ... 

b. - 

opdr 7: Infrastructuur 

- alle voorzieningen die nodig zijn om personen, goederen of informatie te vervoeren (spoorwegen, stations, havens + kabels)

a. Over welke soort infrastructuur gaat het niet in bron 6?

b. Denk je dat die infrastructuur uit vraag 7a goed of slecht is ontwikkeld in Gambia? 

a. Bron 6 gaat niet over de voorzieningen voor het onzichtbare vervoer, zoals het telefoonnet of internet.

b. Slecht ontwikkeld, want deze infrastructuur kost veel geld en dat heeft Gambia niet.

Opdr 8: Verstedelijking 

- migratie van platteland naar de stad 

urbanisatiegraad

b. Noteer het nummer en de titel van een Basisboeknummer dat iets zegt over de nadelen van de trek naar steden als Banjul.

wat zijn mogelijke redenen om in de stad te komen wonen?

1.omdat er is werk in de steden; 

2. nieuwkomers gaan gezinen starten = hoge gebortecijfer

    B240 Krottenwijken

    B241 Primate city

Opdr 9: push en pullfactoren

- redenen om te vertrekken of te komen. 

1. hoge werkloosheid
2. misoogsten

Opdr 9b

Samenvatting 3.1-3.3

Begin met de opdracht

Op het gedrukte papier vindt u paragraaf 3.3 Bevolkingskenmerken van Gambia

vul de woorden in: zuigelingsterfte - bevolkingsdichtheid - landbouw - monocultuur - misoogsten - levensverwachting - zelfverzorgend - Banjul - werkloosheid

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Actualiteit

Oud-president van Gambia stal
voor zeker 332 miljoen euro uit staatskas

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de 

woorden die je nog niet kent:

Centrum, semi-periferie, periferie, kolonie

Vragen voor bij de film

• Wanneer ben je arm? / Wat is armoede volgens jou? (vooraf)
  
• Betekent armoede in ieder land hetzelfde? (vooraf)
  
• Vergelijk jouw beeld van armoede met wat je in de video ziet? Zijn er verschillen?
  
• Geef voorbeelden van de tegenstelling ‘arm en rijk’ uit de video. Dit kunnen algemene voorbeelden zijn of specifieke voorbeelden uit Oeganda.
  

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Afsluitende foto

Werkvorm: Placemat

     toets hoofdstuk 3

https://quizlet.com/604967824/test

Mini SO 3.2

R	2p	(1p) Waarom werd Gambia gekoloniseerd? (1p) Door wie werd Gambia gekoloniseerd?
T1	3p	Gambia scoort onvoldoende op de meeste ontwikkelingskenmerken. Noem drie van deze kenmerken.
T2	2p	Leg uit hoe het komt dat Gambia een klein land is midden in Senegal.
I	3p	Vroeger waren er plannen om Gambia en Senegal samen te voegen. (1p) Waarom wouden beide landen dit? (2p) Waarom is het niet gelukt?

Houdt PTD aan

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃

worldpoverty.io