3.3 Monohybride kruisingen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Thema 3 genetica 

BS 3.3: Monohybride kruisingen 

Leerdoelen 3.3 Monohybride kruisingen

• Je kunt van een monohybride kruising een kruisingsschema opstellen.
• Je kunt de frequentie van genotypen en fenotypen van nakomelingen bij een monohybride kruising afleiden uit een kruisingsschema of stamboom.

Herhaling 3.2

• Homozygoot: twee allelen voor een eigenschap zijn gelijk

 = 'AA' of 'aa'

• Heterozygoot: twee allelen voor een eigenschap zijn ongelijk 

= 'Aa'

Personen die heterozygoot zijn, zijn drager van de recessieve eigenschap

Herhaling 3.2

• Dominante allel: allel waarvan eigenschap tot uiting komt in fenotype bij heterozygoot genotype 

= 'A'

• Recessieve allel: dit allel komt alleen tot uiting in het fenotype als er geen dominant allel aanwezig is 

= 'a'

Je geeft je genen door via eicellen en zaadcellen. 

Deze bevatten de helft van jouw chromosomen.

Van ieder paar 1.

Monohybride Kruising

Overerving van 1 eigenschap

1 eigenschap = 1 genenpaar

overerven = het doorgeven van erfelijke eigenschappen van ouder op kind

 Mono

    = 

    1

Monohybride kruising

Overerving van één erfelijke eigenschap waarbij één allelenpaar betrokken is.

Kans op een bepaald genotype en fenotype bepalen bij de nakomelingen

Stappenplan

1. Wat zijn de genotypen van de ouders? 

2. Welke allelen kunnen de geslachtscellen van beide ouders bevatten?

3. Welke mogelijkheden bestaan er voor de versmelting van de eicelkern en de spermacelkern voor nakomelingen in de F1?

Oefenvraag

B = Zwart, b = bruin

P:                fenotype: ............................ x ...............................

                   genotype: ........................... x ...............................

Geslachtscellen:      ......... of ...........         ........  of ...........

F1: Kruisingsschema

B = Zwart, b = Bruin

P:                fenotype: Zwart x Bruin

                   genotype:  BB x bb

Geslachtscellen:           B en  b

Geen kruisingsschema nodig:

F1:   alle nakomelingen Bb

B = Zwart, b = bruin

F1:                fenotype: ............................ x ...............................

                   genotype: ........................... x ...............................

Geslachtscellen:      ......... of ...........         ........  of ...........

F2: Kruisingsschema

B = Zwart, b = bruin

F1:                fenotype: Zwart x Zwart

                   genotype: Bb x Bb

Geslachtscellen:     B of b         B of b

F2: Kruisingsschema

	B	b
B	BB	Bb
b	Bb	bb

     Welke vachtkleur hebben de puppy's in de F2 en hoe 
     groot is de kans op een bepaalde haarkleur?

Zwarte vachtkleur (BB, Bb):

3/4=75%

Bruine vachtkleur (bb):

1/4=25%

'monohybride kruisingen' 

Een enkele eigenschap, (vb. vachtkleur)

- Welke kleur vacht kunnen de puppy's krijgen?

Het gen voor  bruine vachtkleur erft dominant over. Twee (heterozygote) bruine labradors  paren, wat is de kans op blonde puppy's? 

'monohybride kruisingen' 

Hoe pak je dit aan? 

1. Wat zijn de fenotypen van de ouders?
2. Wat zijn de genotypen van de ouders? 
3. Welke allelen kunnen de geslachtcellen van                                                       beide ouders bevatten?  
4. Welke mogelijkheden bestaan er                                                                                       voor de versmelting van een eicelkern                                                                       en een zaadcelkern? => Kruisingsschema
   

Het gen voor  bruine vachtkleur erft dominant over. Twee (heterozygote) bruine labradors  paren, wat is de kans op blonde puppy's? 

A = bruin, a = blond

                                               vrouw:          man:

P:                fenotype:            bruin  x   bruin

                   genotype:               Aa    x      Aa

Geslachtscellen:                    A of a       A of a

Kruisingsschema

	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa

Verhoudingen

Monohybride kruisingen

- 257 wit

- 749 paars

1

2

3

Zelf aan de slag

Thema 3

Bs. 3 opdrachten 26 t/m 32

Wat is de F2???

 Bij planten kan de F2 ook ontstaan na zelfbestuiving van planten in de F1. Hierbij wordt stuifmeel van meeldraden overgebracht op de stempels van bloemen die zich aan dezelfde plant bevinden.

https:

                         opdr 38    (DNA technieken)