3.1 Machthebbers in Europa (3)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

3.1 Machthebbers in Europa 

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Planning

• Terugblik vorige les

• Bestuur van de Republiek: wie heeft de macht?

• De klas als  Statenvergadering

• Voor de volgende les 

Leerdoelen

Aan het einde van deze les weet je..

• wat voor bestuursvorm Nederland vroeger had en welke Nederland nu heeft

Stelling : 

Nederland is een Republiek 

Stelling : 

Nederland is een democratie

Begrip : 

De Staten-Generaal

Begrip:

Familie van Oranje

Leerdoelen

Je kunt uitleggen..

• hoe de Republiek bestuurd werd 

• waarom de verdeling van macht ingewikkeld was in de Republiek

Regenten en Stadhouders

Hoe werd de Republiek bestuurd?

1588: De Republiek der zeven Verenigde Nederlanden

Maurits van Oranje

- Stadhouder (hoogste regent)

Militair leider i.p.v. plaatsvervanger vorst

Maurits van Oranje

Stadhouder en wil oorlog voeren

Johan van Oldenbarnevelt

Raadspensionaris en wil handelen

Bestuur Republiek

• Elk gewest had een eigen bestuur = de Staten
• Belangrijkste gewest = Holland 
• Alle gewesten samen = Staten-Generaal 
• SG gaat over: leger + vloot + buitenlandse politiek
• Maar de stadhouder ook? Dat ging nog wel eens mis...

Een andere belangrijke functie in de Republiek was de stadhouder. Dit waren sinds Willem van Oranje altijd de Prinsen van Oranje. In de Republiek werd dan ook zijn zoon Maurits de eerste stadhouder.

De stadhouder had hoge militaire functies: hij was kapitein-generaal van het leger en admiraal-generaal van de vloot.

Officieel was de stadhouder in dienst van de Staten-Generaal, maar wie de baas was, was niet altijd even duidelijk....

Het bestuur in de Republiek verliep niet altijd even soepel waardoor uiteindelijk een raadspensionaris is onthoofd.

In groepjes van 4 kom je bijeen als 'Statenvergadering'. 

Iedereen in het groepje krijgt een rol met verschillende belangen. Samen moeten jullie gaan beslissen over een scenario, maar houd rekening met elkaar.

Schrijf op je blad op welke beslissingen jullie hebben gemaakt en waarom.

Je krijgt per scenario 5 minuten, want in de republiek moesten ze ook snel beslissen!

Opdracht de klas als Statenvergadering  

• Hoe moeilijk was het om het eens te worden met elkaar? 

• Welke belangen kwamen elke keer weer terug? 

• Was er op een manier veel gelijkheid of ongelijkheid?

Nabespreking

Voor de volgende les

Voor de volgende les maak je in je schrift een samenvatting van:

• Het bestuur van de republiek (blz 54)
• De positie van de stadhouder (blz 54 en 55)