6.3 Internationale handel (MPU)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo, vwo
• Leerjaar 4

De economie van de Republiek

Memo 6.3: Internationale handel

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• uitleggen wat de moedernegotie inhoudt;
• oorzaken van de economische bloei van de Gouden Eeuw toelichten;

Opdracht: maak minimaal twee combinaties van vier begrippen. Je moet de combinaties kunnen uitleggen.

Lees Memo blz. 169 'Handel en immigratie'.
Is er volgens Memo een verband tussen handel en immigratie? Kies het best antwoord.

1. Nee, want immigranten pikken de banen van de bevolking in.
2. Ja, want voor goed handel heb je immigranten nodig.
3. Nee, want na 1585 was het in Holland verboden voor buitenlanders.
4. Ja, want Antwerpenaren gaven een impuls aan de handelseconomie.

Opdracht: lees Memo blz. 169 'Oorzaken van economische bloei'. Schrijf de oorzaken, die jij vindt voor deze bloei, op.

Vier oorzaken (volgens het boek)

• Val van Antwerpen
• Groei van de handel
• Nieuwe uitvindingen (bijv. Nieuwe schepen en zaagmolens)
• Specialisatie van arbeid 

Oorzaken economische bloei Republiek 17e eeuw:

1. (Val van Antwerpen)
2. graan en houthandel
3. technische uitvindingen
4. hoge specialisatiegraad

graan en houthandel

• hout -> schepen
• graan -> brood
• zout -> haring
• moedernegotie
• Handelskapitalisme = Economisch systeem waarbij de kooplui dankzij hun kapitaal het productieproces controleren, grote winsten maken in de internationale handel en hun kapitaal verder vergroten.

Gezamenlijk artikel lezen

De moedernegotie

Fluitschip uit Holland

Meer dan de helft van de schepen die door de Sont voeren kwamen uit Holland (de Republiek). De Hollanders gebruikten een fluitschip: een schip met een brede buik (groot ruim) dat als met een paar bemanningsleden gevaren kon worden.

Kronborg

Kasteel Kronborg ligt in Denemarken. Vanuit dit kasteel werd in naam van de Deense koning tol geheven voor de Sontdoorvaart naar de Oostzee.

Sont

De Sont is de zeestraat tussen Denemarken en Zweden. Het land dat beide overs van de Sont in bezit heeft beheerst de toegang tot de Oostzee (en tot de graanvoorraden). 

Helsingborg (S)

De stad Helsingborg aan de Sont ligt in Zweden. Vanuit deze stad kun je Denemarken en kasteel Kronborg zien.

Wat betekent 'moedernegotie'?
Kies het beste antwoord.

1. De basishandel van de Republiek in graan.
2. De handel op het Oostzeegebied.
3. De handel in hout en haring.
4. De handel met Indonesië (Oost-Indië).

Leg uit hoe de moedernegatie bijdroeg aan het economische succes van de Republiek.

Gebruik bron 9.
Stel: je gebruikt deze tabel om meer te weten te komen over de handel van de Republiek met het
Oostzeegebied. Je weet dat de meeste schepen uit Amsterdam komen. Met deze gegevens trek je
de volgende conclusie:
Uit de producten die naar het Oostzeegebied uitgevoerd worden, blijkt de stapelmarktfunctie van
Amsterdam.
2p 18 Ondersteun deze conclusie met een gegeven uit de tabel.

Oorzaak: technische uitvindingen

• fluitschip = vrachtschip
• haringbuis = vissersboot
• houtzaagmolen
• windmolens

hoge specialisatiegraad

• Moedernegotie
• 20% werkzaam in landbouw
• Hollands veenlandschap
• handel, visserij, textiel, scheepsbouw, bierbrouwerij