§9, 10: Historische achtergrond (1500-1700) + De Renaissance

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§9: Historische achtergrond

Na de Middeleeuwen

1) Feodale stelsel maakte plaats voor centraal geregeerde staten.

1

Na de Middeleeuwen

2) De burgerij werd steeds machtiger

2

Na de Middeleeuwen

3) De kerk viel uiteen in katholieken en protestanten.

Er volgenden diverse godsdienstoorlogen tot in de 17e eeuw.                     --> Gevolg

1566

Beeldenstorm

3

Republiek der zeven verenigde Nederlanden (1586-1795)

- Gewest Holland maakte de dienst uit
- Kwamen regelmatig bijeen om gezamenlijk te vergaderen (De Staten Generaal).
- Machtigste man was de landsadvocaat / raadspensionaris van Holland (Johan van Oldenbarnevelt en Johan de Witt).

Amsterdam

Centrum van de macht en welvaart

4

Willem van Oranje

- Edelman, tegenstander van Filips II
- Vluchtte na de Beeldenstorm
- Streed vanuit Duitsland, voerde ook propaganda (Wilhelmus)
- 'Vader des vaderlands'
- Stadhouder (1572 - 1584)

Strijd met raadspensionaris

Stadhouders streefden naar een centraal geregeerde staat, raadspensionarissen verdedigden de gewestelijke autonomie.

7

1584

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerards.

8

Gouden eeuw

Het noorden beleefde een gouden eeuw op het gebied van kunst, economie en wetenschappen.



Tachtigjarige oorlog (1568-1648) eindigde met de vrede van Münster.

9

§10: De Renaissance

Kunst en cultuur

• Renaissance = wedergeboorte
• 14e eeuw, Italië

• Terugkijken naar het glorierijke verleden: de Romeinse tijd en de daaraan voorafgaande Griekse cultuur
• bestudeerd door de humanisten
  

1

Renaissance

• Hoogste ideaal: homo universalis
• 'Universeel mens', blonk uit op alle gebieden van de menselijke cultuur
• Empirisme: zelf experimenten en ervaringen opdoen en daarvan leren. 

3 kenmerken

1. Antropocentrisme

<> theocentrisme

Menselijke prestaties waren niet langer ingegeven door God, maar kwamen uit de persoon zelf voort.

2

2. Individualisme

Ieder was een individuele persoonlijkheid die tot grootse dingen in staat was, niet dankzij de gemeenschap waarin hij leefde, maar door zijn eigen verstand en wilskracht

3

3. Empirisme

het zelf onderzoeken/willen uitvinden hoe de natuur en de wereld in elkaar zitten.

--> Bloei van de wetenschap

4

Geloof

O.b.v. individualisme en het empirisme

Hervormingen: Luther, Calvijn, afscheiding Anglicaanse kerk


Let op: nog steeds veel analfabeten!

5

Toetsstof

•  Hoofdstuk 1 Middeleeuwen
• Hoofdstuk 2 renaissance
• Verhaal Reynaert de Vos

Aan de slag!

- WB10.1bc, 10.2

Kijk bovendien goed of je alle opdrachten van hdst. 1 en het vosboekje hebt afgerond.