nederlands

module 5

Negentiende eeuw: romantiek en realisme

Historische context 

opkomst 19e eeuw 

periode van opkomend nationalisme, kolonialisme en imperialisme.

historische context 

Thorbecke heeft een nieuwe opgestelde grondwet aangenomen.  Toen ontstond er een parlementaire democratie waarin ministers verantwoording moesten afleggen aan de staten-generaal. 

historische context

de moderniteit drong door in Nederland, in 1939 reed de eerst stoomtrein van Amsterdam naar Haarlem. Door alle veranderingen ontstond de Nederlandsche Handelsmaatschappij in 1824, die de koloniale handel moest stimuleren.  

opkomst van het feminisme door Aletta Jacobs, zij was de eerst vrouwelijke student aan een medische faculteit

Culturele context

De romantiek was de reactie van kunstenaars die in onvrede leefden met de moderniteit. Dat zorgde voor kunst wat niet echt was zoals de landschap kunst van B.C. Koekkoek. 

Culturele context

Realisten daarentegen stonden neutraal of positief tegenover de moderniteit. Een belangrijk kenmerk van de moderniteit was de groei van steden, sommige werden echt metropolen (stedelijke gebieden met meer dan 1 miljoen inwoners).

Literaire ontwikkelingen

Tot ongeveer 1880 hadden literaire teksten in Nederland vooral nog een belerende of opvoedende functie.

Romantische literatuur

Humor

humor kon opgeroepen worden door gevoeligheid en onvrede over de alledaagse werkelijkheid

 

Romantische literatuur

Max Havelaar

Hij staat niet los van het kolonialisme dat uiteindelijk uitmondde in het imperialisme. 

Romantische literatuur 

In 1885 werd het tijdschrift De Nieuwe Gids opgericht. 

Realistische literatuur

Realisten staan neutraal of positief tegenover de moderniteit. 

Het realisme richtte zich op de beschrijving van de eigen werkelijkheid, de personages komen uit alle lagen van de bevolking. 

Realistische literatuur

Het naturalisme is een bepaalde invulling van het realisme. Het grote voorbeeld voor Nederlandse naturalisten was de Franse schrijver Emile Zola.

Door wie werd de opgesteld grondwet aangenomen

1. Napoleon
2. Aletta Jacobs
3. Thorbecke
4. Piet Paaltjens

Van waar tot waar reed de eerste stoomtrein

1. Amsterdam - Rotterdam
2. Amsterdam - Haarlem
3. Haarlem - Den Haag
4. Haarlem - Amsterdam

Wanneer ontstond de Nederlandsche handelsmaatschappij

1. 1824
2. 1842
3. 1823
4. 1924

De romantiek was de reactie van...

1. niet eens met het realisme
2. onvrede met de moderniteit
3. onvrede met het feminisme
4. onvrede met de literaire ontwikkeldingen

Realisten stonden ... tegenover de moderniteit
(kies 2 woorden voor op de stipjes)

1. Positief of blij
2. neutraal of angstig
3. Angstig of boos
4. Neutraal of positief

Tot 1880 hadden literaire teksten in Nederland een ... functie
Er zijn 2 antwoorden goed.

1. belerende
2. straf gevende
3. vermakende
4. opvoedkundige

Wat zijn de 2 belangrijke reactie vormen

1. Poëzie
2. kunst literatuur
3. Romantische literatuur
4. Realistische literatuur

Humor wordt opgeroepen door:

1. gevoeligheid
2. blijheid
3. boosheid
4. verschilligheid

Max Havelaar had te maken met het:

1. socialisme
2. collectieve
3. imperialisme
4. nationalisme

Wat werd er in 1885 opgericht

1. De Nieuwe Gids
2. Het Nieuwe Boek
3. De Nieuwe Radiozender
4. Het Nieuwe Tijdschift

Wat is een Metropool

1. grote steden
2. gemeentes
3. kleine landen
4. kleine steden

Het naturalisme is een ... van het realisme.
welke woorden moeten op de stipjes

1. bepaalde manier van praten
2. bepaalde manier van denken
3. bepaalde invulling
4. bepaalde manier van bewegen