Hoe schrijf je een nieuwsbericht?

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Hoe schrijf je een nieuwsbericht?

maken.wikiwijs.nl

Structuur van je nieuwsbericht

De meeste mensen lezen nieuwsartikelen snel en vluchtig door. Daarom moet de meest belangrijke informatie direct aan het begin staan, gevolgd door een stapsgewijze verdieping. In schrijversland wordt dit ook wel ‘oprolbaar schrijven’ of ‘het puntzakmodel’ genoemd.

Leerdoelen en wat moet je nu precies doen?

-Ik leer: een informerende tekst schrijven voor een algemeen publiek.

-Ik kan: het nieuwsbericht indelen in een lead, minimaal drie vervolgalinea’s en een slot;

-in de lead (inleiding) de belangrijkste informatie weergeven (*antwoord op -de 5 w-vragen) + de belangstelling wekken van de lezer door bijvoorbeeld ; 

-in de kern de hoe-vraag uitleggen en andere (minder belangrijke) zaken beschrijven;

-In het slot de belangrijkste zaken samenvatten.

-een pakkende titel bedenken;

-samenhang tussen zinnen en tussen alinea’s aanbrengen

 (signaalwoorden);

- noteer je bronnen .

planning

Aan de slag

Volgende week donderdag is je eerste versie af.

Je geeft feedback aan de ander en je krijgt feedback.

succes!!

Nieuwsbericht schrijven: stroomstoring/puntzakmodel

Met een nieuwsbericht breng je lezers snel en feitelijk op de hoogte van een nieuwswaardige gebeurtenis. Het onderwerp kan van alles zijn: een ontsnapping uit de gevangenis of de geboorte van een gekloonde hond.

De grootste uitdaging is niet het vinden van een onderwerp, maar het ordenen van de beschikbare informatie. De belangrijkste informatie komt bovenaan te staan.

Deze schrijftechniek werd al gebruikt in de Amerikaanse burgeroorlog door telegrafisten, die berichten van de ene naar andere kant van het land stuurden in morsecode. Vaak traden er stroomstoringen op en werden hun telegrammen slechts voor de helft ontvangen. De telegrafisten meldden daarom in de eerste regel van een bericht meteen het belangrijkste nieuwsfeitje. De informatie die daarna het belangrijkste was, kwam in de tweede regel te staan, de nog iets minder belangrijke feiten in de regel daarna, enzovoorts. Als de stroom uitviel, had de ontvanger in ieder geval het meest urgente nieuws gelezen.

Stap 1: Bepaal het nieuws en sla het begin over!

Je stelt jezelf slechts één vraag: wat is de meest opmerkelijke informatie die ik heb? Oftewel: wat is het belangrijkste nieuws? Met deze informatie begin je het bericht, ook al voelt dat soms wat onnatuurlijk.

Stap 2: schrijf de lead, kies uit de 5w’s en h

Als je de eerste zin van je nieuwsartikel hebt geschreven, schrijf je in dezelfde alinea nog één of twee zinnen om de lezer in het verhaal te trekken. Deze alinea wordt de lead van het nieuwsbericht genoemd.

Om te bepalen wat er in de lead komt, maak je gebruik van 6 vragen die je stelt over het belangrijkste nieuws: Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? Hoe?

Je hoeft niet alle vragen meteen in de lead te beantwoorden. Maar over de ‘wie?’, ‘wat?’, 'wanneer?' en 'waar?' moet je meteen duidelijkheid scheppen in de lead.

Stap 3: prikkel je lezer!

Een lead is niet alleen een opsomming van feiten. Met de eerste alinea van je nieuwsbericht informeer je, maar je wilt ook nieuwsgierigheid opwekken. Beantwoord daarom niet alle vragen uit de ‘5w’s en h‘ al in de lead.

Verder kun je mensen aansporen om verder te lezen door een opvallend detail te vermelden in de eerste alinea.

Stap 4: schrijf oprolbaar!

Na het schrijven van de lead geef je antwoord op de meest urgente vragen die overblijven, zoals: hoe heeft het kunnen gebeuren en waarom? De belangrijkste informatie komt eerst.

Deze regel komt steeds terug bij nieuwsberichten schrijven!

Stap 5: vergeet je bronnen niet!

De lezer moet in een nieuwsbericht altijd de bron van de informatie kunnen vinden. Iedereen kan wel opschrijven dat er een chimpansee een baby uit een kinderwagen heeft geroofd op Schiphol. Maar wie zegt dat eigenlijk? En is de informatie wel betrouwbaar?

Je kunt je bronnen meestal al vermelden in de lead van het nieuwsartikel, bijvoorbeeld op deze manier:

"Een loslopende chimpansee heeft op Schiphol een baby uit een kinderwagen geroofd. De baby is ongedeerd gebleven, zo heeft de marechaussee bekendgemaakt."

Stap 6: Maak goede bruggetjes tussen alinea’s!

De overgangen tussen verschillende alinea’s geven een nieuwsbericht structuur. Het beste kun je de eerste zin van een alinea beginnen met een element uit de 5 w’s en h, dus het hoe, waarom, wanneer. Zo leidt je de lezer puntsgewijs door het verhaal.

De eerste alinea kun je bijvoorbeeld beginnen met een tijdsbepalingsbruggetje (wanneer?).

Stap 7: controleer je schrijfstijl en grammatica

Het is belangrijk dat een nieuwsbericht prettig leesbaar is. Controleer het artikel altijd op spelling en grammatica. Ook helpt het om overbodige woorden te schrappen.

Let op de tijden: ook de tijd waarin je schrijft is belangrijk in een nieuwsbericht. De kop staat meestal in de tegenwoordige tijd. Dat geeft je artikel urgentie. 

Chimpansee ontvoerde baby op Schiphol

Chimpansee ontvoert baby op Schiphol

Samenvatting nieuwsbericht schrijven

• Bepaal het belangrijkste nieuws en begin je bericht daarmee.

• Denk aan de 5 w’s en h.

• Beantwoord de 'wie?', 'wat?', 'waar?' en 'waarom?' in de lead.

• Behandel de ‘hoe?’ en ‘waarom?’ in de volgende alinea’s en alle vragen die daaruit voortvloeien.

• Vergeet je bronnen niet te noemen.

• Zorg voor soepele overgangen.

• Controleer je schrijfstijl en grammatica.

Aan de slag!

Je schrijft nu als oefening een nieuwsbericht over een nieuwe diersoort die is ontdekt. Je mag zelf verzinnen hoe het dier heet, waar het gevonden is enzovoort. Wees creatief!

Eisen:
- Geschreven volgens de zeven stappen die je hebt geleerd.

- Maximaal 200 woorden.